Xix-asrning birinchi yarmida Buyuk Britaniya. Qirolicha viktorya davrida tashqi va ichki siyosat Qirolicha viktorya davrida san’at va adabiyot


Download 64.47 Kb.
bet1/5
Sana19.06.2023
Hajmi64.47 Kb.
#1603672
  1   2   3   4   5

Mavzu: Buyuk Britanya qirolicha Viktorya davrida
Reja:
Kirish:

  1. XIX-asrning birinchi yarmida Buyuk Britaniya.

  2. Qirolicha viktorya davrida tashqi va ichki siyosat

  3. Qirolicha viktorya davrida san’at va adabiyot

Xulosa


Kirish:1837 yili gannoverliklar sulolasining sunggi erkak vakili vafot etdi va taxtga o`n to`qqiz yoshli Viktoriya (1819-1901) o`tirdi. O`shanda bu tortinchoqday bo`lib kuringan qizcha 64 yil taxtda o`tiradi deb xech kim o`ylamagan edi. Tarixga «Viktoriya Angliyasi», «Viktoriya davri», «viktoriancha axloq» va xatto «viktoriancha arxitektura» tushunchalari kirib, faqat Britaniyada emas, Kanadada, Avstraliyada, Hindistonda va xatto AQSh da xam keng qullaniladi. Shu kamgap, tuladan kelgan, uncha chiroyli bo`lmagan ayol Angliya o`z qudratining eng chuqqisiga chiqqanda uning ramziga aylanadi deb kim xam uylabdi?
Tajribasiz qizcha bo`lib taxtga kelgan Viktoriya unga xomiylik qilgan lord Melborn raxbarligida parlament an'analarini va konstitusiya odatlarini juda tez uzlashtirib oldi. Asta-sekin uning xarakteridagi qat'iyatlik, xukmini o`tqaza olish va shaddodlik singari sifatlari namoyon bo`la boshladi. U qirollik hokimiyati xuquqlarini juda yuqori qo`ydi va xech kimga unga
taxdid qilish imkonini bermadi. U parlament bilan ziddiyatga bormadi, otasi Georg III va amakisi Georg IV singari uning vakolatlariga taxdid qilmadi, bir necha bor qattik xo`rsinish bilan
o`ziga unchalik xam yoqmagan Gladstonni davlatning eng yuqori lavozimiga tayinladi; ammo barcha bosh vazirlar unga xatini «Tavoze bilan buysunib, o`z burchimni bajargan xolda...», deb boshlashardi va tik turib xisobot berardilar. U turmush o`rtogi Al'bert Saksen Koburg-Gotskiyni ham o`zi tanlagandi. Ular ko`p farzandli, namunali ingliz oilasi bo`lishdi. Eri vafot etgandan keyin Viktoriya qirq yil mobaynida motam tutdi. Viktoriya davri (1837-1901) - Buyuk Britaniya va Irlandiya qirolichasi, Hindiston imperatori Viktoriya hukmronligi davri.Garchi bu davr odatda ma'lum bir mamlakat (Buyuk Britaniya) bilan aniq bog'langan bo'lsa-da, u ko'pincha steampunk davri sifatida bog'lanadi. Va buning sabablari bor.Lekin birinchi navbatda, qirolicha Viktoriyaning o'zi haqida bir oz.Viktoriya (inglizcha Viktoriya, suvga cho'mish ismlari Alexandrina Victoria - eng. Alexandrina Victoria) (1819 yil 24 may - 1901 yil 22 yanvar) - 1837 yil 20 iyundan Buyuk Britaniya va Irlandiya Birlashgan Qirolligi malikasi, 1 maydan Hindiston imperatori. , 1876 (Hindistonda e'lon - 1877 yil 1 yanvar), Buyuk Britaniya taxtidagi Gannover sulolasining so'nggi vakili.Viktoriya 63 yildan ortiq taxtda o'tirdi - bu boshqa Britaniya monarxlaridan ko'ra ko'proq. Viktoriya davrisanoat inqilobi va Britaniya imperiyasining gullagan davriga to'g'ri keldi. Uning bolalari va nabiralarining ko'plab sulolaviy nikohlari Evropa qirollik sulolalari o'rtasidagi aloqalarni mustahkamladi va Buyuk Britaniyaning qit'adagi ta'sirini kuchaytirdi (uni "Yevropa buvisi" deb atashgan).1837 yil. Qirolichaning