Molibden ajratib olish Indiy ajratib olish Pirometallurgiya usuli

Volfram

Reja:

1. 
   Molibden ajratib olish
   
2. 
   Indiy ajratib olish
   
3. 
   Pirometallurgiya usuli
   
4. 
   Gidrometallurgiya usuli
   

Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar
Volfram yer po‘stlarining 0,007 foizini tashkil etadi, uni 1771-yilda Sheele topgan. Volframning beshta tabiiy izotopi va 12 ta sun’iy izotopi ma’lum Volframning eng muhim rudalari volframat kislota H2WO4 ning tuzlari – volframatlardir. Tabiatda temir va marganets volframatlari izomorf holda uchraydi, uni xFeWO₄ · yMnWO₄ yoki, kiskacha (Fe, Mn)WO₄ shaklida yozish mumkin. Tabiatda kalsiy volframat CaWO₄ ham uchraydi, u sheelit deb ataladi. Volfram konlari O‘zbekistonda va Qozog‘istonda, Xitoy, Portugaliya va Birmada uchraydi.Toza volfram olish uchun volframning boyitilgan rudasi, masalan, volframit konsentratiga soda qo‘shib qizdiriladi:
4FeWO₄ + 4Na₂CO₃ + O₂ = 4Na₂WO₄ + 2Fe₂O₃ + 4CO₂,
6MnWO₄ + 6Na₂CO₃ + O₂ = 6Na₂WO₄ + 2Mn₃O₄ + 6CO₂.
So‘ngra suv ta’sir ettirilb, Na₂WO₄ eritmaga o‘tkaziladi, Fe₂O₅ va Mn₃WO₄ suvda erimaydi va cho‘kma holida qoladi. Keyin Na₂WO₄ ga NSl ta’sir ettirilib, H₂WO₄ olinadi:

Na₂WO₄ + 2NSl = H₂WO₄ + 2NaCl.

Bunda H₂WO₄ sariq tusli cho‘kma holida tushadi. So‘ngra u qizdirilib, WO₃ olinadi:
H₂WO₄ – WO₃ + N₂O.
WO₃ vodorod bilan qaytarilib, volfram olinadi. Sodali kuydirish sanoatida eng ko‘p qo‘llaniladigan parchalash texnologiyasi hisoblanadi. Bu usulning texnologik tizimi quyidagi chizmada berilgan.
Kuydirish volframit konsentrati kislorod ishtirokida soda bilan quyidagicha reaksiyaga kirishadi:
2FeWO₄ + 2Na₂CO₃ + 1/2O₂ = 2Na₂W0₄ + Fe₂O₃ + 2CO₂,
3MnWO₄ + 3Na₂CO₃ + 1/2O₂ = 3Na₂WO₄ + Mn₃O₄ + 3CO₂.
Reaksiya qaytmas bo‘lib, CO₂ uchib chiqadi va Mn va Fe to‘liq oksidlanadi. Bu jarayon 800–900 °C harorat boradi. Reaksiya to‘liq borishi uchun shixta tayyorlash uchun ishlatiladigan sodani miqdori 10–15 % nazariy

jihatdan ko‘p solinishi temir va marganetsni oksidlash jarayonini tezlatiradi.