1-2-TÁjiriybe jumisi. Maqset interfeysi menen taniwiw. Matritsalarni qáliplestiriw hám olar ústinde ámeller

1.2. MATLABda ápiwayı esaplawlar
MATLAB sisteması sonday islep shıǵılǵanki, esaplawlardı, paydalanıwshı programmasın tayarlamastán tuwrıdan-tuwrı orınlaw múmkin. Bunda MATLAB superkalkulyator wazıypasın atqarıp, qatarlı komanda rejiminde isleydi. Mısalı, >>2+3, ans=5; >>2*3, ans=6 hám t.b.
Sistemada islew baylanıslı (dialoglı ) xarakteristikaǵa iye bolıp, “soraw berildi - juwap alındı” qaǵıydası boyınsha islenedi, yaǵnıy paydalanıwshı klaviatura járdeminde esaplanıwı kerek bolǵan ańlatpanı kiritedi, tahrir etedi (eger kerek bolsa ) hám kirgiziwdi ENTER klaviaturasın basıw menen juwmaqlaydı.
Ulıwma alǵanda, maǵlıwmatlardı kirgiziw hám esaplawlardı ámelge asırıw tómendegishe ámelge asıriladı:

• 
  Baslanǵısh maǵlıwmatlardı kirgiziwdi kórsetiw ushın >> belginen paydalanıladı ;
  
• 
  Maǵlıwmatlar ápiwayı jazıwlı tahrir járdeminde kiritiledi;
  
• 
  Qandayda bir bir ańlatpa esaplaw nátiyjesin blokirovka qılıw ushın usı ańlatpadan keyin; (noqat útir) qóyıladı ;
  
• 
  Esaplawlar nátiyjesin kórsetiwshi ózgeriwshi anıqlanbaǵan bolsa, ol halda MATLAB sisteması bunday ózgeriwshi dep ans aladı ;
  
• 
  Ózlestiriw ámeli retinde júdá kóplab programmalastırıw tilleri sıyaqlı “:=” belgi emes, bálki matematika daǵı ápiwayı “=” ni ózi alınadı ;
  
• 
  Dúzilgen funktsiyalar (mısalı, sin) jazba xarflar menen jazıladı hám de olardıń argumentlari ápiwayı qawıslar ishinde jazıladı ;
  
• 
  Esaplawlar nátiyjesi jańa qatarda >> belgisiz shıǵadı ;
  
• 
  Baylanıs “Soraw berildi - juwap alındı” kórinisinde ámelge asadı.
  

Ekenin aytıw kerek, júdá kóplab matematikalıq sistemalarda, eger v san emes, vektor bolsa, ol halda sin (v) hám exp (v) sıyaqlı ańlatpalardı esaplab bolmaydı, yaǵnıy sistema bunday ańlatpalardı qáte dep beredi. MATLABda bolsa eger berilgen ózgeriwshi vektor (matritsa) bolsa, nátiyje de usı ólshem degi vektor (matritsa) boladı.
Komandalı rejimde bir qatardaǵı belgilerdiń maksimal sanı - 4096, m - fayllarda bolsa shegaralanbaǵan.
Ekenin aytıw kerek, ózgeriwshiler kompyuter yadında, yaǵnıy jumısshı tarawdıń (Workspace) de málim bir jay iyeleydi. Jumısshı tarawdı kereksiz ózgeriwshilerden tazalaw ushın clear funktsiyasınıń hár qıylı kórinislerinen paydalanıladı, mısalı :

• 
  clear - barlıq anıqlanǵan ózgeriwshilerdi joytıw ;
  
• 
  clear x - anıqlanǵan x ózgeriwshin joytıw ;
  
• 
  clear a b c - anıqlanǵan bir neshe ózgeriwshilerdi joytıw.