Laboratoriya ishi №14 metallarning korroziyasi va undan himoyalash usullari asbob va reaktivlar


Download 135.86 Kb.
Pdf ko'rish
Sana18.12.2022
Hajmi135.86 Kb.
#1028886
Bog'liq
LABORATORIYA ISHI №14



LABORATORIYA ISHI №14
 
METALLARNING KORROZIYASI VA UNDAN HIMOYALASH 
USULLARI 
Asbob va reaktivlar: Tirsakli shisha nay, probirkalar, mis lentasi, rux, alyuminiy 
metalli, 0,1 n sulfat kislota, mis sulfat, natriy xlorid 
eritmasi, qizil qon tuzi, ruxlangan temir va qalaylangan 
temir plastinkalari.  
Ishdan maqsad:
 
Metallar korroziyasi ba undan himoyalanish usullari, korroziyani 
tezlashtiruvchi va sekinlashtiruvchi moddalar bilan tanishish. 
Ikki xil metal bir biriga tekkanda vujudga keladigan korroziya 
Tirsakli shisha nayga sulfat kislotaning 0,1 n eritmasidan 2 – 3 ml quyiladi va 
nayning bit tirsagiga ruxning kichik bo’lakchasi tusiriladi. Bunda vodorod 
pufakchalarining ajralib chiqishi kuzatiladi. Keyin nayning ikkinchiu tirsagiga mis 
lentasi tushiriladi, bunda mis lentasi tegmasligi kerak. Mis tushirilganda vodorod 
ajralib chiqmayotganiga ishonch hosil qilgandan keyin (kuchlanishlar qatoriga 
qarang), uni nayga chuqurroq tushirib, rux metaliga tekkizilsa, mis lenta sirtida 
vodorod pufakchalari paydo bo’lishi kuzatiladi. Bu galvanic juftda katod va 
anodda boradigan jarayonlarni tushuntiring va reaksiya tenglamalarini yozing. 
Metallarni kislotada erish jarayoniga galvanik juft hosil bo’lishining ta’siri 
CuSO
4
eritmasidan 2 – 3 ml quyulgan probirkaga rux bo’lakchasini soling, 4 – 
5 daqiqadan so’ng eritmani to’king va mis bilan qoplangan ruxni suvda ehtiyotlik 
bilan bir necha marta yuving. Ikkita probirkaga 3 – 4 ml dan xlorid kislota eritmasi 
quyib, probirkalardan biriga mis bilan qoplangan rux bo’lakchasini, ikkinchisiga 
esa toza rux bo’lakchasini soling. Probirkalarning qaysi birida vodorod kuchli 
ajralib chiqadi? Nima sababdan? 
Xlor ionlari orqali korroziyaning aktivlanishi 
Metallarning himoya pardasini buzib ularni korroziyalanishini oshiruvchi 
ionlar aktivlovchi ionlar deb ataladi. Xlor ionlarining aktivlash ta’siri ayniqsa 
kuchlidir. 
Ikkita probirkaga bir bo’lakdan alyuminiy simini solib, ustiga ozgina sulfat 
kislota qo’shilgan mis sulfat eritmasidan quying, ulardan biriga NaCl eritmasidan 
bir tomchi qo’shing. Qaysi probirkada reaksiya tezroq borishini kuzating. Tajriba 
natijasini tushuntiring va hosil bo’lgan galvanic juftlar sxemasini tuzing. 
Metall qoplamalarning himoya usullari. Anod va katod qoplamalar 
Ikkita probirkaning har biriga sulfat kislota eritmasidan 4 – 5 ml, qizil qon tuzi 
K
3
[Fe(CN)
6
] eritmasidan esa 2 tomchi quying. Probirkalardan biriga rux bilan 
qoplangan temir, ikkinchisiga qalay bilan qoplangan temir plastinkalarni tushiring. 
Probirkalarning qaysi birida (bir necha daqiqadan keyin) to’q trumbul rang paydo 


bo’ladi? Sodir bo’ladigan jarayonlarni batafsil tushuntirib bering, reaksiya 
tenglamasini yozing. 
 
SAVOLLAR VA MASALALAR. 
1. Korroziya deb nimaga aytiladi? 
2. Kimyoviy va elektrokimyoviy korroziyalarga misol keltiring. 
3. Temir zangi qanday hosil bo’ladi? 
4. Anod va katod qoplama nima? 
5. Protektor himoya deb nimaga aytiladi? 

Download 135.86 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling