Ta'limda marketing mm303guruh allayorova hulkaroy

Ta'limda marketing
MM303GURUH ALLAYOROVA HULKAROY
Marketingda tovar tushunchasi va tovar siyosati
Reja
1
Marketing tizimida tovar tushunchasi va tovar siyosati.
2
Tovarning hayotiy davri va bosqichlari
3
Yangi tovar ishlab chiqarish strategiyasi
1
Tovar – butun marketing kompleksining asosidir. Agar tovar xaridorning talabini qondirmasa, u holda marketing tadbirlari uchun hyech qanday qo’shimcha xarajatlar raqobatli bozorda uning mavqyeini yaxshilay olmaydi.
!
Amerikaning taniqli olimi, marketolog F.Kotlerning tasnifiga ko’ra tovarning uch darajasi mavjud
Bu g’oyada yaratiladigan Tovar iste’molchining qanday muammosini hal qilishi va undan qanday asosiy foyda olinishi o’z aksini topadi.
1. Tovarni yaratish g’oyadan boshlanadi
yetkazib berish va o’rnatish, sotishdan keyingi xizmat ko’rsatish, kafolatlar, kreditlash, rag’batlantirish, ya’ni tovarni qo’llabquvvatlovchi omillar haqida ham o’ylash kerak bo’ladi
3.Tovarni sotish
texnik tasnifi, dizayni, narxi, o’rab-joylanishi, sifati, markasi qanday bo’lishi, ya’ni real bajarilishini o’ylab ko’rish zarur hisoblanadi.
2. Tovarning
1
Uzoq muddat ishlatiladigan tovarlar. Bu guruhga kiyim-kechaklar, sovutgichlar, mashinalar va boshqa tovarlar kiradi.
Qisqa muddatda foydalaniladigan tovarlar. Bu tovarlar bir yoki bir necha marta ishlatiladi. Bularga pivo, sovun, tuz, oziq-ovqatlarning boshqa turlarini kiritish mumkin.
Xizmatlar – insonga foydali natija va qoniqish beradigan xatti-harakatlar.
Bundan tashqari tovarlarga so’nggi qo’llanilishi nuqtai nazaridan qaraganda ular ikki guruhga bo’linadi: iste’mol tovarlari va ishlab chiqarish– texnik maqsadlarga mo’ljallangan tovarlar.
Iste’mol tovarlari – bu bevosita insonlarning shaxsiy ehtiyojlarini qondirishga mo’ljallangan eng zarur tovarlardir. O’z navbatida iste’mol tovarlari jiddiy tanlanadigan tovarlar, alohida ahamiyatga ega bo’lgan tovarlar, talab juda kichik bo’lgan tovarlar guruhlariga bo’linadi.
Kundalik ehtiyoj tovarlari – bu iste’mol tovarlari bo’lib, xaridor uni o’ylamasdan va boshqa tovarlar bilan deyarlik taqqoslamasdan, tez-tez xarid qiladigan tovarlardir.
Jiddiy tanlov tovarlari – bularga sotib olish vaqtida sifati, narxi, tashqi ko’rinishi, yaroqlilik darajasi kabi ko’rsatkichlari bo’yicha o’xshash tovarlar bilan solishtiriladigan tovarlar kiradi. Masalan, kiyim-kechak, mebel, elektrotovarlarni shu guruhga kiritish mumkin.
Alohida ahamiyatga ega bo’lgan tovarlar – bular tengi yo’q tavsifga ega bo’lgan yoki mashhur firmaning nomi bilan bog’liq bo’lgan tovarlardir. Masalan, mashinaning noyob markasi, o’ta qimmatbaho taqinchoqlar.
Tovarlar ishlatilish muddatiga qarab quyidagi uch guruhga bo’linadi:
2
Marketing tovar bosqichi
2
Bozorga chiqish bosqichi. Bu bosqich tovarni tarqatish va uning bozorga kelib tushishi bilan boshlanadi. Bu bosqichda sotishning asta-sekin o’sishi kuzatilsada, tovarni tarqatish xarajatlari ko’pligi tufayli foyda hali hosil bo’lmaydi.
Bu yerda marketingning maqsadi aniq, ya’ni yangi tovar uchun bozorni yaratishdan iboratdir (ayniqsa, agar bu mutloq yangi tovar va unga extiyoj hali bozorda namoyon bo’lmasa). Bu bosqichda raqobatchilar deyarlik yo’q yoki ular juda kam sonni tashkil etadi. Bu bosqichda iste’molchilar deyarlik novatorlar bo’lganligi uchun, dastlab reklama aynan shularga mo’ljallangan bo’lishi kerak.
Bu bosqichda marketingning asosiy vazifasi birlamchi talabni tez shakllantirish va potensial xaridorlarni haqiqiy xaridorlarga aylantirishdan iboratdir. Shuningdek, bu bosqichda sotishni rag’batlantirish, reklamani tashkil etish va tovarni taqsimlashning ishonchli kanallarini shakllantirish maqsadga muvofiq hisoblanadi.
1
O’sish bosqichi. Agar yangi tovar bozorning talabini qoniqtirsa, u holda tovarni sotish katta darajada ortadi. Chunki, yangi tovarlarni takroran xarid qilayotgan faol xaridorlarga ko’p sonli boshqa xaridorlar qo’shiladi. Bu bosqichda tovar ishlab chiqarish texnologiyasini takomillashtirish hisobiga tovar sifatining barqarorligiga erishiladi.
Bu bosqichda korxona ancha foyda olishga kirishadi, bu foyda o’sib boradi va ushbu bosqichning oxiriga kelib eng yuqori ko’rsatkichga yetadi. Korxona bu bosqichning uzoqroq davom etishidan manfaatdor, shuning uchun ham u butun harakatlarini sotish hajmining o’sishiga qaratishi kerak bo’ladi
Bu yerda marketingning asosiy vazifasi tovar sifatini oshirish, bozorning yangi segmentlarini o’zlashtirish, mazkur tovarni sotishning qamrab olinmagan kanallarini topish, iste’molchilarni tovarlar xususiyatlarining afzalligi haqida ishonarli reklama ishlarini tashkil etish kabi tadbirlarni amalga oshirishdan iborat hisoblanadi.
Enter Title
Add your text here.
2
A
B
C
D
A
B
C
D
Bu bosqichda tovar yirik partiyalarda takomillashgan texnologiyalar bo’yicha yuqori sifat bilan ishlab chiqariladi. Bu bosqichda ko’pgina ishlab chiqaruvchilarda sotilmay qolgan tovarlarning zahiralari to’planib qoladi, oqibatda tovarlarning sotilishi kamayadi
Natijada raqobat keskinlashadi. Raqobatchilar ko’proq past narxlarda sotishga harakat qiladi. Reklama kuchaytirilib, tovarlarning yaxshilangan variantlarini ishlab chiqarishga mablag’lar sarflanadi. Bularning hammasi foydaning kamayishini keltirib chiqaradi
Bularning hammasi foydaning kamayishini keltirib chiqaradi. Eng kuchsiz raqobatchilar kurashdan chetga chiqa boshlaydilar. Tarmoqda faqat mustahkam o’rin egallagan raqobatchilargina qoladi
Marketing xizmati tovarning hayotiy davrini uzaytirish, sotish hamda foydaning kamayishiga yo’l qo’ymaslik uchun tovar, bozor va marketing kompleksini modifikasiyalash usullarini izlashi kerak bo’ladi.
2
34%
79%
63%
0