1. Bilim nima? Tevarak atrofdagi voqea-hodisalarni bilib olinishi

Monitoring (ing. monitoring — kuzatish, nazorat qilish) — maʼlum bir hodisa 
yoki jarayonning holatini kuzatish, hisobga olish, baholash va istiqbolini belgilash. 
146. Umumiy o`rta ta`lim sifatini nazorat qilishning qanday turlari mavjud? 
147. Faqat insongagina xos xususiyat bo`lgan, tabiat hodisalari va ijtimoiy turmush 
to`g`risidagi, har bir kishining hayotda tutgan o`rni to`g`risidagi, voqelikka 
munosabati to`g`risidagi qarashlar tizimi nim deb ataladi? 
Dunyoqarash 
148. Axloqiy tarbiyani amalga oshirish yo`llari ko`rsatilgan javobni aniqlang.
Oilada maktabda sinfda va maktabdan tashqari ishlarda, sinf tarbiyaviy soatlarda 
mahallada jamoada va h.k 
149. Axloqiy tarbiyaning asosiy vazifalari nimalardan iborat? 
Shaxsni ijtimoiy-ahloqiy me’yorlaridan xabardor etish. 
150. Tarbiyaga to`g`ri ta`rif berilgan qatorni aniqlang. 
Tarbiya — shaxsda muayyan jismoniy, ruhiy, axloqiy, maʼnaviy sifatlarni 
shakllantirishga qaratilgan amaliy pedagogik jarayon; insonning jamiyatda 
yashashi uchun zarur boʻlgan xususiyatlarga ega boʻlishini taʼminlash yoʻlida 
koʻriladigan chora tadbirlar yigindisi. Tarbiya insonning insonligini taʼminlaydigan 
eng qad. va abadiy qadriyatdir
.
151. “Tarbiya biz uchun yo hayot, yo mamot, yo najot, yo halokat, yo saodat, yo 
falokat masalasidir”so`zlarining muallifi kim? 
Abdulla Avloniy 
152. Jismoniy tarbiya darslari orqali o`quvchilarda shakllantiriladigan sifatlar….. 
Jismoniy tarbiya, badan tarbiya — sogʻliqni mustahkamlashga, odam organizmini 
uygʻun ravishda rivojlantirishga qaratilgan umumiy tarbiyaning uzviy qismi. 

---

Jamiyatdagi jismoniy madaniyat ahvolini bildiruvchi koʻrsatkichlardan biri. J. 
t.ning asosiy vositalari: jismoniy mashgʻulotlar, organizmni chiniqtirish, mehnat va 
turmush gigiyenasi. J. t. aqliy, axloqiy, mehnat va estetik tarbiya b-n qoʻshib olib 
boriladi. 
153. Jismoniy tarbiya vazifalarini belgilang. 
Odamlarning sog’ligini mustahkamlash, organizmning shakl va funksiyalarini 
uyg’un rivojlantirish 
154. Qaysi javobda tarbiyaga pedagogika fani nuqati nazaridan qaralgan? 
Tarbiya — shaxsda muayyan jismoniy, ruhiy, axloqiy, maʼnaviy sifatlarni 
shakllantirishga qaratilgan amaliy pedagogik jarayon; insonning jamiyatda 
yashashi uchun zarur boʻlgan xususiyatlarga ega boʻlishini taʼminlash yoʻlida 
koʻriladigan chora tadbirlar yigindisi.
155. Axloqiy tarbiyaning asosiy vazifalari nimalardan iborat? 
Bolalarda axloqiy xis -tuyg‘ular,tasavvurlar va xatti-harakatlarni tarbiyalash. 
Xulq madaniyati va ijobiy munosabatlarni tarbiyalash. 
Shaxsda axloqiy xis tuyg‘ularni tarbiyalash. 
Xulqdagi salbiy hislarni barham toptirish. 
156. Shaxsning asosiy axloqiy sifatlarini keltiring.
157. Jamoani shakllantirish yo`llari ko`rsatilgan qatorni aniqlang: 
Ijtimoiy ahamiyatga ega yagona maqsadning mavjudligi. 
Birgalikdagi umumiy faoliyatning tashkil etilishi. 
Majburiy mas‘uliyatli munosabatning yo‘lga qo‘yilishi. 
158. Jamoa a`zolariga qanday imkoniyatlar beriladi? 
Ixtiyoriy demokratik faoliyat so’z erkinligi tashabbuskorlik, mustaqillik faollik, 
ijodiy faoliyat ko’rsatilishi uchun imkoniyat. 
159 Jamoa tushunchasini ta`riflang. 
Lotincha kollektivus, aniq maqsad hamda ijtimoiy tarkibiy tajriba asosida... 
160. Jamoa a`zolariga qanday sharoitlar yaratilishi lozim? 

