1-bilet Shayboniylar davlatining tashkil topishi

2. Sherg‘ozixon madrasasi.
Sherg' ozixon madrasasi XVIII asrning birinchi yarmi. Bu madrasa Xorazmdagi o'quv muassasalari orasida eng ko'hnasidir. Uni Xiva xoni Sherg'ozixon 1719 yili Mashhadga muvaffaqiyatli safar qilgandan so'ng ana shu g'olibona safar sharafiga qurdirgan. Madrasa binosi bizning davrimizgacha asl holicha to'la yetib kelmagan. Yillar mobaynida nurab, yaroqsiz holga kelib qolgan. Mazkur madrasa o'z davrida yirik bilim o'chog'i bo'lib, unda ko'plab tolibi ilmlar tahsil olganlar. Jumladan, turkman xalqining mutasavvif shoiri Maxtumquli ham mana shu bilim dargohida ta'lim Olgan.
3. Mohlaroyim – Nodira hayoti va ijodi.
O‘zbek shoirasi- ma'rifatparvar davlat arbobi Mohlaroyim - Nodira (1792-1842) Andijonda tug‘ilgan. Otasi Rahmonqulibiy Andijon hokimi bo‘lib, Qo‘qon xoni Olimxonning tog‘asi edi. Umarxon Marg‘ilonga hokim etib tayinlanganidan keyin Nodiraga uylan-gan. Nodira Uvaysiy bilan tanishgach, uni yosh bolalar va kanizaklarni o‘qitish uchun muallimlikka taklif etadi. Nodira o‘g‘li Muhammad Alixon taxtga o‘tirgach, davlatni idora etishda faol ishtirok etadi, madrasalar qurdiradi. Nodira olimlar, xattot va naqqoshlarni Qo‘qonga to‘plagan, ko‘p kitoblarni qayta ko‘chirtirgan. Kitob muqovasining did bilan ishlanishiga e’tibor beradi. Yaxshi xattotlarga, naqqoshlarga tilla qalam, kumush qalamdon sovg‘a qilgan. Nodiraning o‘zi ham o‘zbek, ham tojik tillarida ijod qilgan. Mohlaroyim Nodira taxallusida 180 she’r jamlangan devon, Komila taxallusida 19 g‘azal, Maknuna taxallusida 333 g‘azaldan iborat devon yozgan. Nodiradan 10 ming misraga yaqin link adabiy meros qolgan. Uning she’riyati asosini lirika tashkil etadi. She’rlarida muhabbat, sadoqat, mehr-vafo, ayni paytda, Sharq xotin-qizlarining dard-alamlari, oh-fig‘onlari kuylanadi. Bundan tashqari, Nodira Navoiy, Fuzuliy va Bedil g‘azallariga muxam-maslar ham yozgan. 1842-yilda Amir Nasrullo qo‘shinlari Qo‘qon egallagandan so‘ng, amir farmoniga ko‘ra Nodira qatl etiladi.
25-BILET
1. Buxoro xonligini tashkil topishi.
Shayboniylar urf-odatiga ko‘ra, vafottopishi etgan xon o‘rniga taxtga yoshi katta shayboniy o‘tqazilgan. Shuning uchun ham Muhammad Shayboniyxonning o ‘limidan so‘ng taxtga bevosita uning avlodlari emas, amakisi Ko‘chkunchi Sulton o‘tqazilgan. XVI asrning 40- yillaridan so‘ng bu urf-odatga rioya etilmay qo‘yilgan. Ko‘chkunchixondan so‘ng esa taxtga uning o‘g‘li Abu Said (1530 -1533) o‘tirdi. Undan keyin esa hukmdorlik Shayboniyxonning ukasi Mahmud Sultonning o‘g‘li Ubaydullaxon (1533 -1540) qo‘liga o‘tdi. Ubaydullaxon poytaxtni Samarqanddan Buxoroga ko‘chirtirdi. Ubaydullaxon Buxoroga ota meros mulk deb qarar edi, chunki Shayboniyxon hayotligidayoq Buxoro hokimligini ukasi Mahmud Sulton (Ubaydullaxonning otasi)ga bergan edi. Shu tariqa, shayboniylarning Movarounnahrda tashkil etgan davlati endilikda rasmiy ravishda Buxoro xonligi deb ataladigan bo‘ldi.