Yer-[ye-katta]Quyoshdan keyingi uchinchi planeta. Yer shari. Yer aylanasi. Yer Quyosh atrofida aylanadi. Yerning sun’iy yo’ldoshi


Download 18.23 Kb.
Sana27.02.2023
Hajmi18.23 Kb.
#1234249
Bog'liq
ekologiya


Tabiatni muhofaza qilish- tabiatni insoniyat manfaatlarini ko’zlab saqlashga va ongli ravishda o’zgartirishga , uning mahsuldorligini saqlab qolishga , hamda resurslaridan oqilona foydalanishga qaratilgan barcha turdagi tadbirlar tushuniladi.
Tabiat – odamning paydo bo’lguncha ham ,odam ishtiroki bilan ham mavjud borliq. Umuman –bu dunyo odam koinot mikromakromegadunyolari, jonli va jonsiz borliq demakdir.
Ekalogiya- yun. So’z bo’lib , ‘’oykos’’ uy Vatan ,makon va ‘’logos’’ ta’limot degan ma’noni bildiradi. E. bu tirik organizmlar va ham jamoalarning yashash sharoiti yoki tashqi muhit o’rtasidagi o’zaro aloqa munosabatlarini o’rganadigan fan.
Atrof-muhit-atrof-muhit so’zi lotincha ambiens so’zidan kelib chiqgan bo’lib ,muhitni bildiradi, yoki atmosferani bildirish uchun ishlatiladi. Buatama bilan A.M. ni quyidagicha ta’riflash mumkin;tirik mavjudotlarga zarar yetkazadigan va ularning yashash sharoitlarini belgilaydigan muhit.SHu tarzda qaralganda A.M. o’zaro bog’liq bo’lgan ,lekin inson harakati bilan o’zgargan tabiiy va suniiy elementlardan tashkil topgan tizimdir.
Yer-[ye-katta]Quyoshdan keyingi uchinchi planeta.Yer shari .Yer aylanasi .Yer Quyosh atrofida aylanadi.Yerning sun’iy yo’ldoshi.
Tabiiy boyliklar-jamiyatning moddiy va ma’naviy ehtiyojlarini qondirish maqsadlarida xo’jalikda foydalaniladigan hamda insoniyatning yashashi uchun zarur bo’lgan, uni o’rab turgan tabiiy muhitning barcha tabiat komponentlari, energiya manbalari.
Mineral o’g’itlar-tarkibida o’simliklar uchun zarur oziq elementlari bo’lgan anorganik moddalar,asosan,tuzlar.Deyarli barcha Mineral o’g’itlar agronomic rudalar kimyo sanoatida ishlab chiqariladi.
Eroziya –[lot.erosio-‘’yemirilish’’,’’nurlash’’]yer qobig’ini tashkil etadigan qoyalarning oqar suv , shamol va boshqa tashqi ta’sirlardan yemirilib,joyidan qo’porilishi yoki bir yerdan boshqa bir yerga tashilishi hodisasidir.
Iqlim-muayyan bir joy uchun odatdagi ob-havo rejimi.Har bir yarim sharda besh asosiy ob-havo zonasi bor ;tropik,subtropik,iliq mo’tadil,sovuq mo’tadil va qutb zonalari.Nam tropik o’rmon bilan qoplangan tropiklarning yozi ham,qishi ham bab-baravar issiq.Subtropik zonaning yozi issiq va quruq ,qishi uzun yomg’ir mavsumi bilan o’tadi.Yer yuzidagi eng kata cho’llar va qurg’oqchil dashtlar ham shu zo’nada joylashgan.
Sanoat-deb xom ashyo,material,yoqilg’i,energiya va boshqa mahsulotlar ishlab chiqaruvchi yoki aholiga xizmat ko’rsatuvchi korxonalar[zavod,fabrika,kon,shaxta,elektr stansiya,ferma va hk] majmuasiga aytiladi.Sanoat xalq xo’jaligining muhim sohasidir.
Atmosfera-bu Yerni o’rab turgan havo qobig’I va u bilan bog’liq tortishish kuchi.Atmosfera sayyoramizning kunlik aylanishi va yillik harakatida ishtirok etadi.Atmosfera havosi suyuq va qattiq zarralar to’xtatilgan gazlar aralashmasidir.
Tuproq-tuproq va uning xossalari haqidagi dastlabki tushunchalar va bilimlar qadimgi davrlardan boshlab dehqonchilik talablari asosida yuzaga kela boshladi.
Inson-odam.Inson so’zining lug’aviy ma’nosi ‘’unutguvchi‘’demakdir.
Hayvonot olami-yer yuzida hayvonot olami ham o’simliklar singari tarqalgan.Ularning shimoliy muz qutblaridan tortib janubiy kengliklargacha,shuningdek,cho’l,dasht,tog.’ Zonalarida ham uchratish mumkin.Hayvonot olami juda ham xilma –xildir.Hozirgi paytda yer yuzida 1500 mingdan ortiq hayvon turlari ma’lum.
Ekalogiya-yunoncha so’zng bo’lib ‘’oykos’’ uy Vatan,makon va ‘’logos’’ta’limot degan ma’noni bildiradi.E.bu tirik organizmlar va ham jamoalarning yashash sharoiti yoki tashqi muhit o’rtasidagi o’zaro aloqa munosabatlarini o’rganadigan fan
Utilizatsiya-bu chiqindilarni yig’ish,eski jixozlarni xisobdan chiqarib yuborish demakdir.
Atrof-muhit-bu lotincha ambiens so’zidan kelib chiqgan bo’lib,muhitni bildiradi,yoki atmosferani bildirish uchun ishlatiladi.Bu atama bilan A .M.ni quyidagicha ta’riflash mumkin;tirik mavjudotlarga zarar yetkazadigan va ularning yashash sharoitlarini belgilaydigan muhit.Shu tarzda qaralganda A.M.o’zaro bog’liq bo’lgan,lekin inson harakati bilan o’zgargan tabiiy va suniy elementlardan tashkil topgan tizimdir.
Download 18.23 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling