Kuchlarni dinamik ta’siri

Aim.Uz

Kuchlarni dinamik ta’siri

REJA
1 Umumiy tushunchalar.
2 Inerstiya kuchini hisobga olish.
3 Tashqi kuchni zarbiy ta’siri
4. Xulosalar


1. Umumiy tushunchlar.
Biz yuqorida faqat statik kuchlar ta’sirida konstrukstiya elementlarining mustaokamligini, bikrligini va ustivorligini hisoblashni o’rgandik.
Ammo lekin konstrukstiya elementlari ko’pincha dinamik kuchlar ta’sirida bo’ladi. bunday kuchlarga
Inerstiya kuchlari Zarb kuchlari Davriy o’zgaruvchan kuchlar kiradi.
Dinamik kuchlar ta’siridan konstrukstiya elementlari tezlanish oladi. Bu paytda inerstiya kuchlari vujudga keladi. Demak, bu paytda hosil bo’ladigan inerstiya kuchlarini hisobga olish kerak bo’ladi. (R ga inerstiya kuchini qo’shib hisoblash kerak bo’ladi).
Dinamik kuchlar ta’siriga hisoblashni umumiy metodi bu nazariy mexanikadagi Dalanber prinstipiga asoslanadi.
(Bu prinstipga asosan: Har qanday harakatdagi jism juda qisqa vaqt ichida (oniy vaqtda) muvozanatda bo’ladi – inerstiya kuchlarini hisobga olganda.) Inerstiya kuchi – bu tezlik yo’nalishiga teskari massa bilan tezlik ko’paytmasidan iborat bo’ladi. bunday masalalar quyidagi tartibda yoziladi:

1. 
   Avvalo bu ta’sir kuchini statik ta’sir ini aniqlaymiz.
   
2. 
   Dinamik koeffistientni aniqlaymiz.
   
3. 
   Istalgan kattalitikni aniqlaymiz.
   

Misol: Gq=Kg st., g=Kg ­ct.
Bundan tashqari dinamik kuchlar ta’sir ida plastik bo’lgan materiallar mo’rt material bo’lib qoladi va buning natijasida uning mustaokamligi bir necha marta kamayib ketishi mumkin.
Jism oniy muvozanat holatida bo’ladi deyiladi. Bunda ta’sir etuvchi tashqi kuchga inerstiya kuchi ham qo’shiladi ma’lumki inerstiya kuchi – jism massasi bilan tezlanish ko’paytmasiga teng. Faqat yo’nalishi tezlanish yo’nalishiga teskari bo’ladi.
Demak agar bizga inerstiya kuchi ma’lum bo’lsa kesish usulidan foydalanib ichki kuchlarni aniqlashimiz mumkin bo’ladi.
Zarb kuchlarini ta’sirida esa g va ­g ni aniqlashda energiyani saqlash qonunidan foydalaniladi.