O’zbekistan respublikasi joqari ha’m orta arnawli ta’lim wa’zirligi o’zbekistan respublikasi den-sawliqti saqlaw ministrligi qaraqalpaqstan medicina instituti
Download 1.44 Mb.
|
202-gr. Tolibaeva H. 1-tema
- Bu sahifa navigatsiya:
- Tayarlag’an
- ARQA MIY
- ARQA MIY DU’ZILISINEN KO’RINISLER
- JUWMAQ.
- PAYDALANILGAN ADEBIYATLAR HA’M INTERNET SAYTLARI
O’ZBEKISTAN RESPUBLIKASI JOQARI HA’M ORTA ARNAWLI TA’LIM WA’ZIRLIGI O’ZBEKISTAN RESPUBLIKASI DEN-SAWLIQTI SAQLAW MINISTRLIGI QARAQALPAQSTAN MEDICINA INSTITUTI
REJE:
Arqa miy (medulla spinalis, grekshe - myelos) sirtqi ta’repten aldinnan artqa qaray biraz jalpaqlasqan cilindr formadag’i dizimshe ko’rinisine iye. Onin’ kese o’lshemi ken’rek. Arqa miy omirtqa kanali ishinde jaylasip, u’lken tesiktin’ to’mengi qaptalinda bas miyge o’tip ketedi.
ARQA MIY
ARQA MIY DU’ZILISINEN KO’RINISLERARQA MIY DU’ZILISINEN KO’RINISLERARQA MIY EVOLYUCIYASI
Ha’mile rawajlaniwinin’ baslang’ish da’wirlerinde nerv nayi denenin’ bar boyina sozilg’an, keyinshelli oni’ kaudal bo’limi redukciyag’a ushirag’aninan son’ bolajaq arqa miydin’ to’mengi bo’limi aste-aqirin tarayadi ha’m aqirg’I jipti payda etedi. Ha’mile rawajlaniwinin’ baslang’ish da’wirlerinde arqa miy omirtqa kanalinin’ bar boyina jaylasqan boladi. U’shinshi aydan baslap arqa miydin’ o’siwi omirtqa kanalinan artda qala baslaydi.
4 ayliq ha’milede arqa miy I segizko’z ya’ki V bel omirtqasi tarawinda bolsa, 7 ayliqta III-IV bel omirtqasina jetedi. Jan’a tuwilg’an balada II- ya’ki III- bel omirtqasi to’mengi qirinda bolsa, 1 jasta I-II bel omirtqalari tarawina jetedi ha’m bunnan son’ bul shegara o’zgermeydi. Jan’a tuwilg’an narestede arqa miydin’ uzinlig’i 14-16 sm bolip, 10 jasta eki ese uzayadi. Ol enine asten o’sip, 12 jasta 2 ese u’lkeyedi ha’m son’g’I da’wirlerde o’zgermeydi. Jan’a tuwilg’an bala arqa miy awirlig’I 5,5 g bolip, 1 jasta 10 g, 7 jasta 19 g ha’m 20 jasta 30 g boladi. Bala omirinin’ birinshi eki jilinda ku’lren’ ha’m aq zatlar massasi ko’beyiwi menen birge orayliq kanal tarayadi.
Arqa miy mezenximadan payda bolg’an u’sh qabat: sirtqi qatti, orta tor ta’rizli ha’m ishki jumsaq perdeler menen oralg’an.
Arqa miydin’ qatti perdesi (dura mater spinalis) basqa perdelerge salistirg’anda qalin’ bolip, arqa miyeni ha’m onin’ alding’I ha’m artqi tamirlarin orap turadi. Ol eki japiraqtan ibarat: sirtqi ha’m ishki. Omirtqa bag’anasin qaplag’an su’yek u’sti perdeden qatti perde epidural bosliq (cavitas epiduralis) ja’rdeminde ajralip turadi.Arqa miydin’ torperdesi (arachnoidea spinalis) juqa plastinka ko’rinisine iye. Tor ta’rizli perde qatti perdenin’ ishinde jaylasip, ol menen omirtqalar araliq tesik tarawinda birigedi. Torperde ishinde arqa miy, arqa miy tamirlari, attin’ quyrig’i ha’m arqa miy suyiqlig’in saqlap turiwshi qapti payda etedi.
Arqa miydin’ jumsaq perdesi (pia mater spinalis) arqa miyge jabisip turadi. Ol kollagen talshiqlar ha’m qan tamirlarina bay. Arqa miydin’ subaraxnoidal boslig’i arqa miydi on’ ha’m shep ta’repten uslap turiwshi jumsaq perde qatlamlarinan payda bolg’an tisli baylamlar (ligamenta denticulatum) ja’rdeminde alding’I ha’m artqi bo’limlerge bo’linedi.JUWMAQ.
PAYDALANILGAN ADEBIYATLAR HA’M INTERNET SAYTLARI:
DIQQATLARIN’IZ USHINRAXMET!Download 1.44 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling