Gazlar kinetik nazariyasi elementlari va gaz qonunlari. Asosiy formulalar

Gazlar kinetik nazariyasi elementlari va gaz qonunlari.
Asosiy formulalar
• Jismning (tizimning) modda miqdori

bu yerda N — jismni (tizimni) Tashkil qiluvchi tarkibiy elementlar (molekulalar, atomlar, ionlar va xokazolar) soni; N_A— Avagadro doimiysi: N_A= 6,02.10²³ mol^-1
• Moddaning molyar massasi
M=m/ν
bu yerda t-bir jinsli jism (tizim) massasi; ν—shu jismdagi
modda miqdori .
• Jismning nisbiy molekulyar massasi

bunda n_i — mazkur modda molekulasining tarkibiga kiruvchi i-kimyoviy elementning atomlari soni; A_r,i — shu elementning nisbiy atom massasi. Nisbiy atom massalari D.I.Mendeleev jadvalida keltiriladi.
• Moddaning molyar massasi M bilan nisbiy molekulyar massasi M_z orasidagi boglanish
M= M_z k
bu yerda k=10^-3 kg/molь
• Gazlar aralashmasining molyar massasi

bu yerda m_i— aralashma i- tarkibiy qismining massasi; ν_i- aralashma i-tarkibiy qismining modda miqdori ; k — aralashma tarkibiy qismlari soni.
• Gazlar aralashmasi i-tarkibiy qismining massa ulushi*
ω_i = m_i /m_i
bunda m_i- aralashma i- tashkil etuvchisining massasi; t — aralashmaning massasi.
• Ideal gaz xolatining tenglamasi (Klapeyron — Mendeleev tenglamasi)
eki
bu yerda t—gazning massasi; M — uning molyar massasi; R — gazning molyar doimiysi; T — termodinamik xarorat (temperatura), ν-modda miqdori .
• Dalton qonuni
p=p₁ +p₂ …+p_k
bu yerda r — gaz aralashmasining bosimi; r_i— aralashma i-tarkibiy qismining partsial bosimi; R — aralashma tarkibiy qismlari soni.