1- amaliy mashg‘ulot raqamli signalni shakllantirish va raqamli e1 oqim tamoyillarini o‘rganish

Televizion signallar

Birlamchi televizion signal elektron yoyilish usuli bilan optik tasvirni videosignal yoki yorug‘lik signaliga o‘zgartirib beradigan uzatuvchi televizion trubkaning yoyuvchi nuri yordamida hosil qilinadi.

Harakatchan tasvir bir-biri bilan almashinuvchi kadrlar-oniy fotografiya ko‘rinishida uzatiladi. SHuni ham aytish kerakki, tekis harakat effektini hosil qilish uchun 1 sekundda Z_k=25 ta kadr uzatilishi kerak.
Televizion signal spektrining maksimal chastotasi G‘_maks=1/2_r=1/2·0,083·10^-8=6 MGs ga teng. Televizion signal spektrining umumiy kengligini 50 Gs ... 6 MGs deb qabul qilinadi.
YOrug‘lik signallarining xalaqitdan himoyalanganligi 48 dB dan kichik bo‘lmasligi kerak. Televizion signalning yoritilganlik gradasiyalarining soni taxminan k=100 ga teng va (3.10) formulaga binoan, videosignalning dinamik diapazoni D_tv=40 dB ga teng bo‘ladi. Televizion signalning potensial axborot hajmi l_tv =6,64·6,0·10⁶lg100 ≈80Mbit/s ga teng.


Ma`lumotlarni uzatish va telegraf signallari

Telegraf va ma`lumotlarni uzatishning birlamchi signallari telegraf apparatlari yoki ma`lumotlarni uzatish apparaturalarining chiqishidan olinadi va ular o‘zgarmas amplituda va davomiylikka ega bir qutbli (2.1.a-rasm) yoki ikki qutbli (1.1.b-rasm,) to‘g‘ri burchakli impulslar ketma-ketligini ifodalaydi. Bunda musbat impuls odatda uzatilayotgan «1» simvolga, oraliq yoki manfiy impuls «0» simvolga mos bo‘ladi. Bunday signallarni ikkilik signallarideyish qabul qilingan.

1.1-rasmda quyidagi belgilashlar qabul qilingan: C(t) – ma`lumotlarni uzatish va telegrafning birlamchi signali; Am – impulslar amplitudasi va _u – impulslar davomiyligi.



2.1-rasm. Ma`lumotlarni uzatish va telegraf signallari
Impulslar ketma-ketligining bu parametrlaridan tashqari, takt chastotasi tushunchasi ham kiritilgan. Bu tushuncha orqali G‘<sub>t</sub>=1/<sub>u</sub> ko‘rinishdagi nisbat tushuniladi va takt chastotasi son jihatdan bod (V) larda ifodalangan uzatish tezligiga teng. G‘<sub>t</sub> takt chastotasi va V uzatish tezligining qiymati faqat ikkilik ketma-ketligini uzatish holidagina bir xil bo‘ladi.
Ma`lumotlarni uzatish va telegraf signallarining axborot hajmi uzatish tezligiga, ya`ni _tlg=G‘_t ga teng.
Bunday signallar uzatilayotganda simvol («1» yoki «0» belgi) ni noto‘g‘ri qabul qilish ehtimolligi yoki xatoning bo‘lish ehtimolligi 10^-5 dan kichik bo‘lmasligi kerak. Bu xalaqitdan zaruriy himoyalanganlik qiymatini A_{tlg h.}=12 dB dan kichik bo‘lmaydigan qilib tanlashga imkon beradi.