Referat mavzu: Psixoanalitik nazariyada shaxs psixikasi tuzilmalari

O’zbekiston Resbuplikasi Oliy Ta’lim vazirligi

Nizomiy nomidagi Toshkent Davlat Pedagogika Universiteti
Pedagogika va Psixologiya fakulteti
Psixodiagnostika va Psixokorreksiya fanidan

REFERAT

MAVZU: Psixoanalitik nazariyada shaxs psixikasi tuzilmalari

QABUL QILUVCHI: ATABAYEVA NARGIZA
TUZUVCHI: MALIKOVA ZUHRA
REJA:
1 .Psixoanaliz nazariyasi tushunchasi.
2. Z.Fred bo’yicha shaxs tuzilmasi.
3. Z.Fredning shaxsiyat tipologiyasi


Zigmund Freyd tomonidan rivojlantirilgan psixologik taʼlimot. Ongsiz psixik jarayonlar va motivatsiyani diqqat markaziga qoʻyadi. Inson xulqi asosini lazzat olish (libido)ga nisbatan, ayniqsa, ilk bolalikda paydo boʻlgan seksual (jinsiy) mayl tashkil qiladi degan gʻoyani ilgari surib, odam xulqidagi ijtimoiylik, onglilikni inkor etadi. Ongdan unga muvofiq kelmaydigan (asosan, seksual) mayllar va ruhiy kechinmalarni siqib chiqarish psixoanalizda har xil nevrozlar va turli patologik hodisalar (unutish, yanglish harakatlar va hokazolar)ning asosiy manbai sifatida qaraladi. Psixoanaliz taʼlimotining vazifalaridan biri — ongsizlik sohasidagi "kompleks"larni aniklash va ularni anglashga yordamlashishdan iborat. Ushbu taʼlimot namoyandalari shaxsning ichki ixtiloflarini ochib berish uchun "Edip kompleksi"ni yaratdilar. Ularning mulohazasicha, instinktiv mayllar oʻz quvvati va faolligini saklagan holda insoniyat madaniyati va shaxs faoliyati mahsulining har xil shakllariga kirib ("sublimatsiyalashib"), ongsizlik holatidan turib inson xulq-atvorini boshqarishda ishtirok qilaveradi. Psixoanalizda ongsizlik bilan onglilik oʻrtasidagi qaramaqarshi munosabatni mutlaqlashtirish uchraydi, buning natijasida ularning oʻzaro bir-birini toʻldirish imkoniyati rad qilinadi.Psixoanaliz adabiyot va adabiyotshunoslik, sanʼat va sanʼatshunoslik, boshqa gumanitar fanlar va tibbiyotga taʼsir koʻrsatdi^. U ma'naviy va jismoniy narsalarni birlashtiradi. Ruhiy nomuvofiqliklar tananing kasalligiga aylanadi. Shuningdek, bu erda aniq shaxslarga nisbatan hamdardlik yoki antipatiya, janjallarning kelib chiqishi, ba'zan aniqlash juda qiyin. Hushsiz holda bizning barcha muhim qarorlarimiz pishib etiladi, qahramonlik va jinoiy harakatlar uchun impulslar tasvirlangan, ularni hayotga olib keladigan kishi ham, uning qo'shnilari ham kutmaydi. Barcha ijtimoiy, shaxsiy munosabatlar, ommaning psixologiyasi - bularning barchasi ongsiz motivlar asosida qurilgan. Psixoanalizning maqsadi- bu odamning boshida va uning boshqalar bilan munosabatlarida paydo bo'ladigan qarama-qarshilikning talqini. Ko'rinib turibdiki, psixoanaliz oddiy va deviant psixikaga ega bo'lgan barcha shaxslar tomonidan faqat o'z tabiatini ranjitadigan narsaga duch kelishi bilanoq amalga oshiriladi. Shifokorning bemor bilan terapevtik aloqasini ifodalashi mumkin bo'lgan maxsus va maqsadli toifadagi psixoanalizning ta'rifi 20-asrda paydo bo'lgan - ehtimol odamlarning ijtimoiy munosabatlaridagi kuchli va kutilmagan o'zgarishlar ularning ko'pchiligiga olib kelganligi sababli. har xil turdagi ruhiy noqulaylik. Psixoanaliz - bemor o'zini nimani his qilayotgani va unga qanday munosabatda bo'lishi kerakligini tushunishi uchun dialogdan foydalanadigan terapiya turi. Biroq, bu shunchaki suhbat emas, balki nazariy maktablarga asoslangan chuqur o'rganish bo'lib, uning vazifasi har bir kishining hayotidagi ushbu hodisalarni tushuntirishdir. Endi uning tarixi, qanday amalga oshirilganligi va, albatta, uning "otasi" Zigmund Freyd haqida bir oz ko'rib chiqing!Psixoanalizning kelib chiqishi Psixoanaliz o'zining birinchi asoslarini qo'ygan. 19-asrning oxirida, Zigmund Freyd va ba'zi hamkorlar tomonidan o'ylab topilganida. Uning hikoyasihis-tuyg'ulari va munosabatlar yo'lini qanday his qilishlari va psixoanalist tomonidan tavsiya etilgan maslahat va dinamika bilan er-xotin noqulaylikni hal qilish yo'llarini o'ylab ko'rishga da'vat etiladi.G'oya shundan iboratki, ular nima haqida gapirishadi. his, vositachi bilan, ular sozlash va muayyan muammolarni hal qilish mumkin. Bundan tashqari, psixoanalitik ushbu stsenariyda bemorlarni qaror qabul qilishga undaydigan tinchlikparvar roliga egaPsixoanalitik guruhlarEhtimol, guruh terapiyasi amerikaliklarning filmlari tufayli eng yaxshi ma'lum bo'lgan turlardan biridir. bu turdagi texnikani ko'p ko'rsatadiganlar. Ammo, umuman olganda, guruh terapiyasi, masalan, alkogolizm kabi mumkin bo'lgan keng tarqalgan kasalliklarni davolash uchun amalga oshiriladi.Shaxsning psixoanalitik nazariyasi (z. Freyd, a. Adler, k.yung, e. Fromm, k. Xorni). Bu nazariyaga ko‘ra, shaxs uch qism: id, ego . Z. Freyd jinsiy ehtiyojlar va tahdidlilikni, a. Adler – hokimiyatga intilishni, k. Xorni – turli-tuman komplekslarni, e. Fromm – odamning ozodlikka yoki uni cheklashga intilishini ajratib ko‘rsatadilar. Bu – shaxsning o‘zini anglashi. Superegoga inson qadriyatlari, uning hayotiy maqsadlari, ideallari kiradi. Shaxsning bu uch tarkibiy qismlari, odatda, uyg‘unlik holatida bo‘lmaydi, ular o‘rtasida nevrozlarga, inson ruhiyati va hulq-atvoridagi nuqsonlarga sabab bo‘luvchi nizolar yuzaga keladi. Psixoanaliz - shaxs psixologiyasini o'rganish usuli sifatida;Psixoanaliz - dunyoqarash, psixologiya, falsafa haqidagi ilmiy bilimlar tizimi sifatida.Psixoanalizning asosiy psixologik ma'nosini ko'rib chiqsak, kelajakda biz unga dunyoqarash tizimi sifatida murojaat qilamiz.Ijodiy evolyutsiya natijasida