Shifrator (cd- coder) kirish yo`lidagi birlik signalni n razryadli ikkilik kodga aylantiradigan ehm ning aniq uzelidir. Boshqacha qilib aytganda shifritor 10- lik kodni 2-lik kodga aylantirib berish uchun xizmat qiladigan operatsion

5-bilet

1. 
   shifrator (CD- coder) - kirish yo`lidagi birlik signalni n razryadli ikkilik kodga aylantiradigan EHM ning aniq uzelidir.
   

Boshqacha qilib aytganda shifritor 10- lik kodni 2-lik kodga aylantirib berish uchun xizmat qiladigan operatsion elementdir. SHuning uchun shifratorlar raqamli texnikaning va EHMlarning kiritish qurilmalarida unlik kodlarni ikkilik kodlarga o`zgartirishda keng qo`llaniladi SHifratorning kirish va chiqish yo`llari soni m=2n munosabat bilan belgilanadi.
Deshifrator (DCdecoder) - kirish yo`lidagi signallarni faqat chiqish yo`lining bittasiga chiqarib beruvchi EHMlarning uzelidir.
To`la deshifratorda chiqish yo`llari soni m = 2<sup>n</sup>, bo`lib unda n – kirish yo`llari sonini ifodalaydi. To`la bo`lmagan deshifratorda esa m < 2ⁿ.




2. JK trigger. Bu universal triggerni ma’lum ma’noda hisoblovchi T triggerga o’xshatish mumkin. Faqat, u kirishda ma’lum holatlar yuzaga kelgandagina sanaydi. Yoki JK triggerni mukammallashtirilgan RS trigger deb qarash mumkin, yani unda taqiqlangan holat bo’lmaydi, buni uning haqiqiylik jadvalidan ko’rish mumkin.

3 matematik apparat Bul algebrasi yoki Bul mantiqi deb ataladi. Uni irland olimi D. Bul ishlab chiqqan. Mantiq algebrasi «rost» va «yolgʻon» koʻrinishdagi ikkita mantiq bilan ishlaydi. Bu shart «uchinchisi boʻlishi mumkin emas» qonuni deb ataladi

6. bilet
1, Registr kombinatsion turdagi raqamli qurilma bo'lib, ko'p razryadli ikkilik sonlar ko'rinishidagi ma'lumotlarni eslab qolish va vaqtincha xotirada saqlash uchun ishlatiladi. Registr ikkilik razryad sonlarga teng miqdordagi triggerlar majmuasidan tiborat. Trigger esa xotira elementi bo'lib, ularga qo'shimcha ulanayotgan elementlarning vazifasidan kelib chiqqan holda, boshqa maxsus funksiyalarni amalga oshirish imkonini beradi. Masalan, agar registrda bir triggerdagi ma'lumot keyingisiga uzatilsa, u holda registr siljitish funksiyasini bajaradi, demak bunday registr siljitish registri deb ataladi. Chapga va o'ngga siljituvchi registrlar mavjud. Siljitish registrlari ma'lumotni ketma-ket qabul qiladi. Agar bit ko'rinishidagi ma'lumotlar guruhi ketma-ketligini takt impulslari komandasiga ko'ra siljitish registrlari kirishlariga berilsa, u holda registrni bir nechta siljitish amallari bilan yuklash mumkin. Xuddi shunday usulda registrdagi ma'lumotlarni undan chiqarib yuborish mumkin.

2.