Qalqonsimon bez kasalliklari bilan kasallangan bemorlarni tekshirish usullari…

Download 74.71 Kb.

Bog'liq
endokrin kasalliklar

Bajardi: Tursunmurodov Sh.

Fizik tekshirish usullari.

Bemorlarni klinik diagnostikasi asosan ularda tireotoksikoz, gipoterioz, shuningdek qalqonsimon bez struktor o`zgarishlarini aniqlashni nazarda tutadi. Qalqonsimon bez kasalliklarining diagnostikasida asosiy o`rinni qalqonsimon bez palpatsiyasi va uning natijalarini interpritatsiya qilish egallaydi.

Palpatsiya qilish vaqtida bezning xarakatchanligi, konsistensiyasi unda qattiqlashgan o`choqlar ( tugunchalar ) bor yo`qligi bezning kattalashish darajasini aniqlanadi.

1. T3, T4, TTG gormonlari miqdorini aniqlash. Maqsad qalqonsimon bez funksional holatini (eutireoz, tireotoksikoz, gipoterioz ) aniqlash, shuningdek bu holatlarni differensial diagnostikasini o`tkazishdir. Asosiy aniqlanadigan gormonlar TTG, T4 va T3 (erkin shakllari)

Euterioz holatini, gipo – va giperterioz xolatidan differensiatsiya qilish uchun quyidagi testlar o`tkaziladi:
1 – darajali test – TTG ning qondagi miqdorini aniqlash o`tkaziladi.
2 – darajali test – gipo – yoki giperterioz holatini aniqlash T4 erkin shaklini aniqlash:
3 – darajali test – T3 – tireotoksikoz diagnostikasi uchun erkin T3 aniqlanadi

Normada TTG miqdori 0,5 – 5 mME/. Agar TTG miqdori shu oraliqda bo`lsa, bemorda giper – yoki gipoterioz diagnozi istisno qilinadi. Agar TTG > 10 mME/l – birlamchi gipoterioz; agar TTG miqdori chegarada bo`lsa gipoterioz diagnozini tasdiqlash uchun qonda erkin T4 aniqlanadi. Agar T4 norma chegarasida bo`lsa subklinik birlamchi gipoterioz diagnozi quyiladi.

Testlarning tarqalgani tireotropin – rilizing gormoni sinamasi (TRG) hisoblanadi. TRG sinamasini o`tkazishga ko`rsatma bo`lib hisoblanadi.
Ikkilamchi gipoterioz diagnostikasi;
Qalqonsimon bez saratonida TTG ning medikamentoz so`ndiruvchi miqdorini adekvatligini aniqlash;
Standart gormonal tekshirishlar natijalarini nomutanosibligi;dig
TTG miqdorini susaytiruvchi yoki so`ndiruvchi darajasini differensiatsiyalash imkonini bermaydigan TTG miqdorini ko`rsatuvchi sezuvchanligi past metodlar qo`llanilishi;

TTG ni aniqlash uchun qon olinadi, keyin v/I 200 mkg TRG yuboriladi. 20 – 30 daqiqa o`tgach,TTG miqdorini aniqlash uchun qon olinadi. Ushbu sinamani miokard infarkti, nostabil stenokardiya, epilepsiya va tutqanoq sindromlari, o`pkaning obstruktiv kasalliklarida o`tkazish taqiqlanadi.

Qalqonsimon bez to`qimasiga qarshi qonda sirkulyatsiya qiluvchi antitanalarni aniqlash kiradi.
Siydikda yod ekskretsiyasini aniqlash u yoki bu region aholisining yod bilan taminlanganligini baholash, ya`ni epidemiologik tekshirish chegaralarida qo`llaniladi.

Agar siydik bilan yod ajralib chiqishi( yoduriya medianasi) reprezentativ guruhda 100 mkg/l ni tashkil etsa, ushbu region yoddefitsiti bo`yicha epidemik zona hisoblanmaydi.
Yoduriya medianasi – 50 – 99 mkg/l bo`lsa, yod tanqisligining yengil darajasi hisoblanadi.
Yoduriya medianasi 20 – 49 mkg/l bo`lsa yodtanqislikni o`rta og`ir darajasi hisoblanadi.
Yoduriya medianasi < 20 mkg/l bo`lsa, yodtanqislikning og`ir darajasi hisoblanadi.

Instrumental tekshirish usullariga:
UZD, Sintigrafiya, Punksion biopsiya, KT va MRT tekshirishi va bir qator boshqa tekshirish metodlari kiradi.
Qalqonsimon bez ultratovush tekshirishi mutloq zararsiz bo`lib, u bolalar va homiladorlarda qo`llaniladi.

Qalqonsimon bez hajmini aniqlash;
Qalqonsimon bezdagi diffuz va o`choqli o`zgarishlarni aniqlash va ularga harakteristika berish;
Limfatik korrektorlarda o`zgarishlarni aniqlash;
Punksiya joyini aniq ko`rsatish imkoniyatlarini berish

Lekin exolokatsiya qalqonsimon bezdagi o`zgarishlarning morfologik strukturasini aniqlash imkonini bermaydi. Zamonaviy endokrinologiyada buqoq yoki qalqonsomon bezning patalogik kattalashishi deb УЗД tekshiruvida uning o`lchamlari ayollarda > 18 ml (sm3); erkaklarda > 25 ml (sm3) ni tashkil etishi hisoblanadi.

Download 74.71 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham: