4-Ma`ruza mavzusi Markaziy nerv tizimining reflektor tamoyili. Orqa miya, uzunchoq miya va vegetativ nerv tizimi fiziologiyasi
Download 39.96 Kb.
|
9маруза (3)
- Bu sahifa navigatsiya:
- Tayanch so’zlar
4-Ma`ruza mavzusi Markaziy nerv tizimining reflektor tamoyili. Orqa miya, uzunchoq miya va vegetativ nerv tizimi fiziologiyasi Markaziy nerv tizimining reflektor tamoyili. Orqa miya, uzunchoq miya va vegetativ nerv tizimi fiziologiyasi Ma`ruza mashg’ulotining o`qitish texnologiyasi
Ma’ruza materiallarining texnologik xaritasi
80 min. Tayanch so’zlar : Refleks, tetanik, kontraktil, ganglioblokatorlar, eksteroretseptiv, tormozlovchi postsinaptik potentsial MASga ta`luqli – orqa, uzunchoq, o’rta, oralik miyallar, miyacha, bazal tugunlar, bosh miya pustlogi. Bu tuzilmalarning xar biri morfologik va funktsional spetsifikaga ega. Shu bilan birga ular umumiy funktsional xossalarga ega – neyron tuzilishi, neyronlar orasida sinaptik aloka, neyronlardan lokal tur xosil qilish, spetsifik funktsiyalarni bajarish uchun strukturalar orasida tugri va teskari alokalar kupligi, xamma neyronlarni informatsiya kabul qilishi, kayta ishlanishi, o’tkazishi, saklab kolish kobiliyatiga egaligi va informatsiyani kirish kanallari chikishga nisbatan kupligi, xar xil informatsiyani parallel’ ishlanishi, uz-uzidan boshqarish kobiliyatlariga egaligi, reflektor dominant printsip asosida ishlanishi. MASsining axamiyati: 1) Organ va sistemalarni faoliyatini eng mukammal boshqarilishini va birlashtirilishini ta`minlaydi. SHuning tufayli organizm bir butun bo’iib ishlaydi. 2) MASma organizmni tashqi muxit bilan boylanishini va individual moslanishini ta`minlaydi. 3) MASi psixik faoliyat organi xisoblanadi. Nerv impul’slari borishi natijasida miya pustlogida sezgi paydo bo`ladi. Ong, xotira, uylash fikrlash – MASi faoliyati natijasida yuzaga chiqadi. Neyronlar soni MASda 1011, bitta neyronda 10.000 gacha sinapslar bor, xar xil neyronda 100.000 neyrona chalar bor. Agar bu elementlarni informatsiya saklash kuttichalari deb xisoblasak, asab sistemasi 1019 birlik informatsiyani saqlashi mumkin, butun dunyoda odamzod to`plagan informatsiyani saqlash mumkin. Buning asosida odamni xaet davomida tuplangan informatsiyasini eslab olish kobiliyatiga ega tushunchasini asoslash mumkin. Lekin miya eslab kolgan xamma informatsiyani xotirasidan chikarib olishga ega emas. Asab markazlari markaziy asab sistemasining turli qavatlarida joylashgan, ma`lum faoliyatni boshqaruvchi asab xujayralarining tuplamlari. Xar bir asab markazi 2 qismdan tuzilgan: 1) O’rta qismi – yadrosi; 2) periferik qismi-sochilgan qismi. Asab xujayralarining neyronlari bulinadi: 1) afferent, 2) oralik, 3) efferent. SHakliga qarab mono, bi-va mul’tipolyarga bulinadi. Mediatorga sezgirligiga karab xolinergik, peptidergik, noradrenalinergik, dofaminergik, seratoninergik. Xar xil ta`sirlovchilarga sezgirligiga nisbatan – mono, bi va polisensorga. Dendritdagi shipiklar informatsiyani qabul qilib oladi, asab sistemasini strukturasini funktsiyasi qqancha murrakab bo’lsa, shipiklar soni shuncha ko`p bo`ladi. Asab markazlarining asosiy xossalari. 1. qo`zg’alishni – nerv impul’slarini faqat bir tomonlama o’tkazadi – sinapslar orqali utadi. Asab sistemasini faoliyatini bir tartibda ishlashini ta`minlaydi. 2. Nerv impul’slari sekin o`tadi – mielinli nerv tolasiga nisbatan 200 marta sekinrok. Ko`zgaluvchanligi past ayniqsa noadekvat ta`sirlovchilarga. Download 39.96 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling