1§. Algoritmlar

 
 
Shartlarni tekshirish
siklik jarayon 
(oltiburchak)
 
Siklning boshlanishi
qism dastur 
 
qism dastur bo‘yicha hisoblash, 
standart qism dasturi 
birlashtirish (aylana) 
 
Yo‘nalish chizig‘ini o‘zgarti-
rish 
Ma‘lumotlarni kiritish va 
chiqarish parallelogramm) 
 
Ma‘lumotlarni 
kiritish 
va 
natijalarni chiqarish 
Algoritmning 
boshi 
va 
oxiri (oval) 
 
Boshlash, tamom, to‘xtash 
Chiqarish bloki 
 
Ma‘lumotlarni 
qog‘ozga 
chiqarish 
Blok-chizmalarning asosiy afzalligini, algoritmni tasvirlashning yaqqolligi 
bilan izohlash hisoblanadi.

---

Masalani yechishning algoritmlarini blok-chizmalar asosida ifoda etib 
ularning yaqqolligini ta‘minlash borasida quyidagi texnik qoidalarni inobatga 
olish kerak bo‘ladi: 
a) bloklarni gorizontal va vertikal holatda joylashtirish kerak; 
b) bloklar orasidagi masofani shunday olish kerakki, ularni ulab turuvchi 
chizig‘lar yetarli darajada kalta bo‘lsin; 
с) bloklarning geometrik o‘lchami hisoblash jarayonini tavsiflashning hajmiga 
to‘g‘ri kelishi kerak. Shu bilan birgalikda blokning uzunligi uning balandligiga 
nisbatan v=1,5*a ko‘rinishda bo‘lishi kerak; 
d) blok-chizmalarda bloklarning joylashishi va guruhlarga ajratilishi shun-
day bo‘lishi kerakki, ularni ko‘rib axborotlarni yaxshi qabul qilish ta‘minlanishi 
lozim
Yuqorida ko‗rilgan algoritmlarning tasvirlash usullarining asosiy maqsadi, 
qo‗yilgan masalani yechish uchun zarur bo‗lgan amallar ketma-ketligining eng 
qulay holatinni aniqlash va shu bilan odam tomonidan dastur yozishni yanada 
osonlashtirishdan iborat. Aslida dastur ham algoritmning boshqa bir ko‗rinishi 
bo‗lib, u insonning komputer bilan muloqotini qulayroq amalga oshirish uchun 
mo‗ljallangan 
Takrorlash uchun savollar 
1. Algoritm qanday ko‘rinishlarda beriladi? 
2. Algoritmni formula orqali belishini tushuntiring? 
3. Algoritmni jadaval ko‘rinishiga misollar keltiring. 
4. Blok-sxema nima? 
5. Algoritmik til nima? 
6. Algoritmlar dasturlash tillari orqali qanday beriladi? 
7. Algoritmning qaysi ko‘rinishi samaraliroq bo‘ladi? 
8. Algoritmlar kim uchun tuziladi? 
9. Blok-sxemaning tarkibiy qismlarini tushuntiring. 
10. Algoritmni tasvirlar usullarining maqsadi nima?