Zbekiston respublikasi navoiy kon-metallurgiya kombinati

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
NAVOIY KON-METALLURGIYA KOMBINATI
NAVOIY DAVLAT KONCHILIK va TEXNOLOGIYALAR UNIVERSITETI
,,Mashinasozlik texnalogiyasi’’ kafedrasi
«TASDIQLAYMAN»
Magistratura bo’limi boshlig’i
_____________ dot. Toshov.B.R
«____» _______________ 20__ y.
HISOBOT
ILMIY-TADQIQOT ISHLARI
1-semestr uchun
Mavzu:
“Katta modulli g’ildiraklarga diskli freza bilan ishlov berish texnologiyasi”
Magistrant: Nuriddinov S.Z _________
Ilmiy raxbar: T.f.d.prof. Alikulov D.E _________
Kaf.mudiri: t.f.n Axmedov.X.I _________

Kafedrada ro’yxatga olingan kun:

__________________________

Navoiy – 20__ y
MUNDARIJA
KIRISH

1. 
   Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi va zarurati.
   
2. 
   Tadqiqotning g‘oyasi
   
3. 
   Tadqiqot maqsadi
   
4. 
   Tadqiqotning vazifalari:
   
5. 
   Tadqiqotning usullari
   
6. 
   Tadqiqotning ilmiy yangiligi
   
7. 
   Tadqiqotning amaliy natijalari
   

Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar.

KIRISh
Dissertatsiya mavzusining dolzarbligi va zarurati. Jahonda texnologik mashinalarni takomillashtirish, energiya va resurs tejamkor, yuqori tezlikda ishlaydigan texnika texnologiyalarni ishlab chiqarishga qo‘llash, mahsulotlar sifatini va raqobatbardoshligini oshirish muhim ahamiyat kasb etmoqda. Shu bilan birga metall kesuvchi dastgohlarning ishonchliligini oshirish muammolari, uskunalarning nosozliklari bilan bog‘liq yo‘qotishlarni kamaytirish, texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash xarajatlarini kamaytirish hamda dastgohlarning yuritish mexanizmlarini yuritmalarini kinematik va dinamik modellashtirish mashinasozlikning asosiy masalalaridan sanaladi. Bu borada rivojlangan mamlakatlar, jumladan AQSh, Fransiya, Germaniya, Yaponiya, Xitoy, Rossiya va boshqa mamlakatlarning ilmiy-tadqiqot markazlarida raqobatbardosh hamda sifatli mahsulotlar olishda yuqori samaradorlikka ega va resurstejamkor texnologiyalarni yaratishda mashina va mexanizmlarning yangi konstruksiyalarini ishlab chiqishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Ko‘plab tadqiqotlarga qaramay, diskli freza yordamida tishli g’ildiraklarga ishlov berish samaradorligini oshirish muammosi oxirigacha yechilmagan va uni hozirda yechish muhim ahamiyat kasb etadi.
Zamonaviy mashinasozlik rivojlanishining o'ziga xos xususiyati texnologik jarayonlarni avtomatlashtirish va intensivlashtirish bo'lib, bu mashina qismlarini qayta ishlash samaradorligini maksimal darajada oshirish istagi bilan bog'liq.
Ishlov berishning progressiv rejimlarini joriy etish, bo'sh vaqtni minimal darajaga tushirish va yordamchi harakatlar mashinalarning, xususan, dastgoh uskunasining shpindel birliklarining tezligini sezilarli darajada oshirishga olib keladi.
Natijada, diskli freza bilan ishlov beriladigan tishli g’ildirakning aniqligi va sifatini cheklaydi, kesuvchi asbobning chidamliligiga, va ishlov berish unumdorligiga sezilarli ta'sir ko'rsatadi.
Matematik modellashtirish ushbu hodisalarni o'rganishning muhim bosqichi bo'lib, dastgoh shpindel birliklarining ishlashiga ta'sir qiluvchi eng muhim omillarni aniqlash va raqamli baholash, shuningdek ularning konstruktsiyalarini takomillashtirishga o'tish imkonini beradi.
Ish shpindeli tugunlari dinamikasi modellarini tavsiflash va ularni o'rganishga katta miqdordagi tadqiqotlar bag'ishlangan, ammo kesish paytida yuzaga keladigan hodisalarning murakkabligi tufayli bir qator masalalar yetarlicha o'rganilmagan.
Shunday qilib, metall kesish dastgohlarining shpindel agregatlarining dinamik jarayonlarini matematik modellashtirish va shu asosda ularning ishlashi, yuqori ekspluatatsion ishonchliligi va qismlarga ishlov berishning aniqligini ta'minlash uchun tadqiqot usullarini ishlab chiqish dolzarbdir.
Bugungi kunda dunyoda, ishonchlilikni oshirish, metall kesuvchi dastgohlariga texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash tizimini takomillashtirish borasida butun dunyoda sezilarli yutuqlarga erishildi. Biroq, bashoratli baholash, texnik holat va ta’mirlash, shuningdek, metall kesuvchi dastgoh uskunalarini tayanch tugunlariga texnik xizmat ko‘rsatishni yaxshilashga doir qator asosiy masalalar hal etilmagan. Shunga ko‘ra, metall kesuvchi dastgohlar ishonchligini oshirish uchun ularga texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlashning resurstejamkor usullarini ishlab chiqish bo‘yicha ilmiy tadqiqot ishlarini olib borish zaruratini taqozo etmoqda.
Respublikamizda mashinasozlikni rivojlantirish, mashina va mexanizmlarning yangi avlodlarini yaratish bo‘yicha chuqur nazariy hamda tajribaviy tadqiqotlar olib borishga, xususan, mashinasozlik sohasi uchun metall kesuvchi dastgoh uskunalarining ishlash sifatini oshirish va ta’mirlashning resurstejamkor texnologiyalarini ishlab chiqish bo‘yicha qator chora tadbirlar amalga oshirilmoqda.
Shuni ta'kidlash kerakki, bu masala o'zining murakkabligi tufayli nazariy jihatdan etarlicha o'rganilmagan.
Mavjud alohida eksperimental materiallar, asosan, oldindan tig’izliklar ta'sirini o'rganishga bag'ishlangan bo'lib, uning qiymati ish vaqtida tartibga solinmaydi.
Bundan tashqari, tadqiqot, qoida tariqasida, bir-biriga bog'langan elementlar majmuasi bo'lgan va shpindel majmuasi, surish harakati va asosiy harakat, boshqaruv tizimi, o'lchash vositalari bo'lgan yurituvchi tizimni o'z ichiga olgan butun texnologik tizimga emas, balki alohida tugunlarga tegishli, metall kesish dastgohlarining RDB tizimining texnologik kesish va dasturiy ta'minoti.
Yuqoridagilardan kelib chiqib, ushbu dissertatsiya ishining mavzusi dolzarb degan xulosaga kelishimiz mumkin.