So’zida nechta morfema (ma’noli qism) bor? A)2ta B)3ta C)4ta D)5ta
Download 181 Kb.
|
2 5192894861371508163
- Bu sahifa navigatsiya:
- Morfemika II
- So’zlar Morfem tuzilishi So’z yasalish tuzilishi
- So’zlar O’zak So’z yasovchi asos Negiz(yasalma)
|
Morfemika I Bilimdonlikdan so’zida nechta morfema (ma’noli qism) bor? A)2ta B)3ta C)4ta D)5ta To‘y sizsiz o‘tmaydi. Bu to‘yning rahbari sizsiz ostiga chizilgan –siz qo‘shimchasi... A) 1- so‘zda so‘z yasovchi, 2-so‘zda shakl yasovchi B)1-so‘zda shakl yasovchi, 2-so‘zda so‘z yasovchi C) har ikkalasida ham so‘z yasovchi D) har ikkalasida ham shakl yasovchi Qaysi qatorda so‘z morfemalarga (ma'noli qismlarga) ajraladi? A) qahqaha B) qattiq C) yaylov D)qishloq Qaysi qatordagi so‘zlar tarkibida shakl yasovchi qo’shimchalar qo‘llangan? A) ochiq, o‘roq, yoyiq B)qo‘zichoq, bolalar, kelinchak C)toshqin, bog‘bon, gulla D) o‘tloq, sersuv, ishla Qaysi qatordagi so‘zlarda bir xil turdagi qo‘shimchalarning ikki marta qo‘shilishini kuzatish mumkin? 1 kitobchalar 2 ixchamgina 3 yarmisi 4 ukasi 5 singlisi A) 3,5 B)1,3,5 C)3,4,5 D)1,2,3,4,5 Qaysi so‘z turkumlari yasalmaydi? 1) sifat 2) son 3) olmosh 4)ravish 5) taqlid so‘zlar 6) undov so‘zlar A)1,4 B)2,3 C)1,2,3,4 D)1,2,3,4,5,6 Quyidagi gapdagi so‘z yasovchi qo‘shimchalarni aniqlang. Gullayotgan o‘rikzor xira pardaga burkandi. A) –lab, -zor, -da B) –n, -di, -ga C)-b, -gan, - zor D) –la, -zor Faqat shakl yasovchi qo‘shimcha olgan so‘zlar qatorini aniqlang. A) chiqib, boshlamoq,kitobxon B)kelmoqda, uyda,uycha C) o‘qiyapman, qizga, sinfdosh D) kelgan, qo‘zichoq, o‘ynagin Tog‘ balandligi sovuq edi shuning uchun kuzatuvchilar harorat pasayishi bilan o‘z ishlarini to‘xtatishga qaror qilishdi. Ushbu gapdagi so’z yasovchi qo’shimcha qo’shilgan so‘zlar miqdorini aniqlang A.2 B. 3 C.4 D.5 So‘z yasalish hodisasi qaysi so‘z turkumlariga xos? A. barcha so‘z turkumlariga xos B. mustaqil so‘z turkumlariga C. faqat ot va fe’l turkumlariga D. ot, sifat, fe’l, ravish turkumlariga –lan qo‘shimchasi yordamida yasalgan so‘zlar qatorini toping. A. tayyorlan, oziqlan B. uylan, o‘ylan C. faxrlan, ikkilan D. shakllan, xayolan Tarkibida birgina qo‘shimcha mavjud bo‘lgan so‘zni toping. A.ho‘plam B.isitma C. atagan D. sog’inch Men uning bu uyda qiynalib yashaganligini angladim. Ushbu gapdagi so’z yasovchi qo’shimcha yordamida yasalgan yasama so‘zlar miqdorini aniqlang.A.1 ta B.2 ta C.3 ta D.4 ta Qaysi gap tarkibida so’z yasovchi qo’shimchasi bor so’z qatnashmagan? A)Men ularga sehrlanganday ergashib borardim B)Bolalik nafaqat quvnoq davr, balki inson shaxsi shakllanishining ilk davri hamdir C)Mayli deyman va qilmayman g’ash, Xayolimni gulga o’rayman D)Derazamning oldida bir tup, O’rik oppoq bolib gulladi Qaysi so‘zlar tarkibida bir tovushdan iborat so‘z yasovchilar mavjud?1.tilak 2.sanoqsiz 3.g’ayratli 4. achchiq 5.badavlat 6.unumli 7.bo‘yoqsiz 8.qoraymoq.A. 1, 3, 4, 5, 7 B. 2, 3, 4, 7, 8 C. 3, 4, 5, 6, 8 D. 1, 2, 4, 7, 8  Tarkibida ikkita qo‘shimcha mavjud bo‘lgan so‘zni toping. A.arralashmoq B.gaplashmoq C.so‘zlashmoq D.qiqirlashmoq
Berilgan qaysi so‘z tarkibida –a qo‘shimchasi so‘z yasovchi hisoblanadi? A. bora-bora B. buramoq C. yashamoq D. Barcha o‘rinlarda shakl yasovchi. Qaysi so‘z –oq qo‘shimchasi bilan yasalgan?A. suvoq B. yaltiroq C. uzoq D. qochoq Sintaktik shakl yasovchi qo‘shimchalar haqidagi qaysi fikr noto‘g‘ri? A. so‘zlarni bir-biriga bog‘lashga xizmat qiladi B.So’zning lug’aviy ma’nosiga ta’sir qilmaydi C.So’zning lugaviy ma’nosiga ta’sir qilishi ham, qilmasligi ham mumkin D. sanalganlarning barchasi to‘g‘ri Aqlli o‘zini ayblar, aqlsiz do‘stini. Ushbu gapdagi so‘z yasovchi qo‘shimchalar miqdorini aniqlang. A.1ta B.2ta C.3ta D.4ta Tuyalar suvsizlikka chidamliligi bilan boshqa cho‘l hayvonlaridan ajralib turadi. Ushbu gapda qo‘llanilgan so‘z yasovchi qo‘shimchalar miqdorini aniqlang.A.3 ta B.4 ta C.5 ta D. 6 ta Mehmonlarning quvnoq qahqahasidan Mahmudning mudroq ko‘zlari katta ochildi. Ushbu gapdagi yasama so‘zlar sonini aniqlang A. 1 ta B. 2 ta C. 3 ta D. 4 ta -gach(-kach,-qach), -a(-y), -guncha(-kuncha,-quncha) qo‘shimchalari vazifasiga ko‘ra qanday qo‘shimcha? A. so‘z yasovchi B. sintaktik shakl yasovchi C. lug’aviy shakl yasovchi D.B va C Ma’noli qismlarga ajraladigan so‘zni toping. A. qo‘yin B. shovvoz C. unut D. unum Salim aka bu yerlarni hosildor yerga aylantirish istagidami? Ushbu gapda qo‘llangan qo‘shimchalar miqdori va ularning vazifasiga ko‘ra turlari qaysi qatorda to‘g‘ri ko‘rsatilgan? A. 1 ta - so‘z yasovchi; 4 ta - lug’aviy shakl yasovchi; 3 ta – sintaktik shakl yasovchi B. 2 ta - so‘z yasovchi; 3 ta - lug’aviy shakl yasovchi; 3 ta – sintaktik shakl yasovchi C. 3 ta - so‘z yasovchi; 3 ta - lug’aviy shakl yasovchi; 4 ta – sintaktik shakl yasovchi D. 2 ta - so‘z yasovchi; 3 ta – lug’aviy shakl yasovchi; 4 ta - sintaktik shakl yasovchi Qaysi qatordagi so‘zlar ma’noli qismlarga to‘g‘ri ajratilgan?A. supur-il-di, chayil-di B. yuv-in-di, yaqin-lash-tir C. kiy-indi, yuv-undiD. yuv-indi, bosh-lan-di bolaginam so‘zida –gina qo‘shimchasi qanday qo‘shimcha hisoblanadi? A.sintaktik shakl yasovchi qo’shimcha B.lug’aviy shakl yasovchi qo‘shimcha C.so‘z yasovchi qo‘shimcha D. yuklama hisoblanadi Asosdosh so’zlar qatorini belgilang.A)badavlat,baquvvat,bahavo B)serdaromad,serqatnov,derdavlat C)ishchan,ishla,ishdan D)suvsiz, sersuv,suvchi Yetakchi morfemalarga qo’shilib, yangi so’z hosil qilmaydigan, so’zning turli shakllarini vujudga keltiradigan qo’shimchalar qanday qo’shimchalar sanaladi? A)so’z yasovchi B) shakl yasovchi C)sintaktik shakl yasovchi D) lug’aviy shakl yasovchi Buyruqbozlikdan so’zi tarkibida nechta so’z yasovchi qo’shimcha bor? A)3ta B)2ta C)4ta D)1ta Qaysi qatordagi gap tarkibida so’z yasovchi qo’shimchasi bor so’z qatnashgan? A)Jannat onalar oyog’i ostidadir BBirni kessang, o’nni ek C)Ko’p ishlasang, ko’p yeysan D)Yaxshidan bog’ qoladi, yomondan dog’ Egalik qo’shimchasi qo’shimchalarning qaysi turiga kiradi? A)so’z yasovchi B)sintaktik shakl yasovchi C)lug’aviy shakl yasovchi D)B va C Qaysi qatorda –m qo’shimchasi so’z yasovchi vazifasini bajargan? A)terim B) keldim C)to’plam D)ukam Ham so’z yasovchi, lug’aviy shakl yasovchi vazifasida kela oladigan qo’shimcha berilgan qatorni aniqlang. A)-i B)-m C)-a D)-ga Asos+sintaktik shakl yasovchi+so’z yasovchi shaklidagi so’zni toping? A)aylanma B)sensizlik C)yangicha D)o’zicha Quyidagi yasama so’zlardan qaysi biri boshqalariga nisbatan asosdosh emas? A)tinch B)tiniq C)tintuv D)tinim Morfemika II Ko‘kimtirroq so‘zidagi qo‘shimchalar vazifasiga ko‘ra qanday qanday qo‘shimcha hisoblanadi? A) sintaktik shakl yasovchi B)lug’aviy shakl yasovchi va sintaktik shakl yasovchi C) so‘z yasovchi, lug’aviy shakl yasovchi D)lug’aviy shakl yasovchi Qaysi so‘z uch morfemadan iborat? A)rostakam B) loygarchilik C)oshnachilik D)majburiyat Namgarchiliklarda so‘zi nechta ma'noli qismlarga ajraladi? A)2 B)3 C)4 D)5 Murakkab qo‘shimchali so’zlar berilgan qatorni toping. 1)temirchilik 2)kosibchilik 3)so‘zlashmoq 4)ikkilanmoq 5)terlama 6)gaplashmoq A) 1,3,5 B)2,4,6 C)1,2 D)4,5,6 Qaysi qatordagi so‘zning takror qo‘llanilishidan ko‘plik ma'nosi anglashiladi? A)Bozordan nima-nima olding B) U tez-tez gapirdi S)Tur-tur ketamiz – dedi akasi D) Shu-shu Sobirjon qishloqdan bosh olib ketdi. So‘z yasalishi haqida bildirilgan qaysi hukm noto‘g‘ri? A) so‘z yasovchi qo‘shimchalar yordamida so’z yasash mumkin B)so’zlarni bir-biriga qo’shish orqali so’z yasash mumkin C) juft va takroriy so‘zlar yordamida so’z yasash mumkin D) barcha hukmlar noto‘g‘ri E) A va B Qaysi qatordagi so‘zlarning o‘zagi bir bo‘g‘indan iborat? 