Iii ma’ruza. Quduqlarni ishlatish jihozlari reja


Download 386.82 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/3
Sana25.10.2023
Hajmi386.82 Kb.
#1718721
  1   2   3


III ma’ruza. QUDUQLARNI ISHLATISH JIHOZLARI
 
Reja: 

3.1. Ishlatish quduqlari.
3.2. Ishlatish quduqlarining yer usti jihozlari 
 
3.1. Ishlatish quduqlari 
 
Neftgazqazib olish sanoatida quduqlarning inshooti har xil maqsadlar uchun
mo’ljallanadi va ular tuzilmali, izlov, qidiruv, ishlatish, haydovchi va maxsus 
turlarga bo’linadi. 
Ishlatish quduqlari orqali neft, gaz yoki gazkondensat qazib olish amalga 
oshiriladi; haydovchi quduqlar orqali – qatlamga suv, gaz, bug’ haydaladi. Konlarni 
ishlatish jarayonida bir qator sabablarga muvofiq qazib oluvchi quduqlar haydovchi 
quduqlarga o’tkaziladi yoki teskari holda foydalaniladi. Konlarda maxsus 
mo’ljallangan quduqlardan konni ishlatishni nazorat qilishda, tuzilmali, 
kollektorlarning xossasi, qatlamdagi issiqlikning ta’sir etishi va hakozolar 
aniqlashtiriladi. 
Ishlatish quduqlari inshootlarning eng muhim qismi hisoblanadi. Ularning 
umumiy yig’indisi quduqlarning ishlatish fondini taqdim qiladi, bahosi zamonaviy 
konlarning texnik jihozlanishining umumiy 70-80 % ni tashkil qiladi. Bunday 
quduqlarning profili quduqlarning qazish texnologiyasini talabidan va ishlatish 
usulidan kelib chiqib har xil bo’ladi. Neft va gaz qazib olishni jadallashtirish 
maqsadi quduqlar mahsuldor qatlamning ichiga gorizontal yo’nalishda burg’ilab 
kiriladi. Gorizontal quduqlarni burg’ilash texnologiyasi murakkab va narxining 
baland bo’lishiga qaramasdan qazib olish debitining yuqoriligi tufayli iqtisodiy 
samaradorligi yuqoridir. Quduqlarning profillari 2.1-rasmda ko’rsatilgan 2.1-rasm, 
a-tik, b-qiya quduq tubi tiklikdan bir oz egilgan. 2.1-rasm, b-dan kurinib turibdiki u 
uchta uchastkadan tashkil topgan – tik, o’tish, maksimal zenit o’tish burchakka mos 
keladi va quduq tubigacha qiya to’g’ri yo’naltirilgan. 
Profilda 2.1-rasm, d-da zenit burchagi kichik uchastkaga ega ekanligi bilan 
farq qiladi. Profil (2.1-rasm, e) tik uchastkaga ega, zenit burchagini olish uchastkasi, 
qiya-to’g’ri uchastka, zenit burchakni kamayish uchastkasi va pastki tik uchastkaga 
ega. Bu profil juda murakkab, quduq stvolini tikligi bir nechta mahsuldor 
qatlamlarni kesib o’tadi. Profil (2.1-rasm, f) qiya-to’g’ri chiziqli uchastkani mavjud 
emasligi bilan farq qiladi. Profilda (2.1-rasm, g) qiya-to’g’ri chiziqli uchastka 
mavjud emas. Har bir sxemalarda ko’rsatilgan ishlatish quduqlarining profillari 
quduqlarni ishlatish hususiyatlaridan kelib chiqib jihozlar tushiriladi. 
Mahsuldor qatlamning drenajlashishini yaxshilash uchun quduqning tik 
qismidan qatlamga bir necha quduqlar burg’ilanadi, bunday quduqlarga ko’p tubli 
(yoki stvolli) quduqlar deyiladi. 
Ishlatish quduqning tartibli sxemasi va uning jihozlari 2.2-rasmda 
ko’rsatilgan. Quduq uchta asosiy uchastkalardan tashkil topgan – yer usti, stvol va 
filtr va har biri mos ravishda jihozlar bilan jihozlangan: tizma boshchasi (1), 


yo’llanma (2), konduktor (3), ishlatish tizmasi (4), filtr (6). Quduqning eng pastki 
qismi tubi deyiladi. Quduq paker yoki ba’zida qirquvchi-klapan bilan (5) 
jihozlanadi. 
Ishlatish qudug’ining stvol qismi konstruktiv mustahkamlash quvurlari bilan 
ta’minlangan va quvurning orqa qismi uchastkasi sementlangan bo’ladi. 

Download 386.82 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling