1. Additiv modelning tarkibiy tuzilishi nimalardan iborat? Ular qanday baholanadi?

17. Ishlab chiqarish funksiyalari asosida mehnat unumdorligi kapital qaytimi qanday baholnadi.
Ishlab chiqarish funktsiyasini o’rganishda ayrim ishlab chiqarish omillarining samaradorligini baholash, bir xil omillarning boshqa omillar o’rnini bosishi, texnika taraqqiyoti kabi muammolar paydo bo’ladi. bu erda K - ishlab chiqarish fondlarining hajmi; L - mehnat sarflari; - hisoblanadigan parametrlar. Ishlab chiqarish funkiyasidagi omillarning samaradorligi funktsiyaning har bir o’zgaruvchi bo’yicha birinchi tartibli hosilasi funktsiyasi bilan aniqlanadi. Xususiy hosila boshqa omilning miqdori o’zgarmas bo’lsa, omil uchun qo’shimcha mahsulotni ifodalaydi. Binobarin, eng so’nggi samaradorlik ishlab chiqarish fondlari uchun mehnat uchun esa quyidagicha bo’ladi: Eyler teoremasidan foydalangan holda yalpi mahsulotni omillar «ulushiga» ajratish mumkin; va parametrlari asosiy ishlab chiqarish fondlari va mehnatga nisbatan ishlab chiqarish hajmining elastiklik koeffitsienti hisoblanadi: Ishlab chiqarish funktsiyasini ko’rib chiqishda paydo bo’ladigan navbatdagi muhim muammo ishlab chiqarish omillari samaradorligining ishlab chiqarish ko’lami va uning kontsentratsiyasiga bog’liq holda o’zgarishidir. Real voqelikda bunday holat quyidagicha bo’lishi mumkin:ishlab chiqarish ko’lamining kengayishi bilan samaradorlik o’sishi, o’zgarishsiz qolishi, pasayishi kuzatiladi.
18. Juft regressiya nima? Chiziqli juft regressiya parametrlari qanday talqin etiladi.
Regression tahlil -hodisalar o'rtasidagi bog'lanishning statistik tahlil usuli bo'lib, bog'lanish formalarini tahlil qiladi. Regression tahlil natijalari regressiya tenglamalari va koeffitsientlarida sifat ifodasiga ega.Regression tahlil natijaviy belgiga ta’sir etuvchi omillarning samaradorligini aniqlab beradi. Regressiya so’zi lotincha regressio so’zidan olingan bo’lib, orqaga harakatlanish degan ma’noga ega. Bu atama korrelyatsion tahlil asoschilari F.Galton va K.Pirson nomlari bilan bog’liqdir. Regression tahlil natijaviy belgiga ta’sir etuvchi belgilarning samaradorligini amaliy jihatdan etarli darajada aniqlik bilan baholash imkonini beradi. Regression tahlil yordamida ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlarning kelgusi davrlar uchun bashorat qiymatlarini baholash va ularning ehtimol chegaralarini aniqlash mumkin. Regressiya parametrlarini quyidagicha aniqlash mumkin: . Chiziqsiz regressiya ikki sinfga bo'linadi: 1. tenglamaga kiritllgan o'zgaruvchilarga nisbatan chiziqsiz, lekin baholonuvchi parametrlar bo'yicha chiziqli regressiyalar; 2. baholanuvchi parametrlar bo'yicha chiziqsiz regressiya. Kiritilgan o'zgaruvchilarga nisbattan chiziqsiz regressiyaga quyidagi funksiyalar misol bo’la oladi: - turli darajali polinomlar ; - teng tomonli giperbola ; Baholanuvchi parametrlar bo'yicha chiziqsiz regressiyaga – darajali ; - ko’rsatkichli ; - eksponentsial fuktsiyalar misol bo’la oladi.

;
.