toj kiyishdan keyingi portreti.Va bu uning klassikasi (hatto aytish mumkin - kanonik ko'rinish).Sanoat inqilobi Britaniyani chekish zavodlari, ulkan omborlar va do‘konlar mamlakatiga aylantirdi. Aholi tez sur'atlar bilan ko'paydi, shaharlar kengaydi va 1850-yillarda mamlakat temir yo'llar tarmog'i bilan qoplangan. Yuqori mahsuldorlik va boshqa mamlakatlardan ancha ortda qolgan Britaniya “dunyo ustaxonasi”ga aylandi, uni 1851-yilda o‘tkazilgan birinchi xalqaro sanoat ko‘rgazmasida namoyish etdi. Mamlakat asr oxirigacha o‘zining yetakchi mavqeini saqlab qoldi. Tez o'zgarishlar fonida salbiy tomonlar tobora ko'proq e'tiborga olindi: ishchilar turar joylaridagi antisanitariya, bolalar mehnati, kam ish haqi, yomon mehnat sharoitlari va charchagan uzoq ish vaqti.1851 yilgi Jahon ko'rgazmasi. Bunday ko'rgazmalarning birinchisi.Bizning zamonamizda inglizlarning o'zlari o'zlarining zenit davrini noaniq qabul qilishadi. Juda ko'p turli xil narsalar bor edi, shu jumladan ikkiyuzlamachilik ..Bu davrda yuqori va o'rta tabaqaga mansub odamlar qat'iy qadriyatlarga rioya qildilar, ular orasida quyidagilar bor edi:Vazifa va mehnatsevarlik hissi;Hurmatlilik: axloq va ikkiyuzlamachilik aralashmasi, qat'iylik va ijtimoiy me'yorlarga muvofiqlik (yaxshi odob-axloq, qulay uy-joyga ega bo'lish, cherkovga muntazam tashrif buyurish va xayr-ehson qilish), o'rta sinfni quyi qatlamdan ajratib turadigan narsa shu edi;Xayriya va xayriya: ko'plab badavlat odamlarni, ayniqsa ayollarni jalb qilgan kasb.Oilada patriarxal tartiblar hukmronlik qildi, shuning uchun bolali yolg'iz ayol ayollarning pokligi haqidagi keng tarqalgan g'oya tufayli marginal bo'lib qoldi. Jinsiy aloqa bostirildi, xushyoqish va ikkiyuzlamachilik juda keng tarqalgan edi.
Mustamlakachilik ham muhim hodisa bo'lib, u vatanparvarlikning tarqalishiga olib keldi va irqiy ustunlik g'oyalari va oq tanlilarning missiyasi tushunchasi ta'sirida bo'ldi.Xulq-atvor va axloq qoidalari juda qattiq bo'lib, ularning buzilishi keskin qoralangan. Og'ir jismoniy jazo oilalarda va ta'lim muassasalarida juda keng tarqalgan edi. Ta'sir va haddan tashqari moderatsiya, bostirish kabi hodisalar Viktoriya davrining muhim va juda keng tarqalgan xususiyatlari hisoblanadi. Ha, ichida Ingliz tili, "Viktorian" so'zi hozirgacha "muqaddas", "ikkiyuzlamachi" so'zlari bilan sinonimdir.Davlatning iqtisodiy hayotni tartibga solishga qaratilgan sa'y-harakatlariga qaramay, jamiyatni sanoatlashtirish o'zining salbiy oqibatlarini keltirib chiqardi. Tasavvur qilib bo'lmaydigan qashshoqlik eski kunlar bilan solishtirganda ko'paymagan bo'lishi mumkin, lekin kambag'allar massasi shaharlarning qashshoq joylariga ko'chib o'tganda jamiyat uchun haqiqiy muammoga aylandi. Odamlarning kelajakka nisbatan noaniqligi kuchaydi, chunki yangi iqtisodiy tizim ko‘tarilishlar va pasayishlar o‘rtasida almashinib, ishchilar ishini yo‘qotib, kambag‘allar safiga qo‘shildi. Tizim himoyachilari hech narsa qilish kerak emasligini ta'kidladilar, chunki bu iqtisodiyotning "temir qonunlari" edi.Ammo bunday qarashlarga Robert Ouen va Karl Marks kabi sotsialistik mutafakkirlar qarshi chiqdi; ularning qarashlari Charlz Dikkens, Uilyam Morris va boshqa taniqli yozuvchilar va rassomlar tomonidan qoralangan.Viktoriya davri oʻz-oʻziga yordam va oʻz-oʻzini tarbiyalash dasturlari (kooperativlar, mexanik maktablar)dan tortib, 1830-40-yillardagi chartistlar kurashi kabi ommaviy qoʻzgʻolonlargacha boʻlgan ishchi harakatining paydo boʻlishi va rivojlanishini koʻrsatdi. siyosiy huquqlarni kengaytirish uchun. 