Variant №1 1-topshiriq. Iqtisodiyotda modellashtirish va prognozlash fanining predmeti, maqsadi va vazifalari. 2-topshiriq

Variant №1
1-topshiriq. Iqtisodiyotda modellashtirish va prognozlash fanining predmeti, maqsadi va vazifalari.
2-topshiriq. Mahsulot ishlab chiqarish uchun sarflangan ish vaqti to‘g‘risida ma’lumotlar keltirilgan:

Mahsulotga ketgan ish vaqti bo‘yichaguruhi, kishi-soat	Mahsulothajmi, ming s.
8-12	100
12-16	90
16-20	15
20-24	20
24-28	4
28 va undan ortiq	3

Hisoblang:1. Mahsulotning o‘rtacha 1 s.ga sarflangan ish vaqtini;
2. Variatsiya ko‘rsatkichlarini.


Variant №2
1-topshiriq. Arifmetik o‘rtacha xossalari va ulardan foydalanish. Tayanch iboralari: to‘plam bir jinsligi, o‘xshash birlik o‘rtachasini aniqlash, katta sonlar qonuniyati.
2-topshiriq. Ustav kapitali bo‘yicha tijorat banklarining taqsimoti to‘g‘risida quyidagi ma’lumotlar berilgan:

I hudud		II hudud
Ustav kapitali bo‘yicha guruhlar, mln. so‘m	Banklar soni jamiga nisbatan, %	Ustav kapitali bo‘yicha guruhlar, mln. so‘m	Banklar soni jamiga nisbatan, %
100 gacha 100-500 500-1000 1000-5000 5000-20000 20000 dan yuqori	7 9 18 34 22 10	100 gacha 100-300 300-500 500-700 700-1000 1000-3000 3000-5000 5000-10000 10000 dan yuqori	2 5 6 7 12 28 18 14 8
Jami	100	Jami	100

Ikkita hududdagi tijorat banklarini ustav kapitali bo‘yicha taqqoslash maqsadida quyidagi guruhlarni ajratib: 100 gacha, 100-500, 500-1000, 1000-5000, 5000-10000, 10000 mln. so‘mdan yuqori ikkilamchi guruhlang. Xulosa qiling.

Variant №3
1-topshiriq. Iqtisodiy jarayonlarni modellashtirish va prognozlashning nazariy metodologik tamoyillari
2-topshiriq. Birlashmaga kiruvchi korxonalarda mahsulot sotish rejasining bajarilishi quyidagi ma’lumotlarda ifodalangan:

Korxonalar	I-chorak		II-chorak
	Reja, mln. so‘m	Rejani bajarilishi, %	Amalda sotilgan, mln.so‘m	Rejani bajarilishi, %
1 2 3	1000 500 3500	98,0 100,0 102,0	1320 548 4515	110,0 98,5 105,0

Birlashma bo‘yicha I, II- chorak va yarim yil bo‘yicha reja bajarilishi nisbiy miqdorini hisoblang.

Variant №4
1-topshiriq. Model va modellashtirish tushunchalari.
2-topshiriq.
Bitta detalga ishlov berish bo‘yicha ish vaqti sarfi quyidagicha taqsimlangan:

Bitta detalga ishlov berishga vaqt sarfi, min.	4-5	5-6	6-7	7-8	8-9	9-10	10-11
Ishchilar soni, kishi	8	18	23	30	12	6	3

Hisoblang:
1) bitta detalga ishlov berish uchun sarflangan o‘rtacha ish vaqtini;
2) moda va medianani.
2. Variatsiya ko‘rsatkichlarini.
Variant №5
1-topshiriq. O‘rtacha miqdorlar: mohiyati, ahamiyati va tasnifi.
2-topshiriq. Do‘konga qabul qilingan tovarlar partiyasining namligi to‘g’risidagi ma’lumotlar asosida

Namlik darajasi, %	14 gacha	14-16	16-18	18-20	20 va yuqori	jami
Namunalar soni	20	30	25	15	10	100

Aniqlang:
1. Мoda va medianani
2. Variatsiya ko‘rsatkichlarini.
Variant №6
1-topshiriq. Iqtisodiyoda modellashtirish va prognozlashda mutlaq va nisbiy ko‘rsatkichlar, ularning turlari.Tayanch iboralari: oddiy miqdorlar, guruh miqdorlari, murakkab miqdorlar, dinamika, tuzilma, taqqoslash, solishtirma, jadallik miqdorlari.
2-topshiriq. Tumandagi fermer xo‘jaliklari bo‘yicha

Paxta hosildor- ligi bo‘yicha xo‘jaliklar guruhi, ts/ga	20 gacha	20-24	24-28	28-32	32-36	36dan yuqori	jami
Xo‘jaliklar soni	4	8	16	14	6	2	50

Aniqlang:

1. 
   O‘rtacha paxta xosildorligi
   
2. 
   Moda va medianani
   
3. 
   Variatsiya ko‘rsatkichlarini.
   

Variant №7
1-topshiriq. O’rtacha garmonik miqdor mohiyati, shakllari va uni qo‘llash sharoitlari.Tayanch iboralari: oddiy garmonik miqdor, tortilgan garmonik miqdor.
2-topshiriq.
Viloyat tijorat banklari haqida quyidagi ma’lumotlar berilgan:

Banklarning faoliyat davri, yil	1-2	2-4	4-6	6-8	8-10	10-12	12 yildan ko‘p
Banklar soni, %	16	20	28	18	10	4	4

Aniqlang:
1) tijorat banklari faoliyatining o‘rtacha davrini;
2) moda va medianani;
3) variatsiya ko‘rsatkichlarini.


