Germaniy va Kremniyning Fizik xossalari


Download 0.73 Mb.
bet1/3
Sana19.06.2023
Hajmi0.73 Mb.
#1623410
  1   2   3
Bog'liq
Rustamov Sanjarbek Elektrotexnika

Farg‘ona palitexnika instituti K.L.t fakulteti 43-21 guruh talabasi Rustamov Sanjarbekning Elektronikaning fizik asoslari fanidan Germaniy va Kremniyning Fizik xossalari mavzusida tayyorlagan mustaqil ishi

Germaniy va Kremniyning Fizik xossalari

  • Davriy sistemaning IV A gruppasiga uglerod S, kremniy Si, Germaniy Ge , qalay Sn, qо‘rg‘oshin Pb elementlari kiradi.
  • Qо‘shimcha gruppachasiga Titan Ti, sirkoniy Zr, gafniy Hf va kurchatoviy Kn elementlari mansub.
  • Germaniy birinchi qattiq jismli tranzistor (1948 y) lar olishda radio elektronika sohasida 10 yillar davomida revolyusion burilish qildi.
  • Germaniy faqat kremniydan keyingi ikkinchi yarim о‘tkazgichdir.
  • IV A gruppaning hamma elementlari 4 valent elektronga ega bо‘lgan, almashinish mexanizmi bо‘yicha maxsus muhim tetraedrik bog‘lar hosil qiladigan, valent elektronlari bо‘yicha davriy sistemaning о‘rtasiga joylashgan elementlardir.

Elementlarning +4 oksidlanish darajalarining barqarorligi S → Pb qatorida yoki tartib raqamlarining ortib borishi bilan kamayadi. Qо‘rg‘oshin uchun +2 oksidlanish darajasi kо‘proq barqaror. -4 oksidlanish darajalarining barqarorligi aksincha Pb → S о‘tganda ortadi.

  • Elementlarning +4 oksidlanish darajalarining barqarorligi S → Pb qatorida yoki tartib raqamlarining ortib borishi bilan kamayadi. Qо‘rg‘oshin uchun +2 oksidlanish darajasi kо‘proq barqaror. -4 oksidlanish darajalarining barqarorligi aksincha Pb → S о‘tganda ortadi.
  • Qо‘rg‘oshin va qalay -4 oksidlanish darajasidagi gidridlari juda beqaror, ularda zanjir hosil qilish xarakteri yо‘q.
  • Metallik xarakteri oddiy moddalarda ugleroddan qо‘rg‘oshinga tomon ortadi.
  • Fizikaviy xossalari bо‘yicha uglerod oddiy modda hamda olmos va grafit metalmaslar (grafitda ayrim metallik belgilari namoyon bо‘ladi): kremniy va germaniy oraliq holatlarni (oraliq xossani) egallaydi.
  • Yarim о‘tkazgichlar: qalay va qо‘rg‘oshinlar – metallar.

Kremniy, uning fizikaviy va kimyoviy xossalari

  • Olinishi. Kremniy birinchi marta erkin holda 1822 yilda (Berselius, Shvesiya) tetraftorid kremniyni kaliy bilan qaytarib ajratilgan.
  • SiF4 + 4K = 4KF + Si
  • Tabiatda tarqalishi. Yerning litosfera qatlamida tarqalishi bо‘yicha ikkinchi element (27,6 massa %). Faqat bog‘langan holda har xil tog‘ jinslarida va ularning yemirilish (tog‘ jinslarining nurashi) mahsulotlarida oksid va silikatlar kо‘rinishida uchraydi.
  • Yer pо‘stining 90% i qum tuproq va silikatlardan iborat.

Download 0.73 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling