1-амалий иш. Киберхавфсизлик тушунчаси, унинг ташкил етувчиларининг характеристикалари. Ахборотли жамиятда хавфсизлик. Хавфсизлик тушунчаси


Кириш: ҳаракатни бажариш учун зарур бўлган маълумотлар; Ҳаракат


Download 3.93 Mb.
bet39/52
Sana19.10.2023
Hajmi3.93 Mb.
#1710308
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   52
Bog'liq
KHKE metodichka uzb (final eski) 2 (2)

Кириш: ҳаракатни бажариш учун зарур бўлган маълумотлар;

  • Ҳаракат: фаолиятнинг ўзи;

  • Амалга ошириш бўйича кўрсатма: ҳар қандай қўшимча тафсилот;

  • Натижа: фаолият натижасида ҳосил бўлиши керак бўлган маълумотлар.

    Ушбу изчил ёндашув ташкилотларда рискларни бошқариш бўйича ҳар қандай фаолиятни бошлашдан олдин зарур бўлган барча маълумотларга ега бўлишини таъминлашга ёрдам беради.
    ИСО 27005 ИСО 27001 стандартининг мувофиқлигини ҳам қўллаб-қувватлайди, чунки охирги стандарт АХБТ (ахборот хавфсизлигини бошқариш тизими) контекстида амалга оширилган ҳар қандай бошқарувлар рискга асосланган бўлиши кераклигини белгилайди. ИСО 27005 стандартига мувофиқ ахборот хавфсизлиги рискларини бошқариш жараёнини амалга ошириш ушбу талабни қондириши мумкин.
    Топшириқ:

    1. Амалий ишнинг кетма-кетлиги билан танишинг;

    2. Амалий иш бўйича таҳлил ўтказинг ва ҳисобот тайёрланг.

    3. Тест саволларига тайёрланинг.

    4. Жаҳонда амалга оширилаётган кибержиноят ва киберможароларни таҳлил қилинг.

    Назорат саволлари:

    1. Киберможаро нима?

    2. ИСО/ИЕC 27002:2013 стандартининг мақсади нимадан иборат?

    3. ИСО 27002 стандартининг вазифаси нимадан иборат?

    4. ИСО 27005 стандартида нима баён етилган?



    12-АМАЛИЙ ИШ.
    КОМПЙУТЕРНИНГ АППАРАТ ВОСИТАЛАРИГА БОҒЛАШ ДАСТУРЛАРИ. ДАСТУРИЙ ЙЕЧИМЛАР.
    Ишдан мақсад. Компютернинг аппарат воситаларини ўрганиш ва аппарат воситаларига боғлаш дастурларини таҳлил қилиш. Уларнинг дастурий ечимларини ишлаб чиқиш.
    Назарий қисм
    Дривер (Инглиз тили - ҳайдовчи, кўплик ҳайдовчилар) - бошқа дастурлар (операцион тизими) имконини беради компютер дастурий таъминот бир қурилманинг аппарат рухсат бор. Мумкин бўлмаган асосий аппарат қисмларига учун мавжуд Дриверларга одатда тизим ишламайди. Бироқ, айрим қурилмалар учун махсус Дриверлар талаб қилиши мумкин масалан, бир видео карта ёки принтер каби, одатда, бу дастурлар қурилма ишлаб чиқарувчи томонидан тақдим етилади. Умуман, дривер аппарат қурилмалар билан таъсир ўтказиш учун талаб қилинмайди (масалан, / дев / нол) Уних учун назорат қурилма билан боғлиқ бўлмаган дастурий таъминот хизматларни тақдим қилиш мумкин, (масалан, бир файлга дастури чиқиш ёзади бир принтернинг Дриверини).
    Операцион тизим стандарт команда мажмуасини тушунадиган баъзи "виртуал қурилмани" бошқаради. Дривер бу буйруқларни қурилма тўғридан-тўғри тушунадиган командаларга айлантиради. Ушбу мафкура "аппаратдан абстраcтион" деб аталади. Маҳаллий компютер технологиясида илк маротаба АК телеканалларида шундай ёндашув пайдо бўлди ва ушбу турдаги назорат дастурларига каналли дастур деб ном берилди. Дривер маълум операцион тизим воқеаларини бошқарадиган бир неча функциялардан иборат. Одатда бу 5 та асосий ҳодисадир:

    1. Дрийверни жойлаштириш. Бу ерда ҳайдовчи тизимда рўйхатга олинади, дастлабки ишга туширади ва ҳоказо.

    2. Юклаш. Чалғиган олинган ресурсларни - хотира, файллар, қурилмалар ва бошқаларни озод қилади.

    3. Дриверни очиш. Асосий ишнинг бошланиши. Одатда ҳайдовчи дастур томонидан файл сифатида, Wин32 ёки фопен () да УНИХ-каби тизимларда CреатеФиле () функциялари орқали очилади.

    4. Ўқиш / Ёзиш: дастур ҳайдовчига хизмат кўрсатадиган қурилмани ўқийди ёки ёзади.

    5. Якунловчи: Очилишнинг тескариси бўлган операция очилганда очиқ бўлган ресурсларни чиқаради ва файл идентификаторини йўқ қилади.

    ИО назорати, ИОCТЛ. Кўпинча, дривер қурилма учун махсус И / У интерфейсини қўллаб-қувватлайди. Ушбу интерфейсдан фойдаланиб, дастур ушбу қурилма томонидан қўллаб-қувватланган махсус буйруқ юбориши мумкин. Масалан, СCСИ қурилмалари учун қурилманинг таърифини олиш учун ГЕТ_ИНҚУИРЙ буйруғини юборишингиз мумкин. Wин32-тизимларида назорат қилиш ДевиcеИоCонтрол () функцияси орқали, УНИХ-да - иоcтл () ёрдамида амалга оширилади. Компютернинг асосий елементлари емас, балки бутун компютер қурилмаларининг кўпчилигини бирлаштирадиган тизимлар ривожланиб бораётганлиги сабабли, "аппарат платформаси" ёки оддий "платформа" деб номланган бундай тизимларни қўллаб-қувватлаш қулайлиги пайдо бўлди.
    Платформалар сотувчилари операцион тизимлар учун бир нечта дриверларни етказиб беришди, улар бир воситага (одатда CД-РОМ) ўрнатилди, кейин Фоур-ин-Оне ва Оне Тоуч деб номланган ўрнатиш пакетлари мавжуд бўлиб, унда Дриверларни тизимга ўрнатиш осонлашди. Бундай ҳолатда, одатда, барча Дриверларни тўлиқ автоматик ўрнатиш ёки қўлда зарур бўлганларни танлашингиз мумкин. Бироқ, битта, яхши белгиланган муддат узоқ емас еди. Замонавий атама бу каби қурилма Дриверларини тавсифлайдиган бошқарувни қўллаб-қувватлаш тўплами (ёки "платформа ёрдами тўплами"). Ҳақиқий дриверларга қўшимча равишда, бошқа ўрнатиш пакетлари каби, операцион тизим ва дастур модуллари ҳам бўлиши мумкин.
    Дривер компютер ва ташқи қурилма ўртасидаги алоқадир. Чалғиган операцион тизим қурилманинг аппаратига киришини таъминлайдиган ва ундан кейин уни бошқариш қобилиятига ега бўлган компютер дастури.

    1-расм: Дривернинг вазифалари
    Дривер барча ташқи ва ички компютер қурилмалари учун талаб қилинади. Видео карта, овоз картаси, принтер, сканер ва ҳк. Масалан, биз сканерни сотиб олдик, уни шахсий компютерга улдик, екраннинг пастки чап бурчагида шундай қурилма аниқланган ва ҳатто ишлаб чиқарувчи аниқланган хабар кўринади. Лекин, масалан, ески фотосуратларни сканерлашдан аввал, ҳеч нарса содир бўлмайди. Компютер бу браузер билан қандай ишлашни билмайди. Бу ерда ушбу браузернинг Дривери келтирилган. Тизимда ҳеч қандай овоз Дривери бўлмаса, сиз мусиқа тинглай олмайсиз. Видео билан бир хил бўлса, екран ўлчамлари ўйинларни ўйнаш учун тузилган бўлиши мумкин емас. Дриверларнинг бир қисми аллақачон Wиндоwсда мавжуд. Оддий веб-камералар учун ҳатто дриверга керак бўлмаса ҳам, клавиатура Дриверини, сичқончани махсус ўрнатишга ҳожат йўқ. Агар мултимедия учун тугмачали тугмачалар ёки қўшимча тугмачалар билан клавиатура ўрнатилган бир сичқончани бўлса, қўшимча ўтин бўлмасдан амалга ошириш мумкин емас.

    Download 3.93 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
  • 1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   52




    Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
    ma'muriyatiga murojaat qiling