Шахсга йуналтирилган таълим юзасидан 3 томонлама свот тахлил

Шахсга йуналтирилган таълим юзасидан 3 томонлама СВОТ тахлил (ўкувчилар учун, ота‒оналар учун, давлат учун)
a) 1. Shaxsga yo`naltirilgan ta`limning o`quvchilar uchun afzalliklari
- Shaxsga yo`naltirilgan ta`lim o`quvchi uchun qulay va ishonchli bo`ladi, chunki o`quvchilar o`z vaqtida va o`z xohishlariga muvofiq o`rganishlari mumkin
- Har bir o`quvchiga buyuk shaxsdek qarash, uni hurmat qilish, uni tushunish, qabul qilish
- O`quvchiga tazyiq o`tkazmaslik hamda uning kamchiliklarini bo`rttirmaslik
- O`quvchi bilimlarni o`zlashtirmasligi, o`zini yomon tutishi sabablarini aniqlash va ularni bolaning shaxsiyatiga zarar yetkazmaydigan tarzda bartaraf etish
- O`quvchiga o`qishda muvaffaqiyat qozonishga yordam berish
- O`quvchining o`z kuchi va iqtidoriga ishonchini orttirish
- O`quvchiga atrofdagilarning har biri o`zi kabi ekanligini anglatish
- O`quvchiga jamoga aloqadorlik hissini rivojlantirish
- Hamkorlik, ya`ni pedagog va o`quvchilar munosabatidagi demokratizm, tenglik, sheriklik
- Erkin tarbiyalash, ya`ni shaxsga uning hayot faoliyatini keng yoki tor doirasida tanlab olish erkinligi va mustaqillikni berish, natijalarni tashqi ta`sirdan emas, ichki hissiyotlardan keltirib chiqarish
- pedagogik jarayonda shaxs obyekt emas, subyekt hisoblanadi
- Har bir o`quvchi qobiliyat egasi, ko`pchiligi esa iste`dod egasi hisoblanadi
- Yuqori etik qadriyatlar (saxiylik, muhabbat, mehnatsevarlik, vijdon va boshqalar) shaxsning ustivor xislatlari hisoblanadi
2. Shaxsga yo`naltirilgan ta`limning o`quvchilar uchun kamchiliklari
- Shaxsga yo`naltirilgan ta`limning ko`plab dasturlari teorik asosda tuzilganligi sababli, o`quvchilar amaliyotni o`rganishida qiyinchilik tug`dirishi mumkin
- O`quvchilarda motivatsiyasizlik yuzaga kelishi mumkin
- Shaxsga yo`naltirilgan ta`lim barcha oquvchilar uchun mos kelmasliki mumkin
b) 1. Shaxsga yo`naltirilgan ta`limning ota-onalar uchun afzalliklari
- O`quvchilar o`z-o`zini boshqarish, o`z vaqtini boshqarish va mustaqil ish qilish qobiliyati rivojlanadi
- Shaxsga yo`naltirilgan ta`lim ota-onalar uchun ham qulay va ishonchli bo`ladi, chunki ular o`z vaqtida o`quvchilarning o`z-o`zini boshqarishiga yordam berishlari mumkin
- Ota-onalar shaxsga yo`naltirilgan ta`lim dasturlari va usullari bilan tanishib, o`quvchilarning o`z vaqtida o`rganishlariga yordam berishlari mumkin
2. Shaxsga yo`naltirilgan ta`limning ota-onalar uchun kamchiliklari
- Shaxsga yo`naltirilgan ta`lim, o`quvchilarning salohiyatlarini va ta`lim darajasini baholashda eng yaxshi usul emas. Bu usulda, o`quvchilar ko`proq test va sinovlar yechishga majbur qilinadi, bu esa o`quvchilarning o`zlashtirishiga va motivatsiyalarini pasayishiga olib kelishi mumkin
- Shaxsga yo`naltirilgan ta`lim o`quvchilarning shaxsiy tarbiyasiga zarar yetkazishi mumkin. Bu usulda, o`quvchilar shaxsiy rivojlanishlariga va texnologiya bilan ishlash qobiliyatlariga ko`p vaqt sarflay olmaydi.
- Shaxsga yo`naltirilgan ta`lim o`quvchilarning nutq, ma`naviyat va ijodiy qobiliyatlarini kamaytirishi mumkin. Bu usulda, o`quvchilar o`zlarining o`z fikrlarini, g`oyalari va maqsadlarini ifoda qilishga va sifatli munozaralarga qatnashishga ko`p imkoniyat topa olmaydilar
- Shaxsga yo`naltirilgan ta`lim o`quvchilarni ijtimoiy odob va axloqlariga zarar yetkazishi mumkin. Shunday qilib, Shaxsga yo`naltirilgan ta`lim o`quvchilarning ota-onalari uchun zararlari bor. Ota-onalar shaxsga yo`naltirilgan ta`limning qanday ishlayotgani va o`quvchilarning o`zlariga qanday ta`sir qilishi haqida tushunishlari kerak.
c) 1. Shaxsga yo`naltirilgan ta`limning davlat uchun afzalliklari juda ko`pdir. Bu tizimda shaxsga yuqori saviyada bilim va ko`nikmalarni o`rgatish maqsad qo`yiladi va ularning davlat uchun foydali bo`lishi kutiladi. Bu foydalar quyidagilarni o`z ichiga oladi:
- Ishlab chiqarishning yuqori darajada mutaxasislarini tayyorlash: Shaxsga yo`naltirilgan ta`lim tizimi, o`quvchilarni yuqori darajali mutaxasislar sifatida tayyorlashga yordam beradi. Bu esa, davlat ishlab chiqarishida yuqori saviyada mutaxasislar va innovatorlarni ta`minlashda muhim ahamiyatga ega. Ushbu mutaxasislar, yangi mahsulotlar va xizmatlarni ishlab chiqarishda, innovatsion texnologiyalarni rivojlantirishda va boshqa sohalarda yuqori saviyada ish bilan shug`ullanishda yordam beradi.
- Shaxsga yo`naltirilgan ta`lim tizimi, mustaqil rivojlanishni ta`minlashda muhim ahamiyatga ega. Ushbu tizim orqali o`quvchilar, o`zlarining o`ziga xos sifatli bilim va ko`nikmalariga ega bo`lishadi va bu esa davlatning mustaqil rivojlanishini ta`minlashga yordam beradi.
2. Shaxsga yo`naltirilgan ta`limning davlat uchun kamchiliklari
- Kafolatlanmagan ish bilan qaysi sohalarda bo`lib, ish o`rni va maosh darajasi katta bo`lgan vazifalarga ishga qabul qilish imkoniyati kam bo`lishi.
- Shaxsga yo`naltirilgan ta`lim tizimi, milliy tillarni o`rganishda va ularni saqlashda qiyinchiliklarga olib kelishi mumkin
- O`qituvchilar va o`quvchilar uchun zararli muhit shakllanishi mumkin, masalan, o`quv muassalarida yirik sinflar va o`qituvchilar qamrovi kamligi yuzaga kelishi mumkin
- Shaxsga yo`naltirilgan ta`lim tizimi, milliy madaniyat saqlashni qiyinlashtirishi mumkin
Barcha qarashlarimizga qaramay, shaxsga yo`naltirilgan ta`lim tizimi, davlat uchun kamchiliklarining asosiy sababi uning qaysi shaklda amalga oshirilishi bilan bo`liq.