1- ma’ruza kirish
O‘zgaruvchan tok elektr yoyi
Download 1.47 Mb. Pdf ko'rish
|
18-Ma'ruza
O‘zgaruvchan tok elektr yoyi o‗zgarmas tok elektr yoyidan farqli o‗laroq vaqt davomida o‗zgaruvchi kuchlanish va tokka ega. Bunda yoy razryadining tok va kuchlanishi bir davr mobaynida ikki marta nol qiymatdan o‗tib, yo‗nalishini o‗zgartiradi va elektrodlardagi qutblar o‗zgaradi. Bunday o‗zgarish jarayonining har birida yoyning o‗chishi va qayta yonishi kuzatiladi. YOyning o‗chishi esa elektrodlar orasidagi muhitda ikki jarayonning hosil bo‗lishiga olib keladi, ya‘ni elektrodlar orasidagi muhit deionizatsiyasi (yoki muhitning dielektrik bikirligi ortadi) va elektrodlardagi potensialning ortishiga olib keladi. 4.3 - rasm. 4.3-rasm 4.3.a - rasmda zanjiriga faqat aktiv qarshilik ulangan elektr yoyining toki va kuchlanishining ossilogrammasi keltirilgan. Bunda yoy toki i g va manba kuchlanishi U c bir xil fazada o‗zgaradi. Rasmda ko‗rsatilganiday yoy kuchlanishning U 1 qiymatida hosil bo‗ladi va kuchlanishning U 2 qiymatida o‗chadi. Elektrodlar qutbi o‗zgargandan so‗ng U 1 kuchlanish agar qoldiq plazmaning dielektrik bikirligidan katta bo‗lsa yoy qayta yonadi va ushbu jarayon keyingi davrlarda ham shunday qaytariladi. YOyni qayta yondirish va uning barqaror yonishini ta‘minlash uchun yoy zanjiriga, unga ketma-ket qilib induktivlik ulash tavsiya qilinadi. YOy toki va manba kuchlanishining yoy zanjiriga induktivlik ulangan xolatidagi ossilogrammalari 4.3.b - rasmda keltirilgan. Ushbu rasmdagi grafiklarning ta‘lili shuni ko‗rsatadiki, manba kuchlanishi yoydagi kuchlanish U d dan kamaygandan so‗ng yoyning o‗chmay yonishini induktivlikda to‗plangan elektromagnit energiya qo‗llab quvvatlaydi. Bu esa quyidagi shart bajarilsa amalga oshadi : 22 U d =U m Sin yoki =arcsin U d /U m (4.2) bu erda U m - manba kuchlanishining amplituda qiymati. Quyidagini inobatga olsak: Sin = 1 2 cos , lekin Cos = /2U d /U m unda 2 ä ) / 2 / ( 1 m U U Sin (4.3) (4.2) dagi qiymatni (4.3) ga qo‗ysak, U d /U m 0,54 va Cos =( /2)(U d /U m ) ( /2) 0,54=0,85 (4.4.) SHunday qilib, agar U d /U m nisbat 0,54 ga teng yoki unda kichik bo‗lsa va sos 0.85 ga teng yoki kichik bo‗lsa, yoyning barqaror yonishi ta‘minlanadi. Download 1.47 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling