Mavzu: kompyutorning asosiy xotirasi

TERMIZ DAVLAT UNIVERSITETI
AXBOROT TEXNOLOGIYALARI FAKULTETI
MATEMATIKA INFORMATIKA YO’NALISHI
3-BOSQICH 305-GURUH TALABASI
TOSHPO’LATOVA SABRINANING
KOMPYUTER TIZIMLARI FANIDAN
LABARATORIYA ISHI

MAVZU:KOMPYUTORNING ASOSIY XOTIRASI

Vinchester (ing. Hard Disk — qattiq disk) — kompyuterdagi barcha dastur va maʼlumotlar saqlanadigan xotira qurilmasi.
Qattiq magnit disklardagi yigʻuvchilar Vinchester nomi ostidagi qattiq magnit disklardagi yigʻuvchilar (QMDY) SHKlarda keng tarqalgan. Vinchester atamasi sigʻimi 16 Mbayt (IBM, 1973-yil) boʻlgan qattiq disk birinchi modelining jargoni nomidan kelib chiqqan boʻlib, u har biri 30 ta sektordan iborat 30 ta yoʻlkaga egadir. Bu maʼlum boʻlgan “Vinchester” ov miltigʻini “30/30” kalibri bilan aynan mos keladi. Bu yigʻuvchilarda bitta yoki bir nechta qattiq disklar boʻlib, ular alyuminiy yoki kremniy qorishmasidan tayyorlangan va ferrilok bilan qoplangan, germetik yopiq korpusga oʻqish-yozish magnit kallagi bloki joylashtirilgandir
1997-yildagi eng katta qiymatlar: sigʻimi 9000 Mbayt (1997-yilga sigʻim standarti — 1200 Mbayt); aylanish tezligi — 8000 ayl/min; murojaat qilish vaqti — 5 ms; transferi — 17 bayt/s. QMDY juda rang — barangdir. Disk diametri koʻpincha 3,5” (89 mm), lekin boshqalari ham bordir, xususan 5,25” (133 mm) va 1,8” (45 mm) ham bor. Diskovodning eng koʻp tarqalgan korpusining balandligi stol usti SHK larda- 25 mm, mashina — serverlarda — 41 mm, ixcham SHK larda −12 mm 

HDD (ing. hard (magnetic) disk drive, HDD, HMDD) – qattiq disk yoki magnitli qattiq disk bo‘lib, ma’lumotlarni saqlovchi kompyuterning asosiy qismi hisoblanib, ishlash prinsipi esa magnitli yozish hisoblanadi. kompyuteringizdagi video, rasm, musiqa va boshqa fayllaringiz aynan shu qismda saqlanadi.

SSD (ing. solid-state drive, SSD) — bu ham qattiq disk hisoblanib buni HDD diskdan farqli jihati SSD mikrosxemali xotiraga ma’lumotlarni qayd etishi natijasida kompyuterdan energiya ta’lab qilmaydi. SSD da mikrosxemali xotiradan tashqari boshqaruvchi kontrollerlar ham mavjud.
Asosiy xotira Bu dasturiy ta'minot dasturlari, operatsion tizim va boshqa ma'lumotlar saqlanadigan kompyuterning qismidir, shunda markaziy protsessor (CPU) vazifalarni bajarish uchun kerak bo'lganda to'g'ridan-to'g'ri va tezkor kirish imkoniyatiga ega bo'ladi.
U kompyuterning ichki xotirasi sifatida tavsiflanadi. "Asosiy" so'zi uni periferik saqlash qurilmalaridan ajratish uchun ishlatiladi. U tezkor xotira (RAM) deb ham ataladi, chunki protsessor bu jarayonni ketma-ketlikda bajarmasdan zudlik bilan xotiraning istalgan sektoriga o'tishi mumkin