Raqamli qurilmalarni loyihalashda kirish”

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI QARSHI FILIALI

“ KI ” FAKULTETI

3– BOSQICH KI-11-20 GURUH TALABASINING

“Raqamli qurilmalarni loyihalashda kirish”
FANIDAN TAYYORLAGAN
5-Mustaqil ishi

Bajardi Uralova.S

Qabul qildi Memonova.G
Reja:
1.Registrlar, jamlovchi-siljituvchi registrlar. Chiziqli o’zgaruvchan kuchlanish generatori.
2.Asinxron va sinxron hisoblagichlar, jamlovchi va ayiruvchi hisoblagichlar, reversiv hisoblagichlar
Registrlar deb,  raqamli axborotni  qabul qilish, xotirada saqlash, uni uzatish va shu axborotni  kodini  o‘zgartiradigan  qurilmaga aytiladi.Registr "inglizcha"so‘zdan olingan bo‘lib, "yozuv jurnali (Jurnal registratsiy)" degan ma’noni anglatadi. 
Registrda axborot  0 va 1 raqamlarining kombinatsiyasidan  iborat sonlar ko‘rinishida  saqlanadi.  Registrlar triger  deb  ataluvchi mantiqiy elementlar toʻplamidan tashkil topgan va ularning soni mashina so‘zining razryadlar soniga teng boʻladi.  Axborotdagi ikkilik kodning har bir razryadiga registrning bitta mos razryadi to‘g‘ri  keladi. 

Registrlar axborotni xotirada saqlashdan tashqari ular quyidagi vazifalarni ham bajaradi.

• 
  Sonning kodini o‘zgartirish; 
  
• 
  Axborotni o‘ngga va chap istalgan razryadga surish; 
  
• 
  Ketma-ket kodlarni parallel kodlarga almashtirish va  aksincha; 
  
• 
  Ayrim mantiqiy amallarni bajarish;
  

Registrlar axborotni  yozish usuliga qarab ketma-ket va paralel  registrlarga bo‘linadi.  Registrda axborotni  qabul  qilish,  siljitish  va uzatish boshqaruvchi impulslar yordamida  amalga  oshiriladi.  Boshqaruvchi impulsli signallar konyuktorlar orqali registrlarga tushadi. 
Registrlar axborotni uzatish  usuliga  qarab 2- turga bo‘linadi:
1) xotira (siljitmaydigan) registr;
2) siljituvchi registr.