& Tildin` ja`miyetlik xιzmeti

Tez,qas penen ko`zdin` arasιnda,ko`zdi ashιp jumg`ansha ra`wishleri de ma`nilik ha`m qollanιlιwι jag`ιnan qansha ma`niles bolsa da parq qιladι.Bul olardιn` stillik qollanιlιw o`zgeshelikleri bolιp tabιladι.
Ko`mekshi so`zler haqqιnda tu`sinik
Tilimizdegi barlιq so`zler tildin` grammatika tarawιnda ma`niili so`z shaqaplarι ha`m ko`mekshi so`z shaqaplarι bolιp;u`lken eki toparg`a bo`linip u`yreniledi. Jeke turg`anda belgili leksika-grammatikalιq ma`nige iye bolg`an so`zler manili so`z shaqaplarιnιn` toparιn du`zedi.Al;ko`mekshi so`z shaqaplarιnιn` toparιna kiretug`ιn so`zler jeke turg`anda o`zaldιna belgili leksikalιq ma`ni bildimeydi.Olar belgili bir zattιn` atιn belgisin sanιn ya is-ha`reketi ha`m t.b.ma`nilerdi an`latpaydι.Ko`mekshi so`zler ma`nili so`zler menen birge qollanιlιp sol so`zlerge qosιmsha grammatikalιq ma`ni qosadι.Mιsalι:1Tilewbike ketken son` to`menge sιpιrιlιp tu`stim.2Qar u`sh ku`nnen berli tu`nletip jawιp tur.3.Artιq ag`a menen Atamurat ko`lden shιg`ιwdan-aq tog`ayg`a qaray bag`dar aldι.4.Ku`n a`dewir basιlayιn depti; tek jag`ιmsιzlaw g`ana samal esip tur.Demek ko`mekshi so`zlerdi anιqlawdag`ι;tiykarg`ι belgiler:olar o`z aldιna belgili leksikalιq ma`ni an`latpaydι;ma`nili so`zler siyaqlι so`z o`zgertiwshi ha`m so`z jasawshι qosιmtalar menen o`zgermeydi o`z aldιna ga`p ag`zasι bola almaydι.Olar ma`nili so`zlerge qosιmsha grammatikalιq ma`ni qosιw menen g`ana sheklenedi.Ko`mekshi so`z shaqabι ko`mekshi grammatikalιq ma`nisi ha`m atqaratug`ιn xιzmetine qaray; tirkewish da`neker ha`m janapay bolιp u`shke bo`linedi.
Tirkewish
Atlιq ha`m atlιq ma`nisindegi so`zlerge dizbeklesip, olardι basqa bir ma`nili so`zlerge
bag`ιna baylanιstratug`ιn ko`mekshi so`zler tirkewish delinedi.
Tirkewishler dizbeklesip kelgen so`zi menen birge bir sorawg`a juwap beredi ha`m sol so`z benen birge bir ga`p ag`zasιnιn` xιzmetin atqaradι. Tirkewishler dizbeklesetug`ιn so`zinen bo`lek jazιladι.
Mιs: qoylar ushιn ot-sho`p jιynadι. Paxtanι mashina menen terdi. Men kelgen son` kontsert baslandι. Ol awιl jaqqa na`zer saldι.