1-Amaliy ish Milliy va jahon telekommunikatsiya tarmoqlarini qurish tamoyillarini o‘rganish. Ishning maqsadi
Download 0.67 Mb.
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- 1.1. Topshiriq
- NAZARIY MALUMOTLAR 13.1. Milliy telekommunikatsiya tarmoqlarini qurish tamoyillari
|
1-Amaliy ish Milliy va jahon telekommunikatsiya tarmoqlarini qurish tamoyillarini o‘rganish. Ishning maqsadi Aloqa tarmoqlari tushunchasi, ularning turlari, telefon tarmog‘ining telekommunikatsiya tarmog‘idan farqi, kontinental, milliy, zona, lokal TK tarmoqlarini qurish tamoyillari, O‘zbekiston milliy TK tarmog‘i, raqamlash tizimini o‘rganish. 1.1. Topshiriq 1. Ikki terminalning telekommunikatsiya yo'lining strukturasini tuzing, terminal raqamini va terilgan raqamni ko'rsating. Terilgan raqamdagi belgilarning maqsadini tushuntiring (7.1-jadvalga qarang). 1.1-jadval. Vazifa variantlari
Рис.7.1. Схема сети ТфОП Рис.8.2. Структура междугородной/международной сети Узбекистана HISOBOT MAZMUNI 1. Variant bo'yicha milliy tarmoqda aloqani tashkil etish sxemasi 2. Individual topshiriq bo'yicha javob berish uchun yo'l sxemalari 3, 4. Yo'l sxemalarining xususiyatlari, berilgan yo'lni yaratish uchun terilgan raqamning tuzilishi. 3. Xavfsizlik savollariga javoblar NAZORAT SAVOLLARI 1. Aloqa tarmog'ining maqsadi nima? 2. Aloqa tarmoqlarining qanday turlarini bilasiz? 3. Telefon tarmog'i va telekommunikatsiya tarmog'i o'rtasidagi farq nima? 4. Qanday telekommunikatsiya tarmoqlarini bilasiz? 5. Telekommunikatsiya tarmog'iga qanday talablar qo'yiladi? 6. “Jahon tarmoq” atamasi nimani anglatadi? 7. Yer shari hududida nechta “telefon qit’alari” tashkil etilgan? "Telefon qit'alari" kodlariga qanday misollar keltiriladi? 8. Har qanday "telefon qit'asi" telekommunikatsiya tarmog'i qanday tarkibiy qismlardan iborat? 9. "Telefon qit'alari" o'rtasidagi aloqani tashkil etishning asosiy markazi qaysi kommutatsiya tugunidir? 10. ST-1, ST-2, ST-3 ning maqsadi nima? Ular orasidagi aloqa qanday tashkil etilgan? 11. “Milliy tarmoq” atamasi nimani anglatadi? 12. Milliy tarmoqlarda UAK-I, UAK-II ning maqsadi nima? 13. UAK-I, UAK-II miqdori nima bilan belgilanadi? 14. AMTSning maqsadi nima? 15. O‘zbekiston Respublikasi telekommunikatsiya tarmog‘i nechta telefon zonasidan iborat? 16. O zbekistonning zonalari nechta belgilar uchun kodlangan va nima uchun? 17. O'zbekiston telekommunikatsiya tarmog'i nimalardan iborat? 18. Shaharlararo aloqani tashkil etishda terilgan raqam qanday tuzilishga ega? Raqamdagi har bir guruhning maqsadini tushuntiring. 19. TAE-FOCL O'zbekistondan qanday o'tadi? 20. “Zonaal telekommunikatsiya‘i” atamasi nimani anglatadi? 21. “Zona”ga bir nechta lokal tarmoqni kiritish mumkin? Ular qanday kodlangan? NAZARIY MA'LUMOTLAR 13.1. Milliy telekommunikatsiya tarmoqlarini qurish tamoyillari Milliy telekommunikatsiya tarmoqlari - bu alohida davlatlar hududidagi tarmoqlar bo'lib, u o'z hududi abonentlariga butun dunyo tarmog'iga kirish huquqini beradi. Milliy telekommunikatsiya tarmoqlari mintaqaviy telekommunikatsiya tarmoqlari bo'lgan quyi ierarxiya tarmoqlari asosida quriladi. Zonali tarmoqlarning soni va milliy tarmoqlarning qurilishi turli hududlardagi telefon zichligiga, hududlarning o'zaro jalb qilinishiga, hududiy ob'ektlarning konfiguratsiyasiga, ularning o'lchamlariga va boshqalarga bog'liq. Milliy telekommunikatsiya tarmog'ini qurish uchun davlat hududi zonalarga bo'lingan. Hududlarga bo'linishda yuqorida keltirilgan barcha talablar hisobga olinadi. Zonalar soniga qarab, zona kodidagi raqamlar soni aniqlanadi. Hudud kodi ABC (uchta raqam), BC (ikki raqam) va C (bir raqam) bo'lishi mumkin. Mamlakatlarning milliy tarmoqlarida liniyalardan samaraliroq foydalanish uchun har bir zonaga ulangan liniyalar birlashtirib, kattalashtirilgan to'plamlarni yaratadi. Shu maqsadda har bir zonada maxsus avtomatik kommutatsiya bloklari (ASC) o'rnatilgan. ASN ning vazifalari turli zonalarning ATE o'rtasidagi aloqani ta'minlashdan iborat. AAClar o'zlarining AAC-I (birinchi sinf) va AAC-II (ikkinchi sinf) ierarxiyasiga ega. UAK-I eng katta tugun, ya'ni radial-tugun qurish usuli bo'yicha qurilgan tarmoqning markazidir. UAK-II pastki bo'g'in bo'lib, bir nechta kommutatsiya zonalarini qamrab olishi mumkin. AAC-I bir nechta mintaqalarni AAC-II ga birlashtiradi. UAK kuchli chiziqli to'plamlar kesishmasida joylashgan. Bundan tashqari, har bir maʼmuriy markazda (respublika yoki viloyat) avtomatik shaharlararo telefon stansiyasi (AMTS) oʻrnatilgan. Zonadagi AMTS funksiyasi zona abonentlarining shaharlararo va hududiy aloqalarini tashkil etishdan iborat. Davlatning telekommunikatsiya tarmog'ida "har biri har biri bilan" tamoyili bo'yicha bir-biriga ulangan bir nechta UAK-I tashkil etilishi mumkin. Agar ba'zi AAC-II o'rtasida sezilarli o'zaro tortishish mavjud bo'lsa, ikkinchisini ortiqcha yuklamaslik uchun ular o'rtasida AAC-I ni chetlab o'tib, to'g'ridan-to'g'ri aloqalar tashkil etiladi. Shuningdek, AMTS o'rtasida. Milliy tarmoqni barpo etishning bir misoli O'zbekiston va MDH mamlakatlari tarmog'idir. Sobiq SSSRning butun hududi har bir ittifoq respublikasi hududini ifodalovchi 15 ta tranzit hududga bo'lingan. Har bir shunday tranzit zonada UAK-I va bir yoki ikkita UAK-II o'rnatilgan. Barcha UAK-I "har biri har biri bilan" tamoyili bo'yicha o'zaro bog'langan. Har bir viloyat markazi va yirik shaharlarda AMTS o‘rnatildi. Parchalanish vaqtida sobiq ittifoq 172 zonani o'z ichiga olgan bo'lsa, kelajakda uni 400 zonaga oshirish rejalashtirilgan edi. Shuning uchun hudud kodi uch xonali - ABC qabul qilindi. Masalan: Moskva - 095, Sankt-Peterburg - 812, Olma-Ota - 327, Toshkent - 371 va boshqalar. UAK-I, UAK-II, AMTS o'rtasidagi aloqani tashkil qilish sxemasi 7.1-rasmda ko'rsatilgan. 13.1-rasm. Aloqani tashkil etish sxemasi Mamlakat hududida joylashgan har qanday ikkita ATE o'rtasidagi ulanish yo'lidagi ASN soni "to'rttadan oshmasligi kerak". ATElar orasidagi almashinadigan uchastkalar soni bo'yicha eng uzun yo'l oxirgi tanlov yo'li deb ataladi. Turli zonalarning ATE o'rtasidagi aloqa turli yo'llar bilan amalga oshirilishi mumkin. Avvalo, agar ushbu ATElar o'zaro bog'langan bo'lsa, to'g'ridan-to'g'ri aloqa qo'llaniladi. Bu yo'l eng qisqa yo'l bo'lib, asosiy yo'l yoki birinchi tanlov yo'li deb ataladi. U yuqori foydalanish yo'lidir. Boshqa barcha yo'llar aylanma yo'llar yoki oxirgi tanlov yo'llari deb ataladi. Agar birinchi tanlash yo'li band bo'lsa, u holda ulanish aylanma yo'llardan biri orqali amalga oshiriladi. Bunday holda, aylanma yo'llar qat'iy ketma-ketlikda tanlanadi - kommutatsiya qilingan bo'limlar soni ortishi bilan. Agar to'g'ridan-to'g'ri va barcha qisqa aylanma yo'llar band bo'lsa, oxirgi tanlov yo'li deb ataladigan eng uzun aylanma yo'l band bo'ladi. Jahonning ko‘pgina mamlakatlari kirgan, elektron aloqaning xalqaro ittifoqi yerning butun territoriyasini, ya’ni 6 qit’ani 8 elektron aloqaning bo‘laklarga bo‘lgan. Har bir bo‘lak bir necha davlatlarning telekommunikatsiya tarmoqlarini birlashtiradi. Bu bo‘laklarga kiradigan davlatlar nomi:
Shimoliy va markaziy Amerika; Afrika; Yevropa; Janubiy Amerika; Kichik Osiyo, Avstraliya, Okeaniya; Rossiya va sobiq sovet ittifoqining ba’zi bir respublikalari; Markaziy Osiyo va Uzoq Sharq; Hindiston va yaqin Sharq. Elektr aloqani tashkil qilish uchun transportirovka tarmog‘ini yaratish kerak. Bu tarmoqni yaratish uchun oldin xalqaro kommutatsiya markazlarini o‘rnatish joyi aniqlanadi. Butun jahon telekommunikatsiya tarmog‘ini yaratish uchun har bir elektr aloqa bo‘laklarida xalqaro kommunikatsiya markazi o‘rnatiladi. Ularni bir-biri bilan bog‘lash uchun yerni sun’iy yo‘ldoshi kanallarini, elektr aloqa kabellarini (mis, simli, optik tolali aloqa liniyalari va x.k.) yoki Trans-Osiyo-Yevropa magistrali kanallarini yoki radio kanallarni ishlatish mumkin. Hozirgi vaqtda birinchi aloqa bo‘lagida Nyu-York shahrida 3- bo‘lagida London shahrida, 5- bo‘lagida Sidney va Singapur shaharlarida, 6- bo‘lagida Moskva shahrida 7- bo‘lagida Tokio shaharida xalqaro kommunikatsiya markazining uchta sinfi mavjud. Birinchi sinfi (XKM 1) tranizit kommutatsiya tuguni bo‘lib, har bo‘lak kirishida o‘rnatiladi. Bu xalqaro kommutatsiya tuguni bo‘lib, har bo‘lak kirishida o‘rnatiladi. Ikkinchi va uchinchi sinflari (XKM2) shu bo‘lak mintaqasida kommutatsiya markazini yaratish uchun ishlatiladi. XKM2 bir necha mamlakat yoki bitta mamlakat territoriyasiga xizmat ko‘rsatadi. Lekin bu sinflar soni tanlab olinayotganda ikkita foydalanuvchi orasidagi kommutatsiya tugunlarni soni 12 tadan oshishi mumkin emas. Shuning uchun ko‘proq faqat bitta xalqaro kommutatsiya markazidan XKM1 ishlatiladi. (10.1-rasm.) Ular bir-biri bilan “har bir har biri bilan” usulda ulanadi. 7.1- rasm. Butun jaxon telekommunikatsiya tarmog‘i. 7.2-rasm.XKM uchta sinfini ulanishi. Har bir elektr aloqa bo‘lakka o‘z indeksi beriladi. Har bir bo‘lak indeksi, qanday davlatlarni o‘z ichiga olishi va shu davlatlar kodini keltiramiz. Birinchi elektr aloqa bo‘lagi Indeksi 1. Davlatlar: AQSh -1, Kanada 1. Ikkinchi bo‘lak Indeksi 2. Davlatlar va ular kodi: Aljir -273, Misr-20, Kongo-242, Efiopiya -251, Uganda -256, Tunis -216, Togo -228, Tanzaliya -225, sierra –lione -232, Senegal -221, Ruanda -250, Nigeriya -234, Mozambik – 258, Marakko – 212, Mali – 223, Malavi -265, Liviya – 218, Liberiya -231, Lesoto -266, Kongo – 242, Keniya -254, Kamerun -237, Zimbiya – 260, Zimbabe -263, Gviniya -224, Gani -233, Gambiya -220. Uchinchi bo‘lak Indeks 3 va 4. Davlatlar va ular kodi: Avstriya -43, Albaniya -355, armeniya – 374, Belorus -375, Gibraltar -350, Belgiya -32, Bolgariya -359, Bosniya, gersogavina -367, buyuk-Britaniya -44, Vengriya -36, Germaniya -49, Gresiya -30, Daniya -45, Irlandiya -353, Islandiya – 354, Ispaniya -34, Italiya -39, Kipr -357, Litva -370, Latviya -371, Luksemburg -352, Makedoniya -389, Moldovo -373, Portugaliya -351, Sloveniya -386, Xarvatiya -385, Chexiya -420, Shveysariya -41, Shvesiya -46, Estoniya -372, Yugoslaviya-381. To‘rtinchi bo‘lak Indeks 5. Davlatlar va ular kodi: Argentina -54, Beliz -501, Boliviya -591, Braziliya -55, Vengesuela -58, Gaiti -501, Gayana -592, Gvatimala -502, Gonduras -504, Kolumbiya -57, Kosta –Rika -506, Kuba -53, Meksika -52, Nikaragua -505, Paragvay -595, Peru -51, Urugvay -596, Chili -56, Ekvador -593. Beshinchi bo‘lak Indeks 6. Davlatlar va ular kodi: Avstraliya -61, Indoneziya -62, Malayziya -60, YangiZellandiya -64, Tailand -66, Felipinlar -63. Oltinchi bo‘lak Indeks 7. Davlatlar va ular kodi: Rossiya -7, kazaxstan -7 va ba’zi sobiq ittifoqini respublikalari shu jumladan O‘zbekiston Respublikasi -7. Yettinchi bo‘lak Indeks 8. Davlatlar va ular kodi: Yaponiya -81, Janubiy Korea -82, Vetnam -84, Shimoliy Koreya -850, Kombodjo -855, Xitoy -86, Laos -856, Tayvan -886. Sakkizinchi bo‘lak Indeks 9. Davlatlar va ular kodi: Turkiya -90, Xindiston -91, Pokiston -92, Irak -964, Butan -975, Iordaniya -962, Yemen -967, Isroil -972, Baxrayayn -973, Shri- Lanka -94, Birlashgan Arab Amirligi -974, Eron -98, Todjikiston -992, Turkmaniston -993, Azarbayjon -994, Gruziya -995, Qirg‘iziston -996, O‘zbekiston -998. Xalqaro abonent liniya raqamining umumiy ko‘rinishi. 8-10 x xxxx Yoki
Bu yerda birinchi raqam 8 yoki 0- shaharlararo kommutatsiya tuguniga chiqish kodi; 10 yoki 0- xalqaro kommutatsiya chiqish kodi; α, yoki α β, yoki α βγ – elektr aloqa bo‘lak indeksi va davlat kodi; AVS yokiVS yoki S – davlatdagi hudud yoki shahar kodi; Ab x xxxx – mahalliy tarmoqdagi abonent liniya raqami.
Download 0.67 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||