Kompyuter injiniring yo‘nalishi 615 21– guruh talabasi Sharifjonov G’anisher

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI TEXNOLOGIYALAR VAZIRLIGI
MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI FARG‘ONA FILIALI

“Kompyuter injiniring” fakulteti

“Kompyuter injiniring yo‘nalishi

615_21– guruh talabasi


Sharifjonov G’anisher

“KOMPYUTER ARXITEKTURASI”

fanidan tayyorlagan


AMALIYOT ISHLARI
Topshirdi: Sharifjonov G’anisher


Qabul qildi: R.Nabijonov
Farg‘ona 2023

1. 
   Topshiriq
   

1. 
   Kompyuter arxitekturasi- ichki va tashqi axritekturaga bo’linadi.Ichki arxetikturaga protsessor, asosiy va operatsion xotira , tashqi atxitekturaga esa tashqi xotira va axborotni kiritish-chiqarish qurilmalarga bo’linadi.
   
2. 
   EHMlar arxitekturasi asosidagi printsiplar 1945 yilda Jonon fon Neyman tomonidan ishlab chiqilgan bo'lib, u Charlz Bebbijning g‘oyalarini ishlab chiqdi, u kompyuter ishini qurilmalar to'plamining ishi sifatida namoyish etdi: ishlov berish, boshqarish, xotira, kirish-chiqarish.
   

Fon Neyman printsiplari

Xotiraning bir xilligi printsipi. Buyruqlar ustida ham xuddi ma'lumotlar kabi bir xil amallarni bajarish mumkin.

Dasturni ketma-ket boshqarish printsipi. Dastur protsessor tomonidan

avtomatik ravishda ma'lum bir ketma-ketlikda bajariladigan buyruqlar
to'plamidan iborat.

Arxitektura qat'iyligi printsipi. Topologiya, arxitektura, buyruqlar ro'yxati

ishlashi paytida o'zgarmaslik.

3. 
   Garvard arxitekturasining asosiy xususiyatiga, uning alohida adresli fazalarini buyruqlar va ma‟lumotlarni saqlash uchun ishlatilishi kiradi.
   

Kompyuter quvvat manbayi, kompyuterning sovutish tizimi (kuller), klaviatura va sichqoncha.

2. 
   Topshiriq
   

1. 
   Kompyuter – oldindan berilgan dastur bo’yicha ishlaydigan avtomatik qurilma ya’ni elektron hisoblash mashinasi.
   

1-avlod, 1950 -yil: elektron vakuum lampalarda ishlovchi EHM;

2-avlod, 1960 -yil: yarim utkazgachli asboblarda(tranzistorlarda) ishlovchi EHM;
3-avlod, 1970 -yil: kichik va uta yukori darajali integratsiyasi bo‘lgan yarim utkazgichli integral sxemalarda ishlovchi EHM;
4-avlod,1980 -yil: katta va uta katta integral sxemalarda ishlovchi EHM;
5-avlod, 1990 -yil: bilimlarni qayta ishlaning samarali tizimlarini kurishga imkon beruvchi, bir kancha unlab parallel ishlovchi mikroprotsessorlari bo‘lgan EHM; bir paytda unlab izchil buyruklarni bajaruvchi, paralel-vektorli tuzilmasi bo‘lgan uta murakkab mikroprotsessorlarda ishlovchi EHM;
6- va undan keyingi avlodlar: ommaviy parallelizm va neytron tuzilmali- neytron biologik tizmlar tuzilishini modellashtiruvchi, uncha murakkabbulmagan mikroprotsessorlar kup kup sonli taksimlash tarmog‘i bo‘lgan optoelektronli EHMlardir.

2. 
   Superkompyuterlar, asosiy kadrlar, kichik kompyuterlar, ish stansiyalari, shaxsiy kompyuterlar , ish stoli kompyuterlar, noutbuklar.
   

