P 18-dars. Fales teoremasi va uning natijalari. Simmetriya Мусаев Хусан
Teorema. Agar a bo’lib, l1, l2 va l3 parallel to’g’ri chiziqlar a to’g’ri chiziqlar teng kesmalar ajratsa, b to’g’ri chiziqdan ham teng kesmalar ajratadi.
Ta’rif. Ikki kesmaning nisbati deb, ular bir ismli birliklar bilan ifodalanganda, ulardan biri ikkinchisidan necha marta katta yoki kichikligini ko’rsatuvchi ismsiz songa aytiladi.
Ta’rif. Agar bo’lsa, u holda AB va BC, A1B1 va B1C1 kesmalar proporsional kesmalar deb ataladi. Bu kesmalarning uzunliklarini ifadalovchi sonlar proporsional sonlar bo’ladi.
Teorema. Agar burchak tomonlarini kesuvchi parallel to’g’ri chiziqlar uning bir tomonidan teng kesmalar ajratsa, ular ikkinchi tomonidan ham teng kesmalar ajratadi.
Teorema. Uchburchakning bir tomoniga parallel to’g’ri chiziqlar uning qolgan ikki tomonini proporsional kesmalarga ajratdi.
Ta’rif. Uchburchakning o’rta chizig’i deb uning ikki tomoni o’rtalarini tutashtiruvchi kesmaga aytiladi.
Teorema. Uchburchakning o’rta chizig’i uning uchinchi tomoniga parallel, uning uzunligi esa bu tomon uzunligining yarmiga teng.
Ta’rif. Trapetsiya yon tomonlari o’rtasini tutashtiruvchi kesma trapetsiyaning o’rta chizig’i deyiladi.
Teorema. Trapetsiyaning o’rta chizig’i uning asoslariga parallel va uning uzunligi trapetsiya asoslari uzunliklari yig’indisining yarmiga teng.
Ta’rif. Agar shaklning har bir nuqtasi biror l to’g’ri chiziqqa nisbatan Q shaklning nuqtalariga simmetrik bo’lsa, bunday shakllar l to’g’ri chiziqqa nisbatan simmetrik shakllar deb ataladi, l esa simmetriya o’qi deyiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |