Tekshiruvchi: Tayyorladi: BuxDU I-bosqich talabasi Shahobov Mironshoh
Hozirgi zamon iqtisodiy qarashlar evolyustiyasi
- Kapitalizm
- Sotsializm
- Kommunizm
Reja:
Kapitalizm nima?
Kapitalizm – Shaxsiy mulkdorlik!
Kapitalistik jamiyatda shaxsiy mulk — muqaddas va daxlsiz. Unda har kim oʻz mehnati yoki ota-bobolari vasiyati ortidan qoʻlga kiritgan mulkiga mutlaq egalik qiladi. Istasa undan unumli foydalandi, istasa — yoqib yuboradi.
Sotsializm nima?
Sotsializm – Xususiy mulkni ijtimoiy mulkka aylantirish orqali erkinlik, tenglik, va farovonlikka erishish mumkin deb hisoblovchi tizim.
Sotsialistik jamiyatda ishlab chiqarish omillari (yer, suv, tabiiy boyliklar, energiya manbalari va hokazo) alohida shaxslar yoki guruhlarga emas — butun xalqqa tegishli boʻladi.
Kommunizm nima? - Sotsiolizm - kommunizmning birinchi bosqichi.
Siyosiy va iqtisodiy jihatdan avval sotsiolizmga erishmay turib kommunizmga erishish mumkin emas deb qaraladi.
Kommunizm - bu Sotsializm bilan bog’liq.
Xuddi biz Resbublikamizu lekin to'liq Demokratik jamiyat bo'lolmaganimiz kabi (tushundingiz menimcha) SSSR ham Sotsializm bo'lgan va Kommunizmga kapitalizmsiz erishishga harakat qilgan, lekin borolmagan)
Sotsializm nuqsonlari Agar hamma narsa hammaniki boʻlsa, alohida odamlar hammaniki boʻlgan manbalarga qaygʻurmaydilar. Agar siz yashayotgan uy, siz minayotgan mashina yoki siz ishxonada ishlatayotgan kompyuter shaxsan sizga tegishli boʻlmasa, ularga nisbatan palapartish munosabatda boʻlasiz va natijada ular tez eskiradi, oʻz qadrini tez yoʻqotadi va tez orada isteʼmolga yaroqsiz holga keladi. Sotsializmda hamma nisbatan teng daromadga (yaʼni, yashash va shaxs sifatida oʻsish uchun nisbatan teng shart-sharoitga) ega boʻladi. Bu jamiyatning baʼzi aʼzolarida dangasalik va tekinxoʻrlikni keltirib chiqaradi: Kechasi uxlamay dars qilib 5 olgan ham, kechasi klubga borib meyzza qilib 3 olganlar ham 428000 dan stipendiya olaveradi.
Raqobat
Sotsializm nuqsonlari — shu tizimning ichki ziddiyatlari natijasi emas. Ular shunday tizimda yashayotgan alohida odamlarning maʼnaviy qoloqligi, primitiv fikrlashi va johilligi sabab yuzaga keladi. Sotsializm odamzodni baxtli qilishga xalal beradigan illatlarni qoralaydi, kapitalizm esa — mukofotlaydi. Kapitalizm oʻz davrida jamiyatning ishbilarmon qatlamini ozod qilish, eski monarxiya va feodalizm zanjirlarini parchalash va mulkdor boʻlish huquqini har kimga teng berish shiorlari bilan chiqdi va shu maqsadlarga yetarli darajada erishdi ham. Sotsializm alohida sinf yoki qatlamni emas — butun jamiyatni koʻtarish ilinjida yuzaga keldi. Oʻz ustida ishlash, toʻlaqonli shaxs boʻlib yetishish va jamiyat farovonligiga oʻzi yoqtirgan va zoʻr uddalagan usulda hissa qoʻshish imkoni hammaga teng berilishi kerakligi uning shiori boʻldi. Endi, Rasmlarsiz. Insonlar faqat Alloh oldida tengdirlar boshqa jihatlarda esa mutlaqo o'zgacha bo’ladi. Unda hamma odamlar juda yaxshi yashaydilar, hamma teng bo'ladi, hech kim boy ham kambag'al ham bo'lmaydi. Hamma mulk davlatniki, davlat esa hammaniki bo'ladi. Lekin bu - Utopiya. Hamma bir xil yashashi, bir xil bo'lishi, bir xil ishlashi mumkin emas.
Sotsiolist davlatlar hozir ham bor, lekin ular kommunizmga boshqa yo'l bilan borishayabdi. Masalan Xitoy. O'ta rivojlangan, Sotsiolizm ularning asosiy g'oyasi. Lekin uning SSSR sotsiolizmidan asosiy farqi bozor munosabatlari nisbatan kapitalizmga o'xshashligidadir. Ya'ni Xitoydagi Sotsiolizm - Sotsiolizmning iqtisodiy jihatdan yangilangan yangi ko'rinishi. Bozor iqtisodiyotiga asoslangan Sotsiolizm. Ajoyib:)
Demak, savol tug’uladi: Demak, savol tug’uladi: - Demokratiya - Davlatning xalq tomonidan boshqarilishi. Demak bu siyosiy tushuncha.
- Kapitalizm esa - Davlatning bozor iqtisodiyotiga o'tgan holati. Bu iqtisodiy tushuncha.
- Umuman olganda esa siyosat va iqtisod doim bog'liq.
- Lekin Demokratiyaning ilk bosqichi - kapitalizm deb bo'lmaydi.
- Aksincha Kapitalizmga yetish uchun demokratiya kerak
Xulosa qilamiz. - Kapitalizm bu shaxsiy mulk.
- Dadamni puli, bu dadamni puli.
Sotsializm bu ijtimoiy mulk. Meni pulim dadamni puli, dadamni puli meni pulim Kapitalizm - Kartosha ekib uni o'zing 3500dan sotishing. Sotsiolizmda Sen kartoshkani ekib davlatga topshirganingga oylik olasan, 3000 ni tushingda ko'rasan. Tugadi
Do'stlaringiz bilan baham: |
