1. analitik ximiyanin maqseti ham waziypalari?

Sulfidli klassifikatsiya.
Usildi XVIII asr aqirinda Bergman usinis qilg’an, XIX a’sir basinda Bertselius rawajlandirga’n, Roze uzil kesil ilmiy tiykarlag’an ha’m juwmaqlag’an alim N.A. Mensutkin (1871y). Atinan ko’rinip turg’aninday, bul klassifikatsiyadag’i kationlar sulfidler, xloridleri ha’m karbonatlarinin’ eriwshen’ligindegi pariqqa tiykarlanadi.
1. Na⁺, K⁺, NH⁺₄, Mg²⁺ topar reagent joq
2. Ca²⁺, Sr²⁺, Ba²⁺ topar reagent (NH₄)₂CO₃
3. Fe²⁺, Fe³⁺, Zn²⁺, Al³⁺, Cr³⁺, Co²⁺, Ni²⁺, Mn²⁺ topar reagent (NH₄)₂S
a) Al³⁺, Cr³⁺, (NH₄)₂S penen gidroksidler halinda sho’gedi (ammiakli bufer aralaspa qatnasinda).
b) Fe²⁺, Fe³⁺, Zn²⁺, Co²⁺, Ni²⁺, Mn²⁺, (NH₄)₂S penen sulfidler halinda sho’gedi (ammiakli bufer aralaspa qatnasinda)
4. Cu²⁺, Cd²⁺, Hg²⁺, Bi³⁺, As⁵⁺, Sb³⁺, Sb⁵⁺, Sn²⁺ pH-0,5 ta barlig’i H₂S penen sulfidler halinda sho’gedi. Bul sulfidler suwda ha’m suyiltirilg’an mineral kislotalarda eriydi.
5. Ag⁺, Hg²⁺, Pb²⁺ - topar reagent 2n HCl
1. III ha’m IV toparlar sulfidlerinin’ eriwshen’ligi bir-birine jaqin. Sol sebepli ajratiw toliq bolmaydi yaki bul fakt olardi ajratiwdi qiyinlastiradi. Na’tiyjede birgelesip sho’giw payda boladi. Ma’selen: SnS penen birge CoS ha’m NiS, CdS penen ZnS birgelesip sho’gedi.
2. H₂S li suw, (NH₄)₂S ko’binese oksidleniw na’tiyjesunde SO₄^-- anionin tutadi ha’m Ba⁺⁺, Sr⁺⁺ ha’m bolmay Ca⁺⁺ ni sulfatlar halinda sho’ktiredi.
3. I topar kationlarnin’ aqirinda «ashiliwi» aniq emes na’tiyjelerge alip keliwi mu’mkin. Sebebi, eritpe ko’p ma’rte suyiltiriladi ha’m I topar kationlari kontsentratsiyasi kemeyip reaktsiya shiqpaslig’i mu’mkin.
4. IV topar kationlarin konts. HNO₃ da eritilgende, HgS ha’m eriydi RbS bolsa PbSO₄ ke shekem oksidlenedi ha’m ajiralatug’in S penen birge sho’kpede qaladi. Na’tiyjede Hg⁺⁺ ha’m Rb⁺⁺ «jog’altiliwi» mu’mkin.
5. Kationlardi toliq analiz qiliwda bul usil 25-30 saatqa shekem waqitti aladi. Bul bolsa islep shig’ariw talaplarina juwap bermeydi.
6. N₂S za’h’a’rli, onin’ menen islew arnawli xanani ha’m ku’shli ventilyatsiyani ha’ m de ixtiyat sharalarin talap etedi.
7. Lekin bul metod basqalarg’a salistirg’anda quramali islep shig’ilg’an.