Tasmali uzatmalar

TASMALI UZATMALAR.

Etaklovchi, etaklanuvchi shkivlardan va ularga taranglik bilan kiydirilgan tasmadan iborat uzatma tasmali uzatmalarning eng oddiysi hisoblanadi.
Rasm 31. Tasmali uzatma sxema.

a)- tekis tasma: b) –ponasimon tasma: v) – aylana tasma: g) –ko’p ponasimon tasma:

Tasmali uzatma bir necha 100 kVt va aylanish tezligi 25..50 m/s bo’lgan xollarga xam qo’llaniladi. Aylanishlar soni i= 10…15. Ular asosan elektrodvegateldan haraakt olib berishga, avtomobillarda, stanoklarda, tarnsporterlar keng ishlatiladi. F.I.K.
= 0,94…0,98.
Afzalliklari.

1. 
   Harakatni o’rta masofalarga olib berish .
   
2. 
   Silliq va shovkinsiz ishlashi.
   
3. 
   Katta tezliklarda xam ishlay olishi.
   
4. 
   Narxini pastligi, zanjirli uzatmaga nisbatan.
   

Kamchiliklari:

1. 
   Ulchamlari kattalikligi.
   
2. 
   Tasmani sirpanishi.
   
3. 
   Vallar va podshipniklarda zo’riqish hosil qilishi.
   
4. 
   Kushimcha taranglovchi moslamalarni kullanishi.
   
5. 
   Tasmani moylardan saklash kerakligi.
   
6. 
   Ishlash muddatini ozligi.
   

Tekis tasmali uzatmalar.
Tekis tasmali uzatmalar asosan o’qlari parallel va bir birini ustidan o’tgan hollarda ishlatiladi.
Tekis tasmali uzatmani turlari.

1. 
   Ayqash uzatma. Bu holda etakchi shkiv soat strelkasining yo’nalish bo’ylab aylansa, etaklanuvchi shkiv soat strelkasi yo’nalishiga teskari tomonga aylanadi.
   

2. 
   Yarim ayqash uzatma.
   

3. 
   Burchakli uzatma.
   

4. 
   S
   alt aylanuvchi shkivli uzatma.
   

T
uxtovsiz aylanadigan yetakchi val O₁ ga keng shkiv 1 va yetaklanuvchi val O₂ ga esa ikkita shkiv o’rnatilagn: bulardan biri shkiv 2 bo’lib, u valga shponka yordamida biriktirilagan va ikkinchisi salt aylanadigan shkiv bo’lib, u val O₂ da bemalol aylanadi. Shkivlarni bog’lovchi tasma aylanib turgan vaqtda ishchi shkivi 2 yoki salt aylanadigan shkiv 3 – ga ulanishi mumkin, shuning uchun etakchi valning to’xtovsiz aylanib turishiga qaramasdan, etaklanuvchi valni istagan vaqtda aylantirish yoki to’xtatish mumkin.

5. 
   Pog’onali shkivli uzatma.