Nisbat. Proporsiyaning asosiy xossasi a va b sonlarning nisbati deb ularning bo'linmasi natijasiga aytiladi. Nisbatni

Nisbat. Proporsiya. Proporsiyaning asosiy xossasi.
a va b sonlarning nisbati deb ularning bo'linmasi natijasiga aytiladi. Nisbatni 
a:b yoki 

ko'rinishda yozish mumkin. Nisbatni tashkil qiluvchilari uning hadlari deyiladi. a oldingi had, b keyingi had. Nisbat kasrning barcha xossalariga ega.
Nisbatning qiymati 1 dan katta bo'lsa, birinchi son ikkinchisidan ikkinchisidan necha marta katta ekanligini anglatadi. 1 dan kichik bo'lsa, birinchi son ikkinchisining qanday qismini tashkil qilishini bildiradi.Matematika (ayniqsa, geometriya )va fanlarda siz ko'pincha turli xil shakllarning sirt maydonini, hajmini yoki perimetrini hisoblashingiz kerak bo'ladi. Bu shar yoki aylana, to'rtburchak yoki kub, piramida yoki uchburchak bo'lsin, har bir shaklda aniq o'lchovlarni olish uchun siz bajarishingiz kerak bo'lgan maxsus formulalar mavjud.
Uch o'lchamli shakldagi sirt maydoni va hajmini, shuningdek, ikki o'lchamli shakllardagi maydon va perimetrini aniqlash uchun kerak bo'lgan formulalarni ko'rib chiqamiz. Siz har bir formulani o'rganish uchun ushbu darsni o'qib chiqsangiz, keyingi safar kerak bo'ladigan tez ma'lumot uchun uni saqlab qo'ying. Yaxshi xabar shundaki, har bir formula bir xil asosiy o'lchovlardan ko'pini qo'llaydi, shuning uchun har bir yangi narsani o'rganish biroz osonroq bo'ladi.
Hajm (matematikada) — geometrik jismlarning sonli xarakteristikalaridan biri. U chekli sondagi birlik kublarga ajratish mumkin boʻlgan jismlar uchun shu kublarning soniga teng . Qadimda prizma shaklli toʻsinlar, silindr, toʻliq hamda kesik piramida va boshqalarning hajmlarini hisoblashni bilishgan. Arximed ixtiyoriy yuza va hajmni aniqlash mumkin boʻlgan umumiy usulni topgan. Arximed gʻoyalari integral ^sksobning asosini tashkil etgan. U oʻzining usullari yordamida koʻhna mat.da oʻrganilgan deyarli hamma jismlarning yuzalari va hajmlarini aniqlagan.