1-amaliy mashg’uloti: О’quvchilarning jismoniy rivojlanishini gigiyenik baholash

1-jadval 
1–7 yoshdagi bolalarning о’rtacha kо’rsatkichlari 
Bolalar 
yoshi 
Bо’yi sm 
Og’irligi (kg) vazni 
Qizlar 
О’g’il bolalar 
Qizlar 
О’g’il bolalar 
1 – yosh 
72 – 77 
73 – 79 
9,1 – 10,3 
10,0 – 11,5 
2 – yosh 
82 – 90 
85 – 92 
11,7 – 14,1 
12,4 – 13,7 
3 – yosh 
91 – 99 
92 – 99 
13,1 – 16,7 
13,7 – 16,1 
4 – yosh 
95 – 106 
98 – 107 
14,4 – 17,9 
15,5 – 18,9 
5 – yosh 
104 – 114 
105 – 116 
16,5 – 20,4 
17,4 – 22,1 
6 – yosh 
111 – 121 
111 – 121 
19,0 – 23,5 
19,7 – 24,1 
7 – yosh 
118 – 129 
118 – 129 
21,5 – 27,5 
21,6 – 27,9 
Somatometrik kо’rsatkichlar quyidagicha aniqlanadi:
Bо’yning о’lchamini olish uchun bо’yning balandligi rostomer - bо’y 
о’lchash asbobi yordamida о’chanadi. Tekshiriluvchi orqasi bilan rostomerga turadi. 
Bunda tekshiriluvchining kuraklari, dumbasi va tavoni rostomerga tegib turishi 
A
N
TROP
O
M
ET
RI
Y
A
SAMOTOMETRIYA
bo'y, vazn, bosh aylanasi, ko'krak qafasi aylanasi
SAMATOSKOPIYA
Yog’ qatlami, Kо’krak qafasi, Tashqi qoplam, 
Qaddi-qomat shakli, Mushaklarning 
rivojlanganligi, Yassioyoqlik, Oyoqlar shakli, 
Suyaklarning rivojlanganligi
FIZIOMETRIYA
Yelka muskul kuchini o'lchash, O'pkaning tiriklik 
sig'imini o'lchash

---

8 
kerak. Tik turganda bо’y rostomer shkalasining chap qismidan aniqlanadi. О’tirgan 
holda о’lchanganda tekshiriluvchining kuraklari rostomerga tegib turishi kerak.
Kо’krak qafasi aylanasi. Kо’krak qafasining aylanasi uchta holatda –
maksimal nafas olganda, maksimal nafas chiqarganda va pauzada о’lchanadi. Bunda 
tekshiriluvchi qо’llarini yonga ochib turadi. Erkaklarda kо’krak aylanasi 
о’lchanganda santimetr lenta kurakning pastki uchiga va kо’krak bezini о’rtasiga 
qо’yiladi.Ayollarda santimetr lenta yordamida kо’krakning yuqori qismidan 
aylantirib о’lchanadi. 
A) 

---

9 
B) 
V) 
1-rasm. a) Bо’yni о’lchash; b) tibbiyot tarozisida vazn о’lchash; v) Kо’krak 
qafasini о’lchash 
Quyidagi jadval olingan natijalar yordamida tо’ldiriladi va 1-jadval bilan 
solishtiriladi.