1820-yillargacha qonundan tashqarida bo'lgan kasaba uyushmalari sotsialistik kayfiyatning kuchayishi bilan haqiqiy kuchga ega bo'ldi.Garchi Viktoriyaliklar qashshoqlik muammosiga dosh bera olmasalar ham, davrning ijtimoiy va iqtisodiy yutuqlari muhim edi.Ommaviy ishlab chiqarish yangi turdagi mahsulotlarning paydo bo'lishiga olib keldi, turmush darajasi asta-sekin oshdi. Sanoatning rivojlanishi yangi kasbiy imkoniyatlarni ochib berdi - masalan, mashinistlarga bo'lgan talabning ortib borishi savodli ayollarning katta qismiga hayotlarida birinchi marta ish topishga imkon berdi. Yangi transport turi - poezdlar har kuni xodimlarni shahar uyidan shahar atrofiga, ishchilarni esa har hafta oxiri - qirg'oqqa ekskursiyalarga olib bordi, bu oxir-oqibat ingliz turmush tarzining o'zgarmas atributiga aylandi. O'rta sinf tomonidan e'tirof etilgan va Anglikan cherkovi tomonidan qo'llab-quvvatlanadigan qadriyatlar va burjua elitasining fikri jamiyatda hukmronlik qila boshladi. O'rta sinfning qadriyatlari va energiyasi Viktoriya davrining barcha yutuqlarining asosini tashkil etdi.Ehtiyotkorlik, aniqlik, mehnatsevarlik, tejamkorlik va tejamkorlik Viktoriya hukmronligidan oldin ham qadrlangan, ammo uning davrida bu fazilatlar hukmron normaga aylandi. Qirolichaning o'zi namuna ko'rsatdi: uning burch va oilaga to'liq bo'ysungan hayoti o'zidan oldingi ikki kishining hayotidan keskin farq qilardi. Aristokratiyaning aksariyati oldingi avlodning yorqin turmush tarzidan voz kechib, unga ergashdilar. Malakali qism ham shunday qildi - qirolicha Viktoriya, 1837 yil 20 iyun Viktoriya davri (1837 1901) Buyuk Britaniya va Irlandiya qirolichasi, Hindiston imperatori Viktoriya hukmronligi davri. Iqtisodiyot sohasida bu davrda sanoat inqilobi va kapitalizmning rivojlanishi davom etdi. ... uchun VikipediyaYoqub davri - ingliz va Shotlandiya tarixidagi davrning shartli nomi bo'lib, Shotlandiya hukmdori qirol Jeyms VI (hukmronlik qilgan: 1567 1625) davriga to'g'ri keladi, u 1603 yilda Angliya tojini ham Yoqub I sifatida meros qilib olgan. Yoqub davri ... ... Vikipediya- (16-asrning 2-yarmi - 17-asr boshlari) ingliz tarixida sanʼat va sheʼriyat, musiqa va teatr rivojlangan davr, shu davrda, davr tarixida Uilyam Shekspir, Kristofer Marlou kabi mashhur shaxslar yashagan. ... ... Vikipediya, Pavlishcheva N. Afsonaviy qirolicha Viktoriya. Britaniya monarxiyasining tirik timsoli, qirollik xotirjamligi niqobi ostida ajoyib taqdirga ega noyob kuchli shaxsni yashirgan. U ko'tarildi ...19-asrning ikkinchi yarmi va 20-asrning boshlarida, yaʼni soʻnggi Viktoriya va Eduard davrida yashagan inglizlar oʻzlarining hayot tarzini tubdan oʻzgartirgan tez oʻzgarishlar va ilmiy kashfiyotlar guvohi boʻldilar.Yangi davr olib kelgan ba'zi yangiliklar kutilmagan va ba'zan dahshatli oqibatlarga olib keldi.



Download 64.47 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling