1, Axborot va uning xususiyatlari haqida malumot ehm turlari va ularning imkoniyatlari

73. Malumotlarni havfsizligini taminlash. Kod tushunchasi. Axborot xavfsizligini ta’minlash.Axborot xavfsizligini ta’minlash – bu foydalanuvchining axborotlarini himoyalashga quyilgan me’yor va talablarni bajarishidir. Axborot xavfsizligi esa bu axborot foydalanuvchilariga va ko‘plab axborot tizimlariga zarar keltiruvchi tabiiy yoki sun’iy xarakterga ega tasodifiy va uyushtirilgan ta’sirlardan axborotlarni va axborot kommunikatsiya tizim ob’ektlarining himoyalanganligidir. Login tushunchasi. Login – shaxsning, o‘zini axborot kommunikatsiya tizimiga tanishtirish jarayonida qo‘llaniladigan belgilar ketma-ketligi bo‘lib, axborot kommunikatsiya tizimidan foydalanish huquqiga ega bo‘lish uchun foydalaniluvchining maxfiy bo‘lmagan qayd yozuvi hisoblanadi. Parol tushunchasi.Parol – uning egasi haqiqiyligini aniqlash jarayonida tekshiruv axboroti sifatida ishlatiladigan belgilar ketma-ketligi. U kompyuter bilan muloqot boshlashdan oldin, unga klaviatura yoki identifikatsiya kartasi yordamida kiritiladigan harfli, raqamli yoki harfli-raqamli kod shaklidagi mahfiy so‘zdan iboratHar bir axborot bir necha xil usulda kodlanishi mumkin. Kompyuterlarning vujudga kelishi bilan alohida inson va butun nsoniyat ishlatadigan barcha ko’rinishdagi axborotlarni kodlash zaruriyati paydo bo’ldi. Ammo axborotlarni kodlash muammosini yechishni insoniyat kompyuterlar paydo bo’lishidan ancha oldin boshlagandi. Insoniyatning olamshumul kashfiyoti –yozuv va arifmetika-nutq va raqamli axborotni kodlash sistemasidan boshqa narsa emasdi. Axborot hech qachon sof holatda bo’lmagan, u har doim qandaydir kodlangan ko’rinishda bo’lgan. Ikkili kodlash-axborotni ifodalashning keng tarqalgan usullaridan biridir. Hisoblash mashinalarida, robotlarda, raqamli dastur boshqaruvidagi stanoklarda umumiy qonundagidek, hamma informatsiya , apparat bajaradigan barcha ishlar, ikkilik alfavit so’zlari ko’rinishida kodlanadi.
74. Paint va Word Pad dasturlarining imkoniyatlarini tushuntiring PowerPoint dasturi MICROSOFT firmasining WINDOWS qobig`i ostida yaratilgan bo`lib, ushbu dastur prеzеntatsiyalar (taqdimot qilish, ya`ni tanishtirish) bilan ishlash uchun eng qulay bo`lgan dasturiy vositalardan biridir. Bu dastur orqali barcha ko`rgazmali qurollarni yaratish va ba`zi joylarda esa ma`lumotlar bazasi sifatida ham qo`llash mumkin. Ayrim hollarda bu dasturdan multimеdia vositalarini boshqarish va ularni qo`llab, namoyish etuvchi qurilmalarga yuborish vazifalarini ham bajarish mumkin. Пуск tugmasini bosamiz, keyin Всепрограммы bo`limini
tanlaymiz. Shu bo`limdagi Стандартные guruxini topib ichidagi Блокнот nomli dasturni ishga tushiramiz. Yozilgan matnli faylni saklash uchun sichkoncha bilan menyuning Файл bo`limini tanlab ichidagi Сохранитькак (yoki Сохранить) buyrugini tanlaymiz. Natijada Сохранениедокумента oynasi paydo buladi. Bu oyna orkali fayl saklanishi kerak bo`lgan papka ichiga kirib oynaning pastki qismida joylashgan Имяфайла satriga saklanayotgan faylning nomini yozamiz va Сохранить tugmasini bosamiz. Qaysidur matnli faylni taxrirlash yoki kurish uchun ochmokchi bo`lsak u holda sichkoncha bilan menyuning Файл bo`limini tanlab ichidagi Открыть buyrugini tanlaymiz. Natijada saklashda chikkan oynaga uxshash Открытыедокумента nomli oyna xosil kilinadi. Shu oyna orqali biz kerakli faylni topib, uni tanlab Открыть tugmasini bosamiz. Matnli faylni bosmaga (printerga) chikarmokchi bulsak sichkoncha bilan menyuning Файл bo`limini tanlab ichidagi Печать buyrugini tanlaymiz.