---

161 Jamoa rivojlanishining qaysi bosqichida faqat pedagoglar talab qo`yadi? 
162. ....-bu ijtimoiy ahamiyatga ega bòlgan yagona maqsadni kòzda tutgan 
birgalikdagi faoliyatni tashkil etuvchi guruhdir.Nuqtalar òrniga mos sòzni qòying. 
Jamoa 
163. O`quvchilar jamoasini shakllantirish necha bosqichda amalga oshiriladi? 
4 bosqich 
164. Jamoa bu ......... 
Lotincha kollektivus, aniq maqsad hamda ijtimoiy tarkibiy tajriba asosida... 
165. Jamoada qanday munosabat òrnatiladi? 
166. O`qituvchi tomonidan qòyilgan talablar qaysi sharoitda ijobiy natija beradi? 
167. Tarbiyachining oila bilan hamkorlikda ishlash shakllari. 
168. Zahiriddin Muhammad Boburning farzand tarbiyasiga doir usullari to`g`ri 
ko`rsatilgan qatorni aniqlang? 
Ota-ona farmonini bajarishi, barcha insonlarga yaqinlikni xis etish, ota-ona ibrati, 
to‘g‘ri talablarni qo‘yish 
169. Axloqiy munosabatlar dastlab qayerda shakllanadi?
Oilada
170. O`quvchi shaxsining shakllanishiga ta`sir etuvchi omillar qaysi javobda 
ko`rsatilgan?
171. Bola shaxsi shakllanishida irsiy jihatidan o`tadigan belgi va xususiyatlarni 
ko`rsating. 
Xarakter, qiziqish va qobiliyat 

---

172. Payg`ambarimiz Muhammad alayhisalom «Kishi o`z bolasiga .. .. .. .. ko`ra 
afzalroq narsa ato etolmaydi» deydilar (hadis 375). Nuqtalar o`rniga mos so`zni 
qo`yib davom ettiring. 
Odobdan 
173. “Tarbiya biz uchun yo hayot, yo momot, yo najot, yo halokat, yo saodat, yo 
falokat masalasidir”so`zlarining muallifi kim? 
Abdulla Avloniy 
174. Tarbiyaga to`g`ri ta`rif berilgan qatorni aniqlang. 
A) Ta`lim-tarbiya jarayoni, mazmuni, qonuniyatlari, tamoyillari, shakl, metod va 
vositalari 
B) Yaxlit Pedagogik Jarayon 
C) Aniq maqsad hamda ijtimoiy-tarixiy tajriba asosida yosh avlodni har 
tomonlama o`stirish, uning ongi, xulq- atvori va dunyo-qarashini tarkib toptirish 
jarayoni 
+ D) o`quvchilami nazariy bilim, amaliy ko`nikma va malakalar bilan 
qurollantirish, kompetentlikni tarkib toptirishga yo'naltirilgan jarayon 
175. Odamlarning o`zaro do`stona munosabatda bo`lishlarida millati, nasl – nasabi 
emas, balki ilm – ma`rifatli, aqlli va zakovatli bo`lishi muhimdir. 
Abulqosim Umar az – Zamahshariy 1075 yil 19 martda Xorazmning Zamahshar 
qishlog‘ida tug‘ilgan 
176. Muhammad Sodiq Qoshg`ariyning “Odob as- solihin” asarining ma`nosi 
Yaxshi kishilar odobi 
177. Salomlashish va ruhsat so`rash odobi, muloqot odobi kabi botiniy va zohiriy 
qoidalar qaysi asardan olingan? 
Muhammad Sodiq Qoshg`ariyning “Odob as- solihin” asaridan 
178. Oilada bolaning huquqiy ongi, huquqiy xulq-atvori qaysi tarbiya doirasida 
beriladi?
179. “Axloq” tushunchasi qanday ma`noni anglatadi? 

---

Axloq — kishilarning bir-birlariga, oilaga, jamiyatga bo’lgan munosabatlarida 
namoyon bo’ladigan xattiharakatlari, xulq-atvorlari, odoblari majmui. Huquqdan 
farqli ravishda Axloq talablarini bajarish-bajarmaslik ma’naviy ta’sir ko’rsatish 
shakllari (jamoatchilik tomonidan baho berish, qilingan ishni maʼqullash yoki 
qoralash) bilan belgilanadi. Axloqni etika fani o’rganadi. 
180. Vatanparvarlik tarbiyasida………o`rganish bo`yicha ishlarni tashkil etish 
muhim rol o`ynaydi. 
Davlat ramzlarini 
181. Fuqarolik tarbiyasining maqsadi qaysi javobda to`g`ri ko`rsatilgan? 
182. Oilada estetik tarbiyani qanday shakllantirish mumkin? 
183. Oila tarbiyasiga doir muammolarning holati, qonuniyatlarini o`rganish. Bu 
oila pedagogikasining………….?
Oila tarbiyasining vazifalari 
184. Oila tarbiyasining vazifalariga nimalar kiradi? 
185. An`anaviy ta`limda darsning maqsadi nimada? 
muauyan muddatga mo’ljallangan, ta’lim jarayoni ko’proq o’qituvchi shaxsiga 
qaratilgan, mavzuga kirish, yoritish, mustaxkamlash va yakunlash bosqichlaridan 
iborat ta’lim modelidir. 
186. Boshlang`ich ta`limda qaysi fanlar orqali estetik tarbiya berish nazarda 
tutilgan? 
Musiqa, texnalogiya, jismoniy tarbiya 
187. Jismoniy tarbiya vazifalarini belgilang. 
Odamlarning sog’ligini mustahkamlash, organizmning shakl va funksiyalarini 
uyg’un rivojlantirish 

---

188. Abu Rayhon Beruniy qaysi asarida o`simlik, hayvon va minerallarning 
xossalari, tarqalishi va boshqa xususiyatlari haqida ma`lumotlar keltirgan? 
Saydana asarida 
189. Voyaga yetmagan bolalarning huquqlari va manfaatlarini kimlar himoya 
qiladi? 
Maktab direktori, sinf rahbari 
Bolaning huquqlari, erkinliklari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish uning ota-
onasi, ota-onasining o‘rnini bosuvchi shaxslar, qonunda nazarda tutilgan hollarda 
esa vasiylik va homiylik organi, prokuror, sud tomonidan amalga oshiriladi. 
190. Tarbiyachining oila bilan hamkorlikda ishlash shakllari. 
tarbiyaviy ishlarni amalga oshirish; 
mavjud vaziyatni o'z vaqtida tahlil qilishga yordam beradigan ishlarni amalga 
oshirish; 
tarbiya jarayonida ota-onaning ham, bolaning ham xatti-harakatlarini o'z vaqtida 
to'g'rilashga yordam beradigan ishlarni amalga oshirish. 
Agar mutaxassis sifatida ishlaydigan o'qituvchi o'z faoliyatida yuqorida 
ko'rsatilgan vazifalarni bajarish maqsadini ko'zlasa, unda unga o'quvchi uchun 
foyda keltiradigan oila bilan o'zaro ta'sir usulini tanlash osonroq bo'ladi. Oila bilan 
ishlash shakllari va usullari har qanday o'qituvchining faoliyatida muhim 
ahamiyatga ega, shuning uchun ularning tanlovi asosli va muvozanatli bo'lishi 
kerak, chunki agar u noto'g'ri tanlangan bo'lsa, muassasa va ota-onalar o'rtasida 
tushunmovchiliklar paydo bo'lishi mumkin. 
191. O‘qituvchi nima?
Oʻqituvchi, muallim — turli yoʻnalishdagi oʻrta umumiy taʼlim maktablari, 
akademik litsey va kasb-hunar kollejlarida oʻquvchilar bilan taʼlimtarbiya ishlarini 
amalga oshiradigan mutaxassis. Oliy maktab Oʻ.lari "domla" deb yuritiladi, ular 
"oʻqituvchiprof." tarzida umumlashma nom bilan ham ataladi. Shuningdek, 
Oʻ.larga nisbatan "muallim" yoki "pedagog" atamasi ham qoʻllaniladi.
Pedagog, ustoz, domla, muallim 
192. Pedagoglik kasbi qachon vujudga kelgan? 
Pedagoglik kasbi kishilik jamiyati shakllanib, turmush tajribalarini keyingi avlodga 
qoldirish ehtiyoji paydo bo`lgan davrda vujudga kelgan
. 
193. Qaysi javobda tarbiyaga pedagogika fani nuqati nazaridan qaralgan? 

---

Tarbiya jamiyat taraqqiyotini belgilovchi va ma‘naviy yuksalishiga ta‘sir 
ko‘rsatuvchi omil 
194. Maxsus pedagogika fani nimani o`rganadi? 
bu-ta`lim jarayoni, mazmuni, qonuniyat va tamoyillari, shakl, metod va vositalarini 
ilmiy asoslab beruvchi ta`lim nazariyasi, pedagogikaning alohida sohasi 
pedagogikaning qaysi sohasi shaxsi va faoliyatida nuqsonlar ko‘zga tashlanadigan 
bolalarni o‘qitish va tarbiyalash bilan shug‘ullanadi 
195. Ko`rsatilgan hujjatlarning qaysi biri umumiy ta`limining asosiy me`yoriy-
huquqiy hujjati hisoblanadi? 
“Ta'lim to‘g‘risida”gi Qonun (
23.09.2020 yildagi O‘RQ-637-son
) va “Kadrlar 
tayyorlash milliy dasturi” (
29.08.1997 yildagi 463-I-son)
196. Shaxsga to`g`ri ta`rif berilgan javobni aniqlang. 
A. Individni tushunamiz
B. Ma‘lum jamiyat a‘zosi bo`lgan kishilar
*S. Ijtimoiy hayotda faol qatnashadigan, maqsad qo`yib intiladigan, odamlar bilan 
ijtimoiy munosabatga
kirisha oladigan insonni tushunamiz
D. Har bir ongli odamni tushunamiz
197. Didaktikaning mavzu bahsi: 
Kimni o’qitish, nimani o’qitish, qanday o’qitish o’rganadi. 
198. Suhbat turlarini ko`rsating: 
+ Evristik suhbat, reproduktiv suhbat. 
- Yakka tartibda suhbat, frontal suhbat, rasm asosida suhbat.
- Ifodali suhbat, tasviriy suhbat, ilmiy-ommabop suhbat. 
- Rasm asosida suhbat, ifodali suhbat. 
199. Aralashgan dars qurilishini ko`rsating: 
- Tashkiliy qism, uy vazifasini tekshirish, yangi mavzu bayoni, yangi mavzuni 
mustahkamlash, darsni yakunlash va uyga vazifa berish. 
- Tashkiliy qism, yangi mavzu bayoni, mustahkamlash, darsni yakunlash. 
+ Tashkiliy qism, uy vazifasini so‘rash, mustahkamlash, yangi mavzu bayoni, 
yangi mavzuni mustahkamlash, darsni yakunlash va uyga vazifa berish. 
- Mavzuni tushuntirish, baho qo`yish, uyga vazifa berish. 

---

200. Hikoya qilishga ta`rif bering 
+ O`qituvchi tomonidan faktlar, voqea-hodisalarni yaxlit yoki qismlarga bo`lib,
tasvirlash yo’li bilan ixcham, qisqa, obrazli va izchil bayon qilishdir. 
- O`qituvchi tomonidan o`tilayotgan mavzuning mazmunini xarakterlaydigan 
tushuncha, qonun va qoidalarning bayon qilinishidir. 
- O`tilayotgan mavzuni yakuniy ilmiy mohiyatini ochib berish, ilmiy xulosalar 
chiqarish yo’li bilan bilimlarni izchil bayon qilish. 
- Og`zaki bayon qilish metodidir.