3. 
   Topshiriq
   

1.CISC - bu protsessor arxitekturasining bir turi, asosan, ko'rsatmalarning uzunligi aniqlanmagan, shuningdek arifmetik amallarni bitta buyruqda kodlash va oz sonli registrlar bo'lib, ularning aksariyati qat'iy bajariladi.
CISC protsessorlarida bitta buyruqni o'xshashini yoki xuddi shu funktsiyani bajaradigan ko'rsatmalar guruhini almashtirish mumkin. Shuning uchun arxitekturaning ijobiy va salbiy tomonlari: yuqori ko'rsatkichlar, chunki bir nechta yo'riqnomalarni shu kabi biriga almashtirish mumkin, ammo RISC protsessorlari bilan taqqoslaganda qiyinroq bo'lgan arxitektura.
RISC - bu protsessor arxitekturasi, unda ko'rsatmalar soddalashtirilganligi sababli tezligi oshadi: ularning dekodlanishi soddalashadi, bajarish vaqti esa kamroq bo'ladi. Birinchi RISC protsessorlarida ko'paytirish va bo'linish ko'rsatmalari ham bo'lmagan va suzuvchi nuqta raqamlarini qo'llab-quvvatlamagan. CISC bilan taqqoslaganda, ushbu arxitektura doimiy ko'rsatmalar uzunligiga, shuningdek, shunga o'xshash ko'rsatmalarning kamroq soniga ega bo'lib, protsessorning umumiy narxini kamaytirishga imkon beradi va bu mobil segment uchun juda muhimdir. RISC-da ko'proq registrlar mavjud.
MISC - asosan protsessorning umumiy narxi va quvvat sarfini yanada kamaytirish uchun foydalaniladigan yanada sodda arxitektura. U arzon kompyuterlarda, masalan routerlarda qo'llaniladi.

VLIW - bu bir nechta hisoblash moslamalari bo'lgan protsessorlarning arxitekturasi. Bu bitta protsessor buyrug‘ida parallel ravishda bajarilishi kerak bo'lgan bir nechta operatsiyalar mavjudligi bilan tavsiflanadi.

4-topshiriq

1. 
   Markaziy protsessor - bu ma'lumotlarni qayta ishlash operatsiyalarini bajaradigan va kompyuterning tashqi qurilmalarini boshqaradigan kompyuterning markaziy birligi.
   

Markaziy protsessor quyidagilarni o'z ichiga oladi:
• boshqarish moslamasi (UU);
• arifmetik mantiqiy birlik (ALU);
• protsessor xotirasi registrlari va protsessor keshiga asoslangan xotira qurilmasi (xotira);
• soat chastotasi generatori.

2.Markaziy protsessor asosiy xususiyatlari quyidagilardan iborat.

Tezlik
MGts chastotasi

Protsessorning bit kengligi

Tezlik (ishlov berish quvvati) - bu soniyadagi protsessor operatsiyalarining o'rtacha soni.

MGts chastotasi - soat soniyadagi takt soniga teng. Soat tsikli - bu GTS ning joriy pulsining boshlanishi va keyingisining boshlanishi o'rtasidagi vaqt oralig‘i.

Protsessorning bit kengligi - bu protsessor tomonidan bir vaqtning o'zida qayta ishlanishi va uzatilishi mumkin bo'lgan ma'lumotlarning maksimal soni.

5-topshiriq

1. Turli xil hsoblash mashinalarning buyruq tizimlaridagi farqlarga qaramay, operatsiyalarning asosiy turlarini ularning har qandayida topish mumkin.Buyruq tizimlarining quyidagi asosiy tasnifi qabul qilingan:

• 
  ma'lumotlar uzatish buyruqlari;
  
• 
  arifmetik va mantiqiy ishlov berish buyruqlari;
  
• 
  konversiya buyruqlari;
  
• 
  kiritish / chiqarish buyruqlari;
  
• 
  buyruq oqimini boshqarish.
  

import math

z = int(input("z = "))

y = ((z-3)/(z+3)-(z+3)(z/2)/((z-3)*(z+3)1/2))*(1/3-z/18-1/(2*z))*(z+3)

print(y)