Pánniń mazmunı jáne onı ózlestiriwde reyting qadaǵalawın qóllaw

Tema. Pánniń mazmunı jáne onı ózlestiriwde reyting qadaǵalawın qóllaw.
1-temanı jaqtılandıriw jobası :
1. 1. Kirisiw.
1. 2. Pániń tutqan ornı hám mazmunı.
1. 3. Pánni ózlestiriw boyınsha studentler bilimin bahalawda reyting sistemasın qóllaw esapları.

1. 1. KIRISIW.

Ǵárezsiz Ózbekstan Respublikamız xalıq xojalıǵın ásirese onıń qishlok xojalıǵın rawajlanıwda ximiya sanaatı sol waqıtqa shekem jetekshi orınlardan birin iyelep kelmokda.
Respublikamız ximiya sanotida organikalıq bolmaǵan elementlar - mineral tóginler, duzlar, kislotalar, baylanısqan azot birikpeleri hám sulfat kislotası islep chikarish sol dáwirshe salmokli urınlardı iyelep keldi hám keleshekte de sonday bolıp qalıwına shak - shubxa yuk bolıp tabıladı, sebebi kishlok xujaligini onıń tiykarǵı ozukasi mineral ugitlarsiz, ximiya sanaatınıń rawajlanıwın bolsa dúnyada bulgani sıyaqlı, sulfat kislota rawajlanıwısız hám baylanısqan azot birikpelerisiz oyda sawlelendiriw etip bulmaydi.
Sonı qanaatlanıwshılıq menen atap ótiw múmkin, házirgi vaktda kisi basına tugri keletuǵın islep chikarilayotgan sulfat kislota mikdori boyınsha biziń Respublikamız nafakat MDX mámleketleri arasında, bálki dúnya boyınsha bir neshe jıllardan berli jetekshi urınlardan birin iyelep turıptı hám endigiden de sonday bolıp kolishi ushın Respublikamızda sulfat kislotasınıń kiska usılı menen islep chikarish sanaatı rawajlanıwına bólek áhmiyet berilmokda.


Pánniń tutqan ornı hám mazmunı.
Sol waqıtqa shekem Respublikamızda bakalavrlar Joqarı hám urta arnawlı bilimlendiriw Ministirligi tárepinen tasdiyqlanǵan “Ximiyalıq texnologiya hám biotexnologiya” yunalishining kúndizgi tálim forması boyınsha normativ ukish múddeti 4 jıl, akademikalıq dárejesi “Bakalavr” bulgan úlgili ukuv joba tiykarında tayarlab kelmokda.
“Ximiyalıq texnologiya hám biotexnologiya” pániniń “Sulfat kislota texnologiyasi” (1 bólim) hám «Baylanısqan azot birikpeleri texnologiyasi» (2 bólim) páni yukorida aytılǵan úlgili ukuv rejesiniń 4. 00.
«Yunalishning arnawlı pánleri» blokına kiritilip, ToshKTI “Organikalıq bolmaǵan elementlar hám elektrokimyoviy islep chikarish texnologiyasi” kafedrası qararına qaray 66 saat kólemde 7 semestrde lekciya formasında oqıtıladı. “Sulfat kislota texnologiyasi” hám «Baylanısqan azot birikpeleri texnologiyasi» bólimleri oqıtılıwı baslangunga qayǵı-uwayım studentler 3. 00.
«Yunalishning ulıwmakásiplik pánleri» blokı pánleri - 5, 6 semestrde

«Ximiyalıq texnologiyanıń teoriyalıq tiykarlari», «Ximiyalıq islep chikarishning tiykarǵı procesileri hám apparatlari», «Kimeviy texnologiyada EXMni kullash», «Texnologiyalıq jarayenlarni boshkarish sistemalari» sıyaqlı hám basqa pánlerdi ukib, urǵandılar. “Sulfat kislota texnologiyasi” hám «Baylanısqan azot birikpeleri texnologiyasi» pánleri bólimleri studentlerdi «Organikalıq bolmaǵan elementlar islep shıǵarıw ximiyalıq texnologiyasi” tarawi boyınsha bilimlerin bayıtıwına hám rawajlandırıwǵa xızmet etedi.

“Sulfat kislota texnologiyasi” hám «Baylanısqan azot birikpeleri texnologiyasi» páni oqıtıw dáwirinde sulfat kislotasınıń hám ammiak, nitrat kislotası, karbamid hám basqa elementlardıń fizikalıq - ximiyalıq qásiyetleri, xalk xujaligidagi áhmiyeti, onı islep chikarish usılları. sortları, kulamlari, hám de olardı islep chikarishda isletiletuǵın úskene hám buyımların soǵıwda isletiletuǵın materiallar hám xokazolar xakida aytıladı.
Usınıń menen birge bul pán oqıtilish dáwirinde joqarıdaǵı elementlar islep chikarish ushın isletiletuǵın shiyki zatlar, olardıń túrleri, islep chikarish usılları ; shiyki zatlardı yokib, oshaq gazı islep chikarish fizikalıq - ximiyalıq tiykarları, oshaqları, olar túrleri, islew principleri, olardı takkoslash; oshaq gazın kattik shańsimon hám gazsimon qospalardan tazalaw tiykarları hám boshkalar xakida gáp júritiledi. Bulardan tashkari oshaq gazı quramındaǵı altıngugurt dioksidini úsh oksidke qayǵı-uwayım bir boskich hám eki boskichli oksidlew teoriyalıq hám texnologiyalıq tiykarları, apparatları, texnologiyalıq sistemaları, kullanadigan katalizatorlar, olardı zaxarlanishi, ónim bulgan altıngugurt úsh oksidti absorbsiyalash teoriyalıq hám texnologiyalıq tiykarları, bul processler ushın kullanadigan absorberlar, texnologiyalıq sistemalar aytıladı. Kontakt hám nitroza usılı boyınsha sulfat kislota islep chikarish bir kator texnologiyalıq sistemaları, sulfat kislota kúshsiz eritpelerin konsentraciyalaw tiykarları, kurilmalari, olardı takkoslash, hám de sulfat kislotası islep chikarish sanoti chikindilari, olardan paydalanıw, átirap ortalıq qorǵalıwı hám sulfat kislotası hám de baylanısqan azot birikpeleri islep chikarishi keleshegi máseleleri bul pán programması tiykarında yoritiladi.

1. 
   3.