Guruh Tayyorladi: Erkinboyev Asadullo

22-46 Guruh

Tayyorladi: Erkinboyev Asadullo

Tekshirdi:Alimjanova.D

Mavzu:Iqtisodiy tizimlar va mulkchilik

Reja:

• Iqtisodiy tizimlar va ularning turli modellari
• Mulkchilik munosabatlarining iqtisodiy mazmuni va turlari
• O’zbekistonda mulkni davlat tasarrufidan chiqarish

va xususiylashtirish

1.Iqtisodiy tizimlar va ularning turli modellari

Iqtisodiy tizimlarning ikki asosiy qutublari mavjud:

1.Mamuriy buyruqbozlik tizimi.

2.Bozor iqtisodiyoti tizimi.

Bozorning vazifalari

Hozirgi zamon bozor iqtisodiyoti.

• Hozirgi davirda real hayotda bozor iqtisodiyoti

Sof bozor mehanizimiva rejali iqtisodiyot unsurlarini mujassamlashtiradi

Mulkchilikning har xil shakillari , tadbirkorlikning turli yo’nalishlari mavjud bo’ladiunda rejalashtirish

, Prognozlash , aholini ijtimoiy himoyalash kuchayadi.

Mulkchilik munosabatlari- Bu

Mulkka egalik qilish , foydalanish
Tasarruf etish va o’zlashtirish jarayonlarida
Vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlardir

• Mulkning egasi qolida saqlanib turishini bildiradiva yaratilgan moddiy boyliklarni o’zlashtirishning ishtimoiy shaklini ifodalaydi

Egalik qilish

• Bu mol-mulkning iqtisodiy faoliyatdaishlatilishi yoki ijtimoiy hayotda qollanishidir

Foydalanish

• U mol –mulkni daromad olish uchun yoki shaxsiy ehtiyojni qondirish uchun Ishlatilishini bildiradi

O’zlashtirish
Tasarruf
etish
Bu mol-mulk taqdirining mustaqil hal qilinishidir

Mulkka aylangan barcha boylik turlari mulkchilik obyektlaridir. Mulk obyekti bolib, inson yaratgan moddiy va manaviy boyliklar, tabiiy boyliklar , aqliy mehnat mahsuli insonning mehnat qilishi qobilyati – ishchi kuchi va boshqalar hisoblanadi. Mulk obyektida asosiy bog’in – bu ishlab chiqarish vositalariga eglik qilish hisoblanadi

Jamiyatda malum ijtimoiy-iqtisodiy mavqeyga ega bolgan, mulk obyektini o’zlashtirishda qatnashuvchilar, mulkiy munosabatlar ishtirokchilari bolib, jamoa, sinf, tabaqa yoki boshqa ishtimoiy guruhlarga birlashgan boladi. Ayrim kishilar oilalar va davlat ham mulkchilik subyekti sifatida maydonga chiqishi mumkun

Mulkchilik ob’yekti
Mulk sub’yekti

Mulk ob’ektini o’zlashtirish bo’yicha mulk sub’ektlari o’rtasidagi iqtisodiy munosabatlardir. Bu qoidani quyidagi tasvir orqali ifodalash mumkin:

Mulk ob’ektini o’zlashtirish bo’yicha mulk sub’ektlari o’rtasidagi iqtisodiy munosabatlardir. Bu qoidani quyidagi tasvir orqali ifodalash mumkin:

Mulkchilik munosabatlari - bu
Sub’ekt
Sub’ekt
Ob’ekt
Mulkchilik huquqlari mulk sub’ektining mulk ob’ektiga nisbatan munosabatidir, ya’ni undan
foydalanish va nazorat qilish yuzasidan kelib chiquvchi huquqlar majmuidir:
Sub’ekt
Ob’ekt
Etiboringiz uchun
Rahmat