Variant №8
1-topshiriq. Variatsiya mohiyati va uni iqtisodiyoda modellashtirish va prognozlashda o‘rganish zaruriyati.Tayanch iboralari: o‘zgaruvchanlik, o‘rtacha miqdor va o‘zgaruvchanlik, bir turdagi to‘plam uchun o‘rtachani hisoblash.
2-topshiriq.
Don hosildorligi bo‘yicha ekin maydonlarning taqsimlanishi quyidagicha:

Hosildorlik bo‘yicha ekin maydonlari guruhi, ts/ga	Ming ga	Hosildorlik bo‘yicha ekin maydonlari guruhi, ts/ga	Ming ga
16-20	2	28-32	7
20-24	3	32-36	10
24-28	5	36-40	3

Hisoblang: 1. Moda va medianani
2. Variatsiya ko‘rsatkichlarini.
Variant №9
1-topshiriq. Moda va mediana hamda ularni hisoblash tartibi. Tayanch iboralari: tuzilmaviy o‘rtachalar; ular o‘rtasidagi o‘xshashlik va tafovutlar.
2-topshiriq. Aksioner jamiyatining ikkita korxonasida mahsulot ishlab chiqarish quyidagi ma’lumotlar bilan tavsiflanadi:

Korxonalar	«N»-yil		«N+1» yil
	1-nav mahsulotning salmog’i, %	1-nav mahsulotning qiymati, mln. so‘m	1-nav mahsulotning salmog’i, %	Barcha ishlab chiqarilgan mahsulotning qiymati, mln. so‘m
I II	92 80	130,2 67,5	95 82	153,7 65,4

Aksionerlik jamiyati bo‘yicha 1-nav mahsulotning «N» va «N+1»- yillardagi o‘rtacha salmog’ini aniqlang.
2. Variatsiya ko‘rsatkichlarini.
Variant №10
1-topshiriq. Iqtisodiy jarayonlarni modellashtirishning o‘ziga xos xususiyatlari.
2-topshiriq.
Ikkita korxonada “A” nomli mahsulotni ishlab chiqarish va uning tannarxi bo‘yicha quyidagi ma’lumotlar mavjud:

Korxonalar	I chorak		II chorak
	Bir donasining tannarxi, ming so‘m	Ishlab chiqarilgan, ming dona		Bir donasining tannarxi, ming so‘m	Ishlab chiqarilga, ming dona
1 2	7,0 11,0	6 4		6,5 10,8	4 6

Har bir chorak uchun mahsulotning o‘rtacha tannarxini aniqlang. O’rtacha tannarxning ikkinchi chorakda birinchi chorakka qaraganda yuqori bo‘lganligining sababini tushuntiring.

2. Variatsiya ko‘rsatkichlarini.


Variant №11
1-topshiriq. Dispersiyaning matematik xossalari va undan modellashtirishda foydalanish
2-topshiriq. Talabalarning yoshi bo‘yicha guruhlarga taqsimlanishi quyidagicha:

Talabalar yoshi, yil	17	18	19	20	21	22	23	24	Jami
Talabalar soni, kishi	30	80	100	120	150	180	90	70	820

Hisoblang:
1) variyatsiya kengligi, o‘rtacha chiziqli chetlanishni, dispertsiyani, o‘rtacha kvadratik chetlanishni va variatsiya koeffitsientini;
2) natijani taxlil qiling.


Variant №12
1-topshiriq. Iqtisodiyoda modellashtirish va prognozlash asosiy ko‘rsatkichlar.
2-topshiriq. Korxonada ishchilar oylik ish haqi darajasi bo‘yicha quyidagicha taqsimlangan:

Oylik ish haqi, ming so‘m	200 gacha	200-240	240-280	280-320	320-360	360 va yuqori
Ishchilar soni, kishi	60	80	130	150	50	30

Korxona bo‘yicha ishchilarning o‘rtacha oylik ish haqi darajasini “shartli moment” usulida aniqlang.
2. Variatsiya ko‘rsatkichlarini.


Variant №13
1-topshiriq. Iqtisodiy-statistik jadvallar to’g’risida tushuncha, turlari va tuzish qoidalari. Tayanch iboralari: jadval maketi, jadval egasi, jadval kesimi, oddiy, guruhiy, kombinatsion jadval, jadval nomi, jadval tartib raqami, jadval egasi va kesimi, o‘lchov birliklari, davrlar, sanalar.
2-topshiriq
Birlashmadagi korxonalarining ikkinchi chorakdagi faoliyati to‘g’risida quyidagi ma’lumotlar berilgan.

Korxonalar	Mahsulot ishlab chiqarish rejasi, mln.so‘m	Haqiqatda ishlab chiqarilgan mahsulot, mln.so‘m	Reja bajarilishi,%	Oliy sortli mahsulot salmog’i,%
A	1	2	3	4
I II III IV	400 405 410 420	400 408 405 434	100.0 100.7 98.8 103.3	65.1 64.2 58.5 70.3

Aniqlang:
1) birlashmadagi barcha korxonalar bo‘yicha o‘rtacha reja bajarilishi darajasini:
a) 1 va 2 ustundagi ma’lumotlar bo‘yicha;
b) 1 va 3 ustundagi ma’lumotlar bo‘yicha;
v) 2 va 3 ustundagi ma’lumotlar bo‘yicha.
2) oliy sortli mahsulotning o‘rtacha salmog’ini.