Mavzu: Python dasturlash tili va uning imkoniyatlari. Python dasturlash tili sintaksisi

Mavzu: Misol va masalalarni algorimtlash

1-Amaliy mashg‘ulot
Algoritm – bu qoidalarning qat’iy va chekli tizimi bo‘lib, ba’zi obyektlar ustida bajariladigan amallarni aniqlaydi va chekli qadamdan keyin qo‘yilgan maqsadga olib kelishini ta’minlaydi.

Ixtiyoriy algoritm 5 ta muhim xossalarga ega:

• Tushunarliligi – algoritm ijrochi imkoniyatlariga moslangan holda, ya’ni ijrochi uchun tushunarli tarzda bo‘lishi kerak.
• Algoritmning aniqligi – har bir qadam bajarilishining bir qiymatliligi.
• Diskretliligi – masalani yechish jarayonini bajarilish vaqtida kompyuter yoki insonga qiyinchilik tug‘dirmasligi uchun bir necha sodda bosqichlar (bajarilish qadamlari)ga bo‘lish.
• Ommaviylik –belgilangan masalalar sinfini yechish uchun algoritmning foydaliligi.
• Natijaviylik – oxirgi qadamlarda dastlabki ma’lumotlarga ega bo‘lgan kerakli natijani olishga imkon beruvchi algoritmning harakatlar yakuni.

Amaliyotda quyidagi algoritm turlari mavjud:

• Chiziqli – amallar ketma-ket, biror-bir shart tekshirilmasdan bajariluvchi algoritm.
• Tarmoqlanuvchi – belgilangan shartlarning o‘zgarishiga bog‘liq holda ko‘rsatmalarning variantlari oldindan mo‘ljallanadigan algoritm.
• Takrorlanuvchi (Siklik) – alohida jarayonlar yoki jarayonlar guruhi bir necha marta bajariladigan algoritm. Algoritmni yozish usullari: so‘zli, formulali, jadvalli, grafik

Kompyuter dasturi – biror masalani yechish uchun kompyuter tomonidan ijro etilishi lozim bo‘lgan buyruqlarning izchil to‘plami.

• Kompyuter dasturi – biror masalani yechish uchun kompyuter tomonidan ijro etilishi lozim bo‘lgan buyruqlarning izchil to‘plami.
• Dasturlash – kompyuter uchun dastur tuzish jarayoni.
• Dasturchi – dastur tuzuvchi shaxs.

Dasturlash tili – inson va kompyuter o‘rtasidagi rasmiy aloqa tili. U ma’lum qoidalar asosida ma’lumotlarni qayta ishlash dasturlarini yaratish uchun qo‘llaniladi.

• Dasturlash tili – inson va kompyuter o‘rtasidagi rasmiy aloqa tili. U ma’lum qoidalar asosida ma’lumotlarni qayta ishlash dasturlarini yaratish uchun qo‘llaniladi.
• IDE (Integrated Development Environment – integrallashgan dasturlash muhiti) – dasturchilar uchun qo‘shimcha funksiyalarga ega bo‘lgan maxsus matn muharriri.

IDLE (Integrated Development and Learning Environment – integrallashgan dasturlash va o‘rganish muhiti) – Python tilini o‘rganish uchun taqdim etilgan IDE.

• IDLE (Integrated Development and Learning Environment – integrallashgan dasturlash va o‘rganish muhiti) – Python tilini o‘rganish uchun taqdim etilgan IDE.
• Interfaol muhit – dastur kodini kiritish, uni fayl sifatida saqlamasdan turib natijasini ko‘rish muhiti.
• Dasturlash muhiti – dastur kodini kiritish, alohida fayl sifatida saqlash va ishga tushirish muhiti.
• Operator – dasturlash tili buyruqlari.

CHIZIQLI algoritm

Chiziqli algoritm– buyruqlarning qat’iy ketma-ketlikda tartib bilan bajarilishi

TARMOQLANUVCHI algoritm

Tarmoqlanuvchi algoritmlar – birorta shartga ko‘ra buyruqlar ketma-ketligining bajarilishi yoki bajarilmasligini belgilovchi algoritm. Tarmoqlanuvchi algoritmlarda bir yoki bir necha shartlar tekshiriladi hamda rost yoki yolg‘on qiymat qaytarishiga asoslanib, buyruqlar ketma-ketligi bajariladi

TAKRORLANUVCHI algoritm

Takrorlanuvchi algoritmlar

• – biror buyruqlar guruhining ma’lum marta yoki belgilangan shart bajarilgunga qadar takroran bajarilishi. Takrorlanuvchi algoritmlarga doir masalalarni dasturlashda sikl operatorlaridan foydalaniladi.

Mustaqil bajaring

• Darvozaning kengligi 4 metr, balandligi 3 metr:

a) darvoza maydonini hisoblash dasturini yarating (S);

b) darvoza perimetrini (P) hisoblash dasturini yarating.

2. Mashina 30 daqiqada qancha masofani bosib o'tadi?

3. agar velosipedchi 1 soat ichida 60 km yurgan bo'lsa,uning tezligi qanday?

4. poezd soatiga 100 km tezlikda 500 km masofani bosib o'tdi. Vaqt-?

5. doira radiusi 4 metrni tashkil qiladi (π \ u003d 3.14): aylanani hisoblang.

6. darvoza kengligi va balandligi foydalanuvchi tomonidan kiritilgan:

1) darvoza maydonini hisoblash dasturini yarating;

2)darvoza chetining perimetrini hisoblash dasturini yarating.

7. xonaning balandligi (x) va kengligi (y) foydalanuvchi tomonidan kiritiladi. Xonaning maydonini (S) va perimetrini (P) hisoblash dasturini yozing

8. avtomobilning o'rtacha tezligi v (km/soat) va bosib o'tgan masofa s (km) foydalanuvchi tomonidan kiritiladi. Avtomobilning yo'lda bo'lgan vaqtini hisoblash dasturini yozing t (soat)