Qidiruv natijalarini baholashning ba'zi umumiy mezonlariga quyidagilar kiradi


Download 15.07 Kb.
Sana18.06.2023
Hajmi15.07 Kb.
#1565735
Bog'liq
Qidiruv natijalarini baholashda ko


Qidiruv natijalarini baholashda ko'rib chiqilishi kerak bo'lgan umumiy mezonlarga muvofiqlik, aniqlik, ishonchlilik, o'z vaqtidalik va foydalilik kiradi.
Aloqadorlik qidiruv natijalarining soʻrov yoki mavzuga qanchalik mos kelishini bildiradi. Aniqlik ma'lumotlarning to'g'ri va xatosiz ekanligi bilan bog'liq. Ishonchlilik ma'lumotni taqdim etuvchi manbaning ishonchliligi va ishonchliligini anglatadi. Vaqtinchalik ma'lumotlarning dolzarb va dolzarbligini hisobga oladi. Va nihoyat, foydalilik ma'lumotlarning asl qidiruv so'rovi yoki mavzusini hal qilishda qanchalik qimmatli ekanligini o'lchaydi.
Ushbu mezonlarni hisobga olgan holda, foydalanuvchilar qidiruv natijalarining sifati va foydaliligini aniqlashlari va qaysi ma'lumotlarga ishonish va tayanish haqida qaror qabul qilishlari mumkin.

Qidiruv natijalarini baholashning ba'zi umumiy mezonlariga quyidagilar kiradi:


1. Aloqadorlik: Qidiruv natijalari foydalanuvchi soʻrovi va ehtiyojlariga qanchalik mos kelishi.
2. Ishonchlilik: qidiruv natijalari olingan manbalarning ishonchliligi va ishonchliligi.
3. Vaziyat: kontent mualliflari yoki noshirlarining tajribasi va obro‘si.
4. Valyuta: Qidiruv natijalarida taqdim etilgan ma'lumotlarning yangiligi va yangiligi.
5. Foydalanuvchining fikr-mulohazalari: qidiruv natijalaridagi kontent bilan aloqada boʻlgan boshqa foydalanuvchilar tomonidan berilgan baholar, sharhlar va sharhlar.
6. Foydalanish qulayligi: foydalanish qulayligi va qidiruv natijalaridan foydalanish imkoniyati, masalan, ular qanchalik yaxshi tashkil etilgani va taqdim etilganligi.
7. Kontekst: qidiruv natijalari taqdim etiladigan kengroq kontekst, masalan, qidiruv tizimi yoki ularni joylashtirgan platforma.
Ushbu mezonlar toʻliq yoki aniq emasligini hamda ularning ahamiyati va vazni foydalanuvchining oʻziga xos ehtiyojlari va afzalliklariga bogʻliq boʻlishi mumkin
Qidiruv natijalarini baholashda aniqlik muhim mezon hisoblanadi. Qidiruv natijalarining toʻgʻriligini aniqlash uchun quyidagi omillarni koʻrib chiqish kerak:
1. Aloqadorlik: natijalar qidiruv so'roviga mos keladimi? Ular foydalanuvchi qidiruvining maqsadiga mos keladimi?
2. Manba ishonchliligi: ma'lumot ishonchli manbadanmi? Manbaga ishonish mumkinmi?
3. Valyuta: Ma'lumotlar dolzarbmi? U hali ham dolzarbmi yoki eskirganmi?
4. Vaziyat: Muallif mavzu bo'yicha mutaxassismi? Ular ishonchlimi?
5. Obyektivlik: axborot ob'ektivmi yoki xolismi? U turli nuqtai nazarlarni yoki muvozanatli nuqtai nazarni taqdim etadimi?
Ishonchlilik qidiruv natijalarini baholashda e'tiborga olinadigan muhim mezondir. Qidiruv natijalarining ishonchliligini aniqlash uchun quyidagi omillarni ko‘rib chiqish kerak:

1. Manbaning obro'si: Manba ishonchli va aniq ma'lumotni taqdim etishi bilan mashhurmi? Ularning rekordi qanday?


2. Hokimiyat: Muallif bu sohada mutaxassismi? Ular tegishli hisob ma'lumotlariga egami?
3. Obyektivlik: Taqdim etilgan ma'lumotlarda xolislik yoki noto'g'ri qarashlar yo'qmi? Turli nuqtai nazarlar muvozanatli tarzda taqdim etiladimi?
4. O'z vaqtidalik: ma'lumotlar dolzarbmi? Manba tomonidan kiritilgan yangilanishlar yoki tuzatishlar bormi?
5. Muvofiqlik: Axborot boshqa nufuzli axborot manbalari bilan mos keladimi? U boshqa manbalar tomonidan tekshiriladimi?

Qidiruv natijalarining foydaliligini baholash uchun bir nechta mezonlar mavjud:


1. Aloqadorlik: Natijalar foydalanuvchi soʻroviga mos kelishi kerak.
2. Aniqlik: taqdim etilgan ma'lumotlar to'g'ri va ishonchli bo'lishi kerak.
3. Hokimiyat: Axborotni taqdim etuvchi manbalar ishonchli va obro'li bo'lishi kerak.
4. Vaqt: ma'lumotlar dolzarb va dolzarb bo'lishi kerak.
5. To'liqlik: Natijalar mavzuning to'liq ko'rinishini ta'minlashi kerak.
6. Foydalanish imkoniyati: natijalarni tushunish va ishlatish oson bo'lishi kerak.
7. Xilma-xillik: Natijalar mavzu bo'yicha turli nuqtai nazarlarni taqdim etishi kerak.
8. Mavjudlik: Natijalar qobiliyati yoki cheklovlaridan qat'i nazar, barcha foydalanuvchilar uchun ochiq bo'lishi kerak.
Download 15.07 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling