1-bob. Algoritm va dasturlashga kirish


Download 1.11 Mb.
Pdf ko'rish
bet17/19
Sana22.01.2023
Hajmi1.11 Mb.
#1108634
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19
Bog'liq
1-ma\'ruza

if(i=CallFunc(),i<7)... 
Bu yerda, oldin CallFunc() funksiyasi chaqiriladi va uning natijasi 
i oʻzgaruvchisiga oʻzlashtiriladi, keyin i qiymati 7 bilan solishtiriladi. 
Quyidagi jadvalda С++ tilida ishlatiladigan amallar (operatorlar), 
ularning ustunlik koeffitsientlari va bajarilish yoʻnalishlari (

- oʻngdan 
chapga, 

- chapdan oʻngga) keltirilgan. 
1.8-jadval. Amallarning ustunliklari va bajarilish yoʻnalishlari
Operator 
Tavsifi 
Ustunlik Yoʻnalish 
:: 
Koʻrinish sohasiga ruxsat berish 
16 

[ ] 
Massiv indeksi
16 

( ) 
Funksiyani chaqirish 
16 


Struktura yoki sinf elementini 
tanlash 
16 

-> 
++ 
Postfiks inkrement 
15 

-- 
Postfiks dekrement 
15 

++ 
Prefiksinkrement 
14 

-- 
Prefiks dekrement 
14 

sizeof 
Oʻlchamni olish 
14 

(
Tipga akslantirish 
14 

Razryadli mantiqiy INKOR 
14 


Mantiqiy inkor 
14 


Unar minus 
14 


Unar plyus 
14 


Adresni olish 
14 


Vositali murojaat 
14 

new 
Dinamik ob’ektni yaratish 
14 

delete 
Dinamik ob’ektni yoʻq qilish 
14 

casting 
Tipga keltirish 
14 

Koʻpaytirish 
13 

 

Boʻlish 
13 

 


29 

Boʻlish qoldigʻi
13 

 

Qoʻshish 
12 

 

Ayirish 
12 

 
>> 
Razryad boʻyicha oʻngga surish 
11 

 
<< 
Razryad boʻyicha chapga surish 
11 

 

Kichik 
10 

 
<= 
Kichik yoki teng 
10 

 

Katta
10 

 
>= 
Katta yoki teng 
10 

 
== 
Teng 


 
!= 
Teng emas 


 

Razryadli VA 


 

Razryadli istisno qiluvchi YOKI 


 

Razryadli YOKI 


 
&& 
Mantiqiy VA 


 
| | 
Mantiqiy YOKI 


?: 
Shartamali 



Qiymat berish


*= 
Koʻpaytirish qiymat berish bilan 


/= 
Boʻlishqiymat berish bilan 


%= 
Modulli boʻlish qiymat berish 
bilan 


+= 
Qoʻshish qiymat berish bilan 


- = 
Ayirish qiymat berish bilan 


<<= 
Chapga surishqiymat berish 
bilan 


>>= 
Oʻngga surishqiymat berish 
bilan 


&= 
Razryadli VA qiymat berish 
bilan 


^= 
Razryadli istisno kiluvchi YOKI 
qiymat berish bilan 


|= 
Razryadli YOKI qiymat berish 
bilan 


throw 
Istisno holatni yuzaga keltirish 



Vergul 




30 
С++ tili dastur tuzuvchisiga amallarning bajarilish tartibini 
oʻzgartirish imkoniyatini beradi. Xuddi matematikadagidek, amallarni 
qavslar yordamida guruhlarga jamlash mumkin. Qavs ishlatishga 
cheklov yoʻq.
Quyidagi dasturda qavs yordamida amallarni bajarish tartibini 
oʻzgartirish koʻrsatilgan. 
#include  
int main(){int x=0, y=0; int a=3, b=34, c=82; 
x=a*b+c;
y=(a*(b+c)); 
cout<<”x= 
”<”< 
Dasturda amallar ustunligiga koʻra x qiymatini hisoblashda oldin 
oʻzgaruvchi b oʻzgaruvchiga koʻpaytiriladi va unga c oʻzgaruvchi 
qiymatiga qoʻshiladi. Navbatdagi koʻrsatmani bajarishda esa birinchi 
navbatda ichki qavs ichidagi ifoda - (b+c) qiymati hisoblanadi, keyin bu 
qiymat a koʻpaytirilib, u oʻzgaruvchisiga oʻzlashtiriladi. Dastur 
bajarilishi natijasida ekranga 
x=184
y=348 
 
satrlari chop etiladi. 
Preprotsessor 
vositalari. Sodda dastur tuzilishi. Dastur 
preprotsessor buyruqlari va bir necha funksiyalardan iborat boʻlishi 
mumkin. Bu funksiyalar orasida main nomli asosiy funksiya boʻlishi 
shart. Agar asosiy funksiyadan boshqa funksiyalar ishlatilmasa dastur 
quyidagi koʻrinishda tuziladi: 
Preprotsessor_buyruqlari 
int main(){//Dastur tanasi.} 
Preprotsessor direktivalari kompilyatsiya jarayonidan oldin 
preprotsessor tomonidan bajariladi. Natijada dastur matni preprotsessor 
direktivalari asosida oʻzgartiriladi. 
Preprotsessor buyruqlaridan ikkitasini koʻrib chiqamiz. 
# include Bu direktiva standart kutubxonalardagi 
funksiyalarni dasturga joyjlash uchun foydalaniladi. 
#define  
Bu direktiva bajarilganda dastur matnidagi almashtiruvchi ifodalar 
almashinuvchi ifodalarga almashtiriladi.
Misol tariqasida C ++ tilida tuzilgan birinchi dasturni keltiramiz: 
#include  
int main(){ 
cout << “\n Salom, Dunyo! \n”;} 


31 
Bu dastur ehkranga Salom, Dunyo! Jumlasini chiqaradi. 
Define direktivasi yordamida bu dasturni quyidagicha yozish mumkin: 
#include  
#define pr cout << “\n Salom, Dunyo! \n” 
#define begin { 
#define end }
int main() 
begin 
pr; 
end 
Define direktivasidan nomlangan konstantalar kiritish uchun 
foydalanish mumkindir. 
Misol uchun: 

Download 1.11 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling