1 Birinchi avlod kompyuterlari va ulardagi qurilmalar haqida tarif bering

vinchester, HDD), kompyuterning asosiy xotirasi deyish mumkin. Bu qurilma kompyuterga bevosita ATA yoki SATA porti orqali ulanadi. Hajmi ham xar hil bo'ladi(250 Gb, 500 Gb, 1 Tb, 2Tb,..). Hajmi qanchalik katta bo'lsa, narxi ham shunchalik qimmat hisoblanadi. Undan tashqari ma'lumotlarni o'qish va yozish tezligi ham narxiga ta'sir qiladi. Bu xotira turiga yana tashqi qattiq disklar ham kiradi. Ular USB port orqali ulanadi va kompyuterdan elektr manbai oladi. Bu turi katta hajmdagi ma'lumotlarni olib yurish uchun ishlatiladi.
38 Kompyuter arxitekturasining assembler satxi.
Assembler - bu quyi darajadagi tillarning umumiy nomi: kodni inson yozadi, lekin u odamning fikrlash printsiplariga qaraganda kompyuter ishlash printsiplariga ancha yaqinroq bo'ladi. Assembler variantlari juda ko'p. Ammo ularning barchasi bir xil printsip asosida ishlaydi va asosan bir xil sintaksisdan foydalanadi, shuning uchun biz barcha bunday tillarni umumiy so'z bilan "Assembler" deb ataymiz. Assembler qanday ishlashini va nima uchun u aynan shunday ishlashini tushunish uchun protsessorning ichki tuzilishi haqida bir oz tushunchaga ega bo'lishingiz kerak. Protsessorga, matematik operatsiyalarni bajarishdan tashqari, oraliq va xizmat ma'lumotlarini saqlash uchun biron bir joyga kerak bo'ladi. Buning uchun protsessorning o'zini maxsus xotira yacheykalari mavjud - ular registrlar deb ataladi. Registrlar maqsadiga va turiga ko'ra har-xil bo'ladi: ba'zilari ma'lumotni saqlash uchun xizmat qiladi, ba'zilari protsessor holati to'g'risida hisobot berishadi, boshqalari protsessorni qayerga borishini aniqlab berishi uchun, navigator sifatida ishlatiladi. Shunday qilib, Assembler bilan ishlaydiganlarning barchasi - protsessor ko'rsatmalari, o'zgaruvchilar va registrlarga tayanadi. Bu yerda odatiy ma'lumotlar mavjud emas - faqatgina xotirada istalgan narsani saqlash imkonini beruvchi baytlar mavjud. Hatto yacheykaga biron bir belgi qo'yib, keyin u bilan raqam sifatida ishlashni xohlasangiz ham, bu sizda o'xshashi aniq. Odatdagi siklar o'rniga, shunchaki koddagi kerakli joyga sakrashingiz mumkin bo'ladi. Assemblerning har bir buyrug'i - fayl yoki operatsion sistemaga emas, aynan protsessorga yo'nalgan bo'ladi. Bu dasturchi erishishi mumkin bo'lgan eng quyi daraja hisoblanadi.
39