Режа: Биноларни иситиш тизимлари Иссиқлик узатиш асослари

2-маъруза Биноларни иситиш тизими. Иситиш тизимининг таснифи. Иситиш тизимининг асосий турлари.

Режа:

1. Биноларни иситиш тизимлари

2. Иссиқлик узатиш асослари.

3. Иситиш тизимига қўйиладиган талаблар.

Биноларни иситиш тизимлари

Иситиш тизими
махаллий
марказлашган
сувли
Буғли

Иситиш тизимининг асосий конструктив элементлари

Иситиш элементлари
Иссиқлик манбаи
Иссиқлик ўтказувчилар
Иситиш жихозлари

Иссиқлик узатилиши.

Конвектив

• Tx>Tp

Нурли

• Tp>Tx

Иситиш тизими талаблари
санитария-гигиена
иқтисодий
архитектура-қурилиш
ишлаб-чиқариш ва монтаж
эксплуатацион (фойдаланиш)
Иссиқлик ташувчилар
Сув
Буғ
Ҳаво

Сув деярли сиқилмайдиган катта зичликка ва иссиқлик сиғимига эга бўлган суюқ мухитдир. Сувнинг зичлиги, ҳажми ва қовушқоқлиги ҳароратга боғлиқ бўлган ҳолда ўзгаради, қайнаш ҳарорати эса босимга боғлиқдир, у босим ва ҳарорат ўзгарганда газларни ютиш ва ўзидан ажратиб чиқариш қобилиятига эга.

• Сув деярли сиқилмайдиган катта зичликка ва иссиқлик сиғимига эга бўлган суюқ мухитдир. Сувнинг зичлиги, ҳажми ва қовушқоқлиги ҳароратга боғлиқ бўлган ҳолда ўзгаради, қайнаш ҳарорати эса босимга боғлиқдир, у босим ва ҳарорат ўзгарганда газларни ютиш ва ўзидан ажратиб чиқариш қобилиятига эга.
• Буғ енгил харакатланувчан ва кичик зичликка эга бўлган муҳитдир. Буғнинг ҳарорати ва зичлиги босимга боғлиқ.
• Ҳаво енгил ҳаракатланувчан ва нисбатан кичик қовушоқлик, зичлик ва иссиқлик сиғимига эга бўлган муҳитдир Унинг зичлиги ва ҳажми ҳарорат ўзгариш билан ўзгаради.

Санитария-гигиена талабларидан бири-бу хоналарда бир текисда ҳароратни ушлаб туришдир. Бу кўрсатгич бўйича ҳаво бошқа иссиқлик ташувчиларига нисбатан афзаликка эга.

• Санитария-гигиена талабларидан бири-бу хоналарда бир текисда ҳароратни ушлаб туришдир. Бу кўрсатгич бўйича ҳаво бошқа иссиқлик ташувчиларига нисбатан афзаликка эга.
• Иситиш тизимларида иссиқ сувни қўлланилиши ҳам хоналардаги ҳароратни бир текисда ушлаб туришга имкон беради, бунда иситиш жихозларига узатиладиган сувнинг ҳарорати ростланади.
• Буғдан фойдаланганда хоналарнинг ҳарорати бир текисда бўлмайди, бу эса гигиена талабларига зиддир. Ҳароратни нотекис бўлиши иситиш мавсуми давомида ўзгарувчан иссиқлик йўқолишларига иситиш жихозларининг буғнинг ўзгармас ҳароратида (доимий босимдаги) мос бўлмаган иссиқлик узатиши натижасида вужудга келади.

Биноларни иситиш учун ноанъанавий манбалардан фойдаланиш

• Иситиш тизимларда анъанавий иссиқлик манбалари (кумир, газ ва суюк ёкилгиларда ишлайдиган иссиқлик чикариш ускуналари) билан бир қаторда, ноанъанавий бўлган манбалардан, масалан куёш ва геотермал сувлар энергиясидан фойдаланиш мумкин.

Иссиқликнинг асосий истеъмолчилари

• Йил давомида иссиқликни истеъмол килиш режимига кўра юқорида кайд этилган истеъмолчилар икки турга бўлинади :

Истеъмолчилар
Доимий
Мавсумий

Тўсиқлари конструкциялар орқали асосий иссиклик йўкотилишини хисоблаш

• бу ерда: F - тўсиқнинг хисобий майдони, м2;
• Ry- тўсиқ конструкциясининг иссиклик узатишига каршилиги, м2 0С /Вт;
• tp - хонадаги ҳавонинг хисобий харорати, 0С.
• text - йилнинг совук даври учун ташқи ҳавонинг хисобий харорати, 0С;
• n –хисобийт хароратлар фаркига тузатиш коэффициенти.
• β - асосий иссикликни йўкотишига кўшиладиган кушимча иссиклик йўкотилиши, улушлар куринишида кабул килинади.