1) qisqich 2) qisqarmoq 3)atov 4) yayov 5) ishlov 6) saylov A) 1,2,5,6 B)1,3,5 C)1,5,6 D)1,5 Hozirgi o’zbek tilida so’z yasashning qaysi usuli sermahsul hisoblanadi? A)kompoitsiya usuli B) abbriviatsiya usuli C)sintaktik usul D)morfologik usul Qaysi qatorda tub so‘z bor?A) porloq B) tarqoq C) quvnoq D) uyg‘oq Salimning yuzi ozg‘in, bo‘yi uzunroq, уelkalari puchroq edi. Ushbu gapdagi yasama so‘zlarning miqdorini aniqlang. A) 1ta B) 3ta C) 2ta quruq, erkin, to‘kin, sog‘in, qishloq, tarmoq berilgan qatordan tub so‘zni toping.A)barcha so‘zlar tub so‘z B) quruq, erkin C) to‘kin , sog‘in D) qishloq, tarmoq O‘zaro sinonim bo‘lmagan so‘zlardan hosil bo‘lgan juft so‘zni aniqlang. A) eski -tuski B) or-nomus C) o‘y-xayol D) sog‘-salomat Qaysi qatorda qo‘shma so‘zlar berilgan? A)havo rang, soatsoz B)tinchliksevar, ishyoqmas C) kaltafahm, aravakash D) jo‘xoripoya, tinchlik Qaysi qatorda yasama so‘z bor? A) dasturxonimizda B)o‘ynatmoq C) tushuntirmoq D) maqtanmoq Dehqonchilikdan so‘zida nechta morfema(ma'noli qism) bor? A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 Birdan ortiq mustaqil ma'noli so‘zlarning birikuvidan hosil bo‘lgan yangi so‘zlar qatorini aniqlang. A) g‘uborsiz, sharsimon, ishchan B)do‘stlik, gulzor, qalamdon C)sadarayxon, sotib olmoq, tuyaqush D) qardoshlarcha, yangicha, do‘stona. Ikkala qismi ham ma'no anglatmaydigan juft so‘zlar qatorini aniqlang? A) sap-salqin, ur-yiqit, eski-tuski B) chala- chulpa, qora-qura, ot-ulov C) gap-so‘z, idish-tovoq, ikir-chikir D) qaqir-ququr, uvali-juvali, aji-buji Oqish, kulimsira, oqarinqira so‘zlaridagi qo‘shimchalar vazifasiga ko‘ra qanday qo‘shimchalar hisoblanadi? A) lug’aviy shakl yasovchi B) so‘z yasovchi C) so‘z yasovchi va lug’aviy shakl yasovchi D) sintaktik shakl yasovchi Qaysi so‘z tarkibida –moq shakldosh (omonim) qo‘shimcha sifatida ishlatilgan? A. salmoq B. bormoq C. quymoq D.yashamoq Yasama so‘zni belgilang. A. gapirmoq B. o‘chirmoq C. pishirmoq D. Ichirmoq Tub so‘zni toping. A. tintuv B. bo’yoq C. beor D.bezor Derazamning oldida bir tup O‘rik oppoq bo‘lib gulladi. Ushbu misralarda nechta yasama so‘z bor? A.1 ta B.2 ta C.3 ta D.4 ta –li yasovchi qo‘shimchasiga sinonim bo‘la oluvchi qo‘shimchalar qaysi javobda berilgan? A. -ser, -lik, -dor B. -li, -ser, -no C. -ba, -bo, -ham D. -ser, -dor, -ba "Terimchilarga" so‘zi uchun yasovchi asos qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?A.ter B.terim C.terimchi D.terimchilar Qaysi qatordagi so’z tarkibi asos +so’z yasovchi+lug’aviy shakl yasovchi+so’z yasovchi shaklidagi so’z berilgan? A)zamondoshlarim B)eslaganlik C)qotishma D)ochiqcha Qaysi qatorda lug’aviy shakl yasovchilar shakldoshligi bor? A)otam,ko’rdim B)yuzlab, haftalab C)to’plam,chidam D)oqish(rang),kelish So’z yasalish hodisasi qanday ichki tuzilishga ega? A)yetakchi va ko’makchi morfema B)asos va qo’shimcha C) yasovchi asos va yasovchi vosita D)o’zak va negiz Suvoqchilar so’zining yasovchi vositasi qaysi qatorda berilgan? A)suva B)-q C)-larD)-chi Terimchilarga so’zining so’z yasalish tarkibi