1-bilet Hayvonlarning oziqlanishi va oziq turiga qarab ixtisoslashishi

3.havonlarning konsumetlar sifatida turli pogonalarga ajralishi
3. Hayvonlar konsumentlar sifatida turli pog’onalar (guruhlar)ga ajralishi.
Tirik organizmlarning ikkinchi bir kattagina qismi geterotrof organizmlar bo’lib, tayyor organik birikmalardan foydalanib, o’zlari uchun zarur bo’lgan moddalar va energiyani oladi. Bunday organizmlar konsumentlar deyiladi. Konsumentlar deb oziqa va suv bilan birga elektrolitlar deb ataluvchi anorganik birikmalarni ham qabul qilib, organizmdagi ichki suyuq muhit tarkibidagi osmotik bosimni tartibga soladi. Geterotroflarning aksariyati tirik organizmlar (o’simlik va hayvonlar) bilan oziqlansa, organizmlarning uchinchi bir qismi hisoblanmish- mikroorganizmlar (saprofitlar) o’lik hayvon tanalari va o’simlik qoldiqlarini chiritib, minerallashtirib, dastlabki anorganik holatiga olib keladi. Bunday organizmlar redusentlar yoki organik moddalarni parchalovchilar deyiladi. Hayvonlar orasida birlamchi, ikkilamchi va uchlamchi konsumentlar farq qilinadi. Birlamchilari o’simlikxo’rlar - fitofaglar bo’lib, fitoplankton yoki o’simliklarning vegetativ qismlari (barg, poya, ildiz, tuganak, piyozbosh), urug’, meva hamda o’simlik shiralari bilan oziqlanadi.Ikkilamchi konsumentlar - zoofaglar bo’lib, ularning asosiy oziqasi fitofaglar hisoblanadi. Zoofaglar bir necha kichik guruhlarga bo’linadi, ya’ni suvning butun qalinligida passiv yoki aktiv holda yashovchi mayda organizmlar (plankton) bilan oziqlanuvchi planktonxo’rlar (suv hasharotlari, qisqichbaqasimonlar) suv tubida yashovchi organizmlar bilan oziqlanuvchi bentosxo’rlar (baliq, amfibiya, reptiliyalar) shuningdek, ushbu kichik guruhga hasharotxo’r qush va sut emizuvchilar, yirtqichlar, tashqi va ichki parazitlar kiradi.Uchlamchi konsumentlar - saprofaglar, o’lik organik moddalar bilan oziqlanadi. Bularga nekrofag (o’lgan hayvon tanasi qoldig’i bilan), kaprofag (ekskrementlar bilan).Hayvonlar orasida faqat bir xil oziqa bilan oziqlanuvchi guruhlar anchagina. Toza fitofaglar hasharotlar va nematodalar orasida anchagina. Ushbu hayvonlar orasida toza zoofaglar ham bordir. Parazit nematodalar, trematodalar, sestodalar, yirtqich va parazit hasharotlar