O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va Inovatsiyalar vazirligi

O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim, FAN va Inovatsiyalar vazirligi

islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti

“elektronika va avtomatika” fakulteti

“ishlab chiqarish jarayonlarni avtomatlashtirish” kafedrasi

“Sohaning Texnologik o’lchashlari va asboblari” fanidan

“_________________________________________________________” mavzuda
KURS ISHI

Bajardi: 2-kurs Talabasi
Gr: 11S-21 TJA
Topshirdi:__________________________
Qabul qildi: _____________________________

Toshkent - 2023

QALQOVUCHLI ZICHLIK O’LCHAGICHLARNING TURLARI VA YO’L QO’YADGAN XATOLIKLARINI HISOBLASH.

Tarkibi

ZICHLIKNI ANIQLASH
ADSORBSION ZICHLIK O'LCHAGICHLARI
GIDROSTATIK ZICH O'LCHAGICHLAR
QALQOVUCH VA QALQOVUCH OG'IRLIK ZICHLIGI O'LCHAGICHLARI
ULTRATOVUSHLI ZICHLIK O'LCHAGICHLARI
ZICHLIKNI O'LCHASHDA YO’L QO’YADGAN XATOLIKLARINI HISOBLASH.
XULOSA
ADABIYOTLAR RO'YXATI

Zichlik moddalarning xususiyatlarini tavsiflovchi asosiy fizik miqdorlardan biridir. Moddalar zichligini o'lchash fan va texnikaning turli sohalarida tadqiqot ishlarini olib borishda, shuningdek texnologik jarayonlar va mahsulot sifatini nazorat qilishda muhim rol o'ynaydi. Shuni ta'kidlash kerakki, ko'plab sanoat tarmoqlarida (kimyo, metallurgiya, neft, oziq-ovqat va boshqalar) ishlab chiqarish jarayonlarini kompleks avtomatlashtirishning juda muhim elementi bo'lgan zichlikni avtomatik o'lchash uchun asboblarning katta ahamiyati. Zichlikni o'lchashning yangi tamoyillarini ishlab chiqish va tadqiq qilish, ushbu tamoyillarga asoslangan zich o'lchagichlar konstruksiyalarini yaratish, zich o'lchagichlarning sanoat ishlab chiqarishini o'zlashtirish va kengaytirishga tobora ko'proq e'tibor qaratilmoqda. Zichlik o'lchovlarining roli va qiymatining oshishi texnologik jarayonlar va ishlab chiqarish nomenklaturasining doimiy ravishda ko'payishi bilan bog'liq bo'lib, unda jarayonlarni amalga oshirishda ishtirok etadigan moddalarning iste'moli massa bilan baholanadi va ommaviy oqim volumetrik oqim va zichlikni alohida avtomatik o'lchash, so'ngra ushbu o'lchovlar natijalarini avtomatik ravishda ko'paytirish orqali aniqlanadi. Zichlikni o'lchashning roli, shuningdek, moddalarni qabul qilish, saqlash va tarqatish paytida ularni miqdoriy hisobga olish tizimini (massa bo'yicha) tashkil etishda juda katta, agar moddaning massasini tarozida to'g'ridan-to'g'ri tortish orqali o'lchash mumkin bo'lmasa va uni hajm va zichlikni o'lchash natijalari bilan aniqlash kerak bo'lsa.

Zichlikni aniq o'lchash masalalari asbobsozlik va metrologiyaning turli sohalarida moddalarning xususiyatlari va tarkibini tahlil qilish bilan bog'liq o'lchash vositalarini yaratishda muhim ahamiyatga ega. Kosmik tadqiqotlarda, atrof-muhitni muhofaza qilish muammosini hal qilishda, plazmani o'rganishda, shuningdek, fan va texnikaning boshqa yangi sohalarida moddalar zichligini o'lchashning turli usullari muhim ahamiyat kasb etadi.