1. Bibliografik axborotning zamonaviy tushunchasi Bibliografik faoliyat

---

8-mavzu: Yig‘ma bibliografik ma’lumotlar bazasini shakllantirish 
va yuritish.(2 soat amaliy mashg`ulot) 
Reja: 
1. Bibliografik axborotning zamonaviy tushunchasi 
2. Bibliografik faoliyat 
3. Bibliografiyaning obektlari 
4. Ma’lumotlar bazasi haqida asosiy tushunchalar

1.Bibliografik axborotning zamonaviy tushunchasi 
 
Bibliografiya 
- 
so‘zi 
birinchi 
marta 
Qadimgi 
Gretsiyada 
qo‘llanilgan. 
So‘zma-so‘z 
tarjima 
qilinganda 
“biblion” 
— 
„kitob”, 
“grapho” — „yozaman” degan ma’noni anglatadi. Kitob nashr etish ishi 
boshlangunga qadar bu tushuncha kitobni yozish, ko‘chirib yozish ma’nosida 
qo‘llanilgan. U vaqtlarda kitobni yozish va ko‘chirib yozish qo‘l mehnati bilan 
amalga oshirilgan. Bu ishni bajarganlarni bibliograflar deb atashgan. O‘sha paytda 
bibliograflardan 
alohida 
mukammal 
bilim 
talab 
etilmasdan, 
faqat 
yozishni va o‘qishni bilish talab qilingan bo‘lsa-da, bu ish juda yuqori malakali va 
istiqbolli ish hisoblangan. Qog‘oz kashf bo‘lgunga qadar O‘rtayer dengizi 
mamlakatlarida papirus, Mesopotamiyada loy plastinkalardan, Xitoyda ipakdan, 
Hindistonda palma daraxti barglaridan foydalangan holda axborotning qo‘lyozma 
shakllarini tarqatishgan. Ikki yarim ming yil mobaynida qadimgi hujjatli 
manbalarni o‘rganish bibliografik axborotni tashkil etuvchi matnlarni aniqlashga 
imkon berdi. Bular quyidagilardan iborat: bibliografik kirish, matn ichi ro‘yxatlari, 
mashhur mualliflar asarlarining ro‘yxati, kutubxona kataloglari, bibliografik 
ro‘yxatlar. 
Bibliografik axborot — asar haqidagi m a’lumotdir. Axborotning boshqa 
turlaridan farqi shundaki, bibliografik axborot murakkab ijtimoiy hodisa bo‘ib, uni 
tuzish, yoshi, kasbi, mutaxassisligi, qiziqishi, maqsadi, tayyorgarlik darajasiga 
kokra, turli xil iste’molchilarga uzatishda mutaxassis-bibliograflar ishtirok 
etadi. 
Asosiysi, 
bibliografik 
axborot 
— tushunish va foydalanish 
uchun zarur boigan hujjatlar haqidagi axborot yoki ikkinchi darajali axborotdir. 
Bibliografik axborotning asosiy ijtimoiy vazifasi jamiyatning yoki alohida 
iste’molchilarning turli xil axborotga boigan talablarini qondirishdan iborat.