1. Bibliografik axborotning zamonaviy tushunchasi Bibliografik faoliyat

“Axborot” — lotincha “information” so‘zidan olingan boklib, 
tushuntirish ma’nosini anglatadi va biror narsa haqida ma’lumot yoki 
xabar beradi. Hozirgi paytda bibliografik axborotni qaror toptirish va uni 
uzatish shakllari turlichadir: eng sodda axborot xabarlaridan to tuzilishi va qamrab 

---

olish darajasiga ko‘ra murakkab an’anaviy bosma shakldagi bibliografik 
qo‘lanmalar va, shuningdek, elektron shakldagi ma’lumotlar bazasigacha. 
Bibliografik yozuv — bibliografik axborot elementi va bibliografik qidirish 
maqsadida hujjatning tarkibi va mazmuni haqidagi rasmiy m a’lumot bo‘lib, 
odatda, o‘ziga xos ahamiyatga, funksiyaga, aniq axborot berishga mo‘ljallangan bir 
qancha elementlardan tashkil topadi. Bibliografik yozuv turli xil bibliografik 
qo‘llanmalarni tuzish, kutubxona kataloglarini tashkil etish va boshqa maqsadlarda 
qollaniladi. Shuning o‘zi uning turli tumanligini va xususiyatini ko‘rsatadi. 
Xususan, an’anaviy va elektron kataloglarda qo‘llaniladigan bibliografik 
yozuvlarda, albatta, nashrni fondda saqlash shifri ko‘rsatiladi. Umumlashma 
bibliografik yozuvda qayta nashr haqidagi, bir nashrning yoki hujjatning bir necha 
xil tarjimalari va unga berilgan taqrizlar haqidagi ma’lumotlar to‘planadi. Masalan, 
taqrizlar haqidagi bibliografik yozuv ikkita yozuvni birlashtiradi: hujjatning 
bibliografik yozuvi va taqrizning bibliografik yozuvi. Bibliografik yozuvlar unga 
kiritilgan elementlarning tarkibiga kokra ham ajratiladi. Bular: tafsiv boshi, 
bibliografik tavsif, annotatsiya yoki referat, indekslash tushunchalari, hujjatni 
saqlash shifri, yo‘naltirish, xizmatgaoid ma’lumotlar. Har bir element hujjat 
xarakterini u yoki bu darajada ochib beradi. Bibliografik axborotning murakkab 
shakli bibliografik qo‘llanmalardir. 
Bibliografik