1-амалиёт машғулоти Вагоннинг юк кўтаришидан фойдаланиш коэффициентини аниқлаш Амалиёт машғулоти бажаришдан мақсад

А	АБ	Б	БО	О	ОВ	В	Втоп	ОГ	Г	Гтоп	Е
Жами
Аққ		0,5	0,2	0,3	-	0,5	-	1,3	2,5	0,4	0,8	5,1	0,5	^12,1
А	-		-	-	0,3	0,2	-	-	0,1	0,2	0,1	0,4	-	1,3
АБ	0,2	-		-	0,2	0,4	0,1	0,1	-	-	0,2	-	0,2	1,4
Б	0,3	0,2	-		-	-	-	0,2	-	0,3	-	0,1	0,1	1,2
БО	-	0,2	-	-		0,2	0,4	-	-	0,1	0,1	0,2	-	1,2
О	0,5	-	-	0,4	0,3		-	0,8	0,2	0,4	-	-	0,6	3,2
ОВ	-	-	0,4	0,2	-	-		0,2	0,1	-	-	0,2	0,1	1,2
В	-	1,0	0,4	0,1	0,2	-	-		-	0,1	-	0,4	-	2,2
Вққ	5,6-	-	0,5	-	-	0,3	0,1	0,2		-	0,3	-	-	7
ОГ	-	0,4	0,2	-	0,4	0,5	-	0,1	0,1		-	0,5	0,1	2,3
Г	-	-	0,6	0,1	-	-	0,1	0,1	0,2	-		-	-	1,1
Гққ	6,3	0,2	-	-	0,1	0,1	0,2	-	-	0,5	-		0,2	7,6
Е	0,6	-	0,3	0,2	-	-	4,2	0,2	-	0,2	0,3	-		6
Жами	13,5	2,5	2,6	1,3	1,5	2,2	5,1	3,2	3,2	2,2	1,8	6,5	1,8	47,4

Қия жадвалнинг структураси тушиниш учун қуйидаги вазиятларни аниқ тассавур қила олиш керак:

а) горизонтал қаторнинг жами ортиш миқдорини ҳаммасини ёки қабул қилиш миқдорини ҳаммасини, айрим қўшилувчилар эса мазкур станцияда ҳамма ортилган ёки қабул қилинган юклардан неча тоннаси қайерга тушириш учун етиб боришини кўрсатади;
б) вертикал графаларни жами тушириш миқдорини ҳаммасини ёки топшириш миқдорини ҳаммасини, айрим қўшилувчилар эса мазкур станцияда ҳамма туширилган ёки топширилган юклардан неча тоннаси қайердан етиб келганини кўрсатади;
в) минтақавий темир йўл бўлинмаси бўйича ҳамма қабул қилинган юклар миқдори А_ққ , B_ққ ва Г_ққ станциялари бўйича учта горизонтал қаторларнинг жамини йиғиндисидан тенг;
г) минтақавий темир йўл бўлинмаси бўйича ҳамма топширилган юклар миқдори А_топ , B_топ ва Г_топ станциялари бўйича учта вертикал графа-ларнинг жамини йиғиндисидан тенг;
д) минтақавий темир йўл бўлинмаси бўйича ҳамма ортилган юклар миқдори, қабул қилиш қаторидан ташқари, барча горизонтал қаторлар-нинг йиғиндисига тенг. Ҳамма туширилган юклар миқдори топшириш графасидан ташқари, барча вертикал графаларнинг йиғиндисига тенг;
е) маҳаллий қатновларда ташишни ҳаммаси, тўғри қатновларга мансуб бўлган барча қафас (клетка) чалардан, яъний уларда транзит, олиб кириш ва олиб чиқиш қийматлар кўрсатилганидан ташқари, барча қафасчалардаги қийматларнинг йиғиндисига тенг;
ж) охирги вертикал графадаги барча қийматларнинг умумий жами, яъний ортиш ва қабул қилишни суммаси (52,8) минтақавий темир йўл бўлинмасини ишини ташкил этади.
Қия жадвал структурасини муфассал тассавур қилиш жуда муҳим аҳамиятга эга бўлиб, барча эксплуатацион ҳисоб-китобарни асоси ва лойиҳалаш учун материал ҳисобланади.
Юқорида назарда тутилганларни инобатга олган ҳолда минтақавий темир йўл бўлинмаси режа кўрсаткичларини қия жадвалдан фойдаланиб аниқлаймиз:
– топшириш: 13,5+3,2+6,5=23,2 минг тонна;
– қабул қилиш: 12,1+7+7,6=26,7 минг тонна;
– транзит: 5,6+6,3+2,5+5,1=19,5 минг тонна;
– тушириш = умумий жами – топшириш = 47,4-23,2=24,2 минг тонна;
–ортиш = умумий жами – қабул қилиш = 47,4-26,7=20,7 минг тонна.
Ҳар бир талаба ўзининг вариантидаги қия жадвални мукаммал ўрганиб, уни асосида минтақавий темир йўл бўлинмаси учун: режанинг топшириш, қабул қилиш, транзит, тушириш ва ортиш каби кўрсаткичларини аниқлайди.


6-амалиёт машғулоти
Юк ташиш режасининг асосий ва келтириб чиқарилган кўрсаткичларини ҳисоблаш


Амалиёт машғулоти бажаришдан мақсад: Талабаларга юк ташиш режасининг асосий ва келтириб чиқарилган кўрсаткичларини ҳисоблаш бўйича билим ва кўникмаларини такомиллаштириш.
5-лаборатория ишида баён қилинганлардан маълум бўладики режада юкларни ташиш ҳажми ўнта кўрсаткичлар орқали ифодаланар экан, булар қуймдагилардан иборат,
1. Ортиш (погрузка)
2. Қабул қилиш (прием)
3. Транзит (транзит)
4. Топшириш (сдача)

5. Тўғри қатновлар (прямое сообщение)

6. Маҳаллий қатновлар (местное сообщение)
7. Олиб кириш (ввоз)
8. Олиб чиқиш (вывоз)
9. Тушириш (выгрузка)
10. Ташиш (перевозка, в целом)
Биринчи тўртта кўрсаткич – асосий кўрсаткичлар, қолганлари эса келтириб чиқарилган кўрсаткичлар ҳисобланади. Келтириб чиқарилган кўрсаткичларни асосий кўрсаткичлар ёрдамида қуйидаги формулалар билан аниқлаш мумкин:

∑Р_{олиб кириш} = ∑Р_{қабул қилиш} – ∑Р_{транзит} (1)

∑Р_{олиб чиқиш} = ∑Р_{топшириш} – ∑Р_{транзит} (2)
∑Р_{маҳал. қатн.} = ∑Р_ортиш – ∑Р_{олиб чиқиш} (3)
∑Р_{тушириш} = ∑Р_{маҳал. қатн.} + ∑Р_{олиб кириш} (4)
∑Р_{тўғри қатн.} = ∑Р_{транзит} + ∑Р_{олиб кириш} + ∑Р_{олиб чиқиш} (5)
∑Р_ташиш = ∑Р_ортиш + ∑Р_{қабул қилиш} (6)
∑Р_ташиш = ∑Р_{тушириш} + ∑Р_{топшириш} (7)

Шундай килиб юк ташиш режасини тузишда тўртта асосий кўрсаткичларни бевосита ҳисоблаб чиқилса, режанинг қолган олтита кўрсаткичларини юқоридаги формулалар ёрдамида оддий арифметик амаллар ёрдамида аниқлаб олиш мумкин.

6.1-жадвал

Минтақавий темир йўл бўлинмаси юк айланмасининг қия жадвали суткасига минг тоннада

га дан	Атоп	А	АБ	Б	БО	О	ОВ	В	Втоп	ОГ	Г	Гтоп	Е	Жами
Аққ		0,5	0,2	0,3	-	0,5	-	1,3	2,5	0,4	0,8	5,1	0,5	^12,1
А	-		-	-	0,3	0,2	-	-	0,1	0,2	0,1	0,4	-	1,3
АБ	0,2	-		-	0,2	0,4	0,1	0,1	-	-	0,2	-	0,2	1,4
Б	0,3	0,2