nechta? A)2 B)3 C)4 D)5 So’z yasovchi qo’shimchaga qaysi qatorda to’g’ri izoh berilgan? A)Qo’shimchalar asosga oldin ham, keyin ham qo’shilishi mumkin B)So’zlarni bog’lashga xizmat qiladi C)Asosga qo’shilib yangi yoki qoshimcha ma’no yuklaydi D)mustaqil holda qo’llanishi ham, qo’llanmasligi ham mumkin Qaysi qatordagi so’z tarkibi asos +so’z yasovchi+ so’z yasovchi+ sintaktik shakl yasovchi shaklidagi so’z berilgan? A)pishiriqim B)bellashmoq C)o’ynoqini D)ko’ngilchanlik Asosdan anglashilgan narsa-hodisaning borlik holatini bildiruvchi so’zlar qatorini aniqlang. A)paxtachilik,namgarchilik B)suvoqchilik,uzumchilik C)qurg’oqchilik,tovlamachilik D)arzonchilik,to’kinchilik Davrlashtirishdan so’zi nechta morfemaga ajraladi? A)4 B)5 C)6 D)7 Qaysi qatordagi juft so’zlarni o’rnini almashtirib ham qo’llash mumkin? A)savol-javob B)besh-olti C)asta-sekin D)gap-so’z Qaysi qatordagi so’zda –chilik qo’shimchasi ikkiga ajralishi mumkin? A)arzonchilik B)kosibchilik C)yog’ingarchilik D)choyxonachilik Qaysi javobda tarkibi asos+so’z yasovchi+so’z yasovchi+ lug’aviy shakl yasovchi shaklidagi so’z berilgan? A)oromgohlarimiz B)insoniyatniki C)bog’dorchilik D)unumdorlikni Quyidagi so’zlardan qaysi biri sodda hisoblanadi? 1)katta 2)chiroyli 3)ishyoqmas 4)shishasimon 5)ko’kimtir A)1,2,3 B)1 C)1,2,3,4,5 D)1,2 E)1,2,4,5 Old qo’shimchalar vazifasiga ko’ra qanday qo’shimchalar hisoblanadi? A)shakl yasovchi B)so’z yasovchi C) shakl yasovchi va so’z o’zgartiruvchi D) so’z yasovchi va shakl yasovchi O’ynoqi (ot) ushbu so’z tarkibi qaysi qatorda to’g’ri ko’rsatilgan? A)o’y+na+qi B)o’yinoq+i C)o’y+noq+i D)o’yin+a+qi E)o’yin+oq+i Tub so’zni belgilang. A)gapirmoq B) barchasi tub so’zlar C)tupirmoq D)ko’chirmoq E)qoraymoq So’z yasovchi qo’shimcha shakl yasovchidan so’ng qo’shilgan yasama so’zni belgilang.A)ag’darmq B)yarqiramoq C)ivitma D)yo’qlama Qaysi so’z tarkibi asos+so’z yasovchi+lug’aviy shakl yasovchi+sintaktik shakl yasovchi tartibida joylashmagan? A)qorayishning B)anglaganim C)ekinlarga D)isitkichlarni Shu boisdan yutuqlarimizni sen bilan o’rtoqlashish,dard-hasratimizni senga aytib,ko’nglimizni bo’shatish uchun doim bag’ringga oshiqamiz. Ushbu gapda ishtirok etgan so’z yasovchi qo’shimchalarni aniqlang. A)-uq,-lash,-at B)-lash,-ish,-a C)-la,-a D)-uq,-lash,-a Serdavlat,mansabdor,hurmatli bo’lgan onlarda sadoqatli qadrdonlarni yodga oling,ularni noumid qilmang.Ushbu gapdagi ko’makchi morfemalar sonini aniqlang? A)17 B)16 C)15 D)18 Qaysi qatorda kitobxonlarning so’zining shakl yasovchi asosi to’g’ri berilgan? A)kitob B)kitobxon C)kitobxonlar D)kitobxonlarning
